Μιλούν αποκλειστικά στη «Θ»
Αγγ. Συρίγος: «Θα γίνει χαμός – Την θέση της Ελλάδας δεν την ορίζουμε εμείς»
Ν. Λυγερός: «Οι ΗΠΑ δεν θέλουν την Τουρκία…– Κίνηση αφοπλισμού του Ιράν, ο θάνατος Σουλεϊμανί»
Για τις εξελίξεις στην διεθνή γεωπολιτική και γεωστρατιωτική «σκακιέρα» με ιδιαίτερη βαρύτητα στην Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο μετά και από την δολοφονία του Κασέμ Σουλεϊμανί από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, μίλησαν αποκλειστικά στην «Θ» δύο κορυφαίοι γνώστες των διεθνών «πραγμάτων» και συγκεκριμένα ο αναπληρωτής καθηγητής του Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο κ. Άγγελος Συρίγος καθώς και ο στρατηγικός αναλυτής και ακαδημαϊκός κ. Νίκος Λυγερός, οι οποίοι παραθέτουν τις απόψεις τους σχετικά με τον άξονα Ρωσίας- Ιράν- Τουρκίας και Κίνας απέναντι σε ΗΠΑ και ΝΑΤΟ αλλά και σχετικά με την θέση της Ελλάδος στο παραπάνω «γίγνεσθαι» που έχει δημιουργήσει εύλογη ανησυχία, τουλάχιστον στους μη γνώστες, αφού εκ πρώτης, πρόκειται για εξελίξεις που «μυρίζουν…μπαρούτι».
«ΚΑΘΑΡΑ ΕΧΘΡΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΣΟΥΛΕΪΜΑΝΙ – ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΧΑΜΟΣ»
Ειδικότερα ο κ. Συρίγος, αναφέρει ότι «είναι κίνηση καθαρά εχθρική. Δεν γίνεται υπο πιο λογικές συνθήκες. Δεν είναι κάτι που μπορεί να δικαιολογηθεί, οπότε θα πρέπει να αναμένουμε ότι το Ιράν θα αντιδράσει αντιστοίχως. Κατά συνέπεια, θα υπάρξουν πολλά επεισόδια πολεμικής μορφής πλέον, στην ευρύτερη περιοχή. Το Ιραν θα αποφύγει μια επίθεση κατά μέτωπον, λόγω στρατιωτικής διαφοράς σε σχέση με την Αμερική αλλά θα κάνει ο,τι μπορεί για να τους δημιουργήσει πλήγματα. Η Τουρκία δεν έχει κατασταλάξει ακόμη από ποια μεριά είναι. Είναι βέβαιο ότι υπάρχει μέτωπο Ρωσίας – Ιράν – Κίνας. Για την ακρίβεια υπάρχει ένα μέτωπο Ιραν – Ρωσίας, στο οποίο συμμετέχει – τουλάχιστον ψυχολογικά – και η Κίνα. Ο Ερντογάν προσπαθεί να δει προς τα πού πάει η κατάσταση και τι συνέπειες θα έχει αυτό για την Τουρκία. Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν πρόκειται να αυτοκτονήσουμε από…ανία. Η εκτίμησή μου είναι ότι η περιοχή θα αναφλεγεί τις επόμενες ημέρες και τις επόμενες εβδομάδες. Θα γίνει χαμός. Από εκεί και πέρα, σε αυτό τον χαμό, το ποια θα είναι η στάση της Τουρκίας, είναι κρίσιμο για μια σειρά από πράγματα. Ευελπιστώ ότι η Τουρκία θα κάνει το λάθος και θα πάει από την μεριά του Ιράν».
«ΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΑΣ, ΔΕΝ ΤΗΝ ΟΡΙΖΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ – ΟΡΙΖΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΜΕ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ»
Αναφορικά με την Ελλάδα, ο ίδιος, σημειώνει ότι «την θέση μας δεν την ορίζουμε εμείς. Έχει ορισθεί από τους άλλους. Δηλαδή όσο και να λες ότι είσαι εναντίον της Αμερικής, δεν σε πιστεύουν γιατί είσαι στο ΝΑΤΟ, στην ΕΕ κλπ. Άρα κατά αρχήν η θέση μας ορίζεται από τις συμμαχίες που έχουμε όλα αυτά τα χρόνια. Επίσης υπάρχει μια πάγια αρχή της Ελληνικής Εξωτερικής Πολιτικής, ότι δεν έχουμε άμεση εμπλοκή σε διαμάχες που είναι στην περιοχή μας. Οπότε, άμεση εμπλοκή δεν θα έχουμε. Είναι άλλο το «διπλωματικό» κομμάτι. Για παράδειγμα, όταν το 1999 έγινε η επέμβαση στην Σερβία, η στάση της Ελλάδος ήταν «εγώ δεν στέλνω αεροπλάνα και στρατό. Θα χρησιμοποιήσετε τα ραντάρ και τις βάσεις που έχετε στην Ελλάδα, αλλά δεν θα στείλω ελληνικά αεροπλάνα». Κάτι αντίστοιχο, εκτιμώ ότι θα γίνει και τώρα».
«Η ΑΜΕΡΙΚΗ ΔΕΝ ΘΕΛΕΙ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ ΝΑ ΕΙΝΑΙ…ΕΝΤΕΛΩΣ ΜΕ ΤΗΝ ΡΩΣΙΑ – ΝΕΚΡΟ ΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΤΟΥΡΚΙΑΣ – ΛΙΒΥΗΣ»
Σε διαφορετικό πλαίσιο, κινήθηκε από την πλευρά του ο κ. Λυγερός, ο οποίος ανέφερε ότι «ας αρχίσουμε από το γεγονός ότι δεν είναι μόνον ένας θάνατος. Είναι μια εκτέλεση και αν το δούμε από την μεγάλη εικόνα, οφείλεται στο γεγονός ότι το Ιράν είχε πολύ επιθετικές προετοιμασίες για κινήσεις εναντίον της Αμερικής και όχι μόνο (γιατί μιλώ και για το Ισραήλ, αλλά επειδή υπάρχει συμμαχικό πλαίσιο και ξέρουμε πως λειτουργεί) άρα αυτό ήταν αναμενόμενο και υπήρχε προειδοποίηση επάνω σε αυτό το θέμα, αν συνέχιζαν τις επιθετικές διαδικασίες. Όσον αφορά στην Τουρκία, αυτή δεν «αμφιταλαντεύεται». Στην πραγματικότητα προσπαθεί να κρατήσει ισορροπίες και να παίξει και στα δύο «ταμπλό», αλλά ας μην ξεχνάμε ότι έχει μια εξάρτηση από την πλευρά της Ρωσίας, επειδή η Ρωσία την υποστηρίζει (και είναι η μόνη) εναντίον των Κούρδων. Δεν μπορεί να την παρατήσει τόσο εύκολα και για αυτό βέβαια αγόρασε τα S400 και παραμέλησε και τελικά δεν αγόρασε τα F35, εφόσον μπήκαμε στο πλαίσιο του «παγώματος». Μπορούμε να πούμε ότι και η Αμερική δεν θέλει, η Τουρκία να είναι εντελώς με την Ρωσία. Η Ρωσία βέβαια προσπαθεί να την φέρει πιο κοντά της, η Τουρκία έχει ανάγκη από σύμμαχο γιατί έχει το θέμα με το «κουρδικό» και η προκλητικότητά της όσον αφορά στην Κύπρο και στην Ελλάδα, μέσω της Λιβύης, οφείλεται στο γεγονός ότι πρέπει να πείσει τον εσωτερικό της κόσμο, ότι παίζει ακόμη σε αυτήν την «σκακιέρα». Τώρα που είδε ότι κάναμε την υπογραφή για τον αγωγό EastMed με τις τρείς χώρες και έχουμε την επαφή στην Αμερική με τον Πρωθυπουργό και στην συνέχεια πάμε στο Κάιρο για την τριμερή, που έγινε πενταμερής, είναι υποχρεωμένη να κάνει κινήσεις, ακόμη και αν δεν τις πιστεύει η ίδια, διότι ξέρει πολύ καλά ότι η Λιβύη όχι μόνον δεν πρόκειται να κυρώσει το μνημόνιο που πρότεινε η Τουρκία, αλλά ξέρουμε ήδη ότι η Βουλή που ελέγχεται από την αντιπολίτευση, έχει κάνει και κίνηση ακύρωσης. Αυτό το μνημόνιο ουσιαστικά είναι «νεκρό». Κατά συνέπεια, όταν μπαίνουμε σε αυτό το πλαίσιο, καταλαβαίνουμε ότι μπορεί να φαίνεται ότι υπάρχει ένας «άξονας» Τουρκία – Ρωσία ή ακόμη και Κίνα σε σχέση με το Ιράν. Το γεγονός οι το Ιράν είναι Σιητικό και όχι Σουνητικό, έχει ούτως ή άλλως μια αντιπαράθεση σε σχέση με την Σαουδική Αραβία και με το Κατάρ, άρα καταλαβαίνουμε ότι έχουμε ζώνες επιρροής. Η Κίνα θα ήθελε να «παίξει», είναι βέβαια λίγο πιο πίσω αλλά ενεργοποιείται με τον άξονα του μεταξιού. Θα είναι μάλλον στην συνέχεια οι διαφοροποιήσεις που θα δούμε, άρα μπορούμε να πούμε ότι η Τουρκία είναι σε μια φάση ισορροπίας – αστάθειας και τα προβλήματα που έχει σε οικονομικό επίπεδο σε σχέση με την λίρα (που αναγκάστηκε να αγοράσει δολάρια για να μην πέσει η λίρα της) την αναγκάζουν να κάνει κινήσεις ναι μεν προκλητικές, αλλά στην ουσία δεν αποτελούν κάτι που αλλάζει τα δεδομένα γιατί ξέρουμε ποιες είναι οι κινήσεις της και πόσο περιορισμένη είναι. Από την στιγμή που εμείς ακολουθούμε μια πορεία συμμαχική (εννοώ τις δύο τριπλές συμφωνίες, ενισχυμένες από την παρουσία της Γαλλίας και της Ιταλίας και στην συνέχεια από την σύμπλευση με τις ΗΠΑ) έχουμε έναν καλό στρατηγικό άξονα ο οποίος σίγουρα βρίσκεται σε αντιπαράθεση σε σχέση με το τι θα ήθελε η Τουρκία. Άρα δεν βγάζει νέα αποτελέσματα, πρέπει όμως να φανεί ότι κάνει κινήσεις».
«ΚΑΘΑΡΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΟΥΛΕΪΜΑΝΙ ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΤΙΣ ΕΠΙΘΕΤΙΚΕΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΙΡΑΝ – ΗΤΑΝ ΕΝΗΜΕΡΩΜΕΝΟΙ ΟΛΟΙ»
Αναφορικά με το Ιράν, ο κ. Λυγερός, επισήμανε ότι «ο θάνατος Σουλεϊμανί είναι μια καθαρή εκτέλεση, επειδή το Ιράν ήθελε να κάνει ήδη κινήσεις. Στην πραγματικότητα, αν κοιτάξουμε με ένα zoom out όλη την εικόνα, είναι ότι αυτή η εκτέλεση έγινε επειδή το Ιράν ετοιμάζονταν να κάνει αυτές τις κινήσεις και υπήρχε μια προειδοποίηση ότι «αν το συνεχίσετε, θα περάσουμε σε άλλο επίπεδο μέτρων». Άρα έγινε αυτή η κίνηση για να αφοπλίσει την κεφαλή των αποφάσεων όσον αφορά στις κινήσεις και τώρα το Ιράν προσπαθεί να παρουσιάσει ότι ως αντίποινα στην εκτέλεση θα κάνει αυτές τις κινήσεις. Είναι κινήσεις που είχε προετοιμάσει και θα πρέπει να τις κάνει λίγο διαφορετικά γιατί πήρε το μήνυμα του τύπου «δεν θα περιμένουν από την πλευρά των ΗΠΑ ή ακόμη και του Ισραήλ να χτυπηθούν για να απαντήσουν. Θα κάνουν κινήσεις αφοπλισμού». Αυτές είναι αυτό που έγινε». Είναι καλό να το έχουμε με αυτήν την οπτική γωνία και είναι καλό να ειπωθεί, αλλιώς θα ήταν πολύ παράξενο σε πλαίσιο εκλογικής εκστρατείας, να πάρει μονόπλευρα η Αμερική αυτήν την απόφαση (με την έγκριση από τον πρόεδρο) και την ώρα που έχει εσωτερικά προβλήματα. Θα ήταν πάρα πολύ επικίνδυνο και κανείς δεν θα το έκανε. Αν ήξερα όμως και έχουν δεδομένα ότι το Ιράν ετοιμάζονταν για επιθέσεις, είναι πολύ απλό ( τότε όλοι συμφώνησαν) για να γίνει αυτή η κίνηση, για αυτό και δεν ακούσαμε εσωτερικά πως είναι όλο αυτό το πράγμα. Εκτός βέβαια από τους ανθρώπους που δεν έχουν ιδέα του τι γίνεται στην υψηλή στρατηγική και απλώς ακούν άλλες αναλύσεις. Στην πραγματικότητα, είχαμε υποψίες για τουλάχιστον 10 διαφορετικές κινήσεις με στόχους και μετά μπήκαμε σε αυτήν την διαδικασία. Υπήρχε μάλιστα και μια προειδοποίηση και εφόσον συνέχισαν, φτάσαμε σε αυτό το επίπεδο που φτάσαμε. Άρα εδώ, στην πραγματικότητα το Ιράν πρέπει να ξανασκεφτεί πως πρέπει να κάνει τις κινήσεις που είχε προβλέψει γιατί είδε ότι υπήρχε αμέσως αντεπίθεση αφοπλισμού και τώρα μπορεί όντως να το παρουσιάζει επικοινωνιακά για «αντίποινα» αλλά πρέπει να καταλάβουμε ότι αν ξαφνικά όλοι ακολούθησαν όλο το πρωτόκολλο – ακόμη και ο κ. Νετανιάχου έφυγε πιο γρήγορα από την Ελλάδα – όλοι ήταν ενημερωμένοι για το ότι θα γινόταν σαν χτύπημα».
«ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΑ ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ Η ΘΕΣΗ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΥ ΤΟ 2020 ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ – ΜΕΓΑΛΟΣ ΠΑΙΚΤΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ Η ΕΕ»
Αναφορικά με την θέση της χώρας μας, ο κ. Λυγερός σημειώνει ότι «η θέση της Ελλάδος για το 2020, θα είναι αναγκαστικά ενισχυμένη με την έννοια ότι αυτό που έγινε με τον αγωγό, γεωπολιτικά και γεωοικονομικά έχουμε μια αναβάθμιση. Βλέπουν και άλλοι σύμμαχοι, ευρωπαίοι εταίροι ότι θα παίξουμε έναν ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο, μαζί και με την Κύπρο βέβαια. Ξέρουν ότι ΑΟΖικά είμαστε ενεργοποιημένοι γιατί είδαμε με όλες οι κινήσεις από το Υπουργείο Εξωτερικών για να δημιουργηθεί ένα συμμαχικό πλαίσιο, ότι εμείς θα παίζουμε έναν ρόλο που θα είναι όλο και πιο σημαντικός μέσω της ενέργειας. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα περνά σε μια πιο θετική φάση και πρακτικά αυτό σημαίνει πως επειδή θα «παίζουμε» με την ΑΟΖ και την ενέργεια, θα έχουμε συμμαχίες αμυντικές και στρατιωτικές γιατί όλα αυτά θα πρέπει να προστατεύονται. Και επειδή είμαστε σε ένα κοινό πλαίσιο (αφού χάρις σε αυτές τις συμφωνίες το Ισραήλ και η Αίγυπτος συμβαδίζουν, κάτι που δεν θα έκαναν και μαζί με την Κύπρο και την Ελλάδα και την Ιταλία και την Γαλλία) και έχουμε έναν στρατηγικό άξονα μέσα στην Μεσόγειο, όπου η θέση της Ελλάδος είναι πραγματικά σημαντική. Από την στιγμή που περάσαμε σε αυτήν την ιστορική απόφαση να υλοποιήσουμε την συμφωνία με την αγωγό EastMed, αυτός θα λειτουργεί καταλυτικά, επειδή και τα νέα κοιτάσματα που θα βρεθούν θα δημιουργήσουν νέες διακλαδώσεις και θα χρησιμοποιούν αυτόν τον αγωγό. Έχουμε μια ενισχυμένη στρατηγική από όλες τις πλευρές. Αυτό σημαίνει ότι κάθε κράτος σε εθνικό επίπεδο, έχει συμφέρον να υλοποιηθεί αυτή η ραχοκοκαλιά ώστε το Ισραήλ να μην είναι απομονωμένο και να μπορεί να κάνει πώληση υδρογονανθράκων. Το ίδιο ισχύει και για την Αίγυπτο που θέλει να «παίξει» με έναν πελάτη σαν την ΕΕ που είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής ενέργειας στον κόσμο, γιατί αλλιώς θα ήταν περιορισμένη και θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει μόνο το Σουέζ και να πηγαίνει προς Ασία. Ο μεγάλος όμως «παίκτης» ειδικά για φυσικό αέριο είναι η ΕΕ. Επειδή το φυσικό αέριο κοστίζει ανάλογα με την απόσταση, το να είμαστε πού κοντά σημαίνει ότι όχι μόνο είναι βιώσιμο αλλά είναι και ανταγωνιστικό, ενώ αν παίζουμε μόνο με καράβια LNG που πηγαίνουν στα βάθη της Ασίας για να δώσουν φυσικό αέριο, τότε δεν είμαστε τόσο ανταγωνιστικοί. Αυτό σημαίνει λοιπόν ότι η Ελλάδα και η Κύπρος μέσω της Ανατολικής Μεσογείου, σε ζώνη με την ΕΕ και με την ενίσχυση των απόψεων της Αμερικής, βγαίνουν αναβαθμισμένες γιατί ταυτόχρονα, επειδή αποδείχθηκε ότι η Τουρκία είναι αναξιόπιστος σύμμαχος, δεν θέλουν να «ποντάρουν» επάνω της και το μόνο που θέλουν είναι να μην την κατηγορούν απόλυτα ώστε να μην πάει εντελώς με την Ρωσία παρά να είναι στο περιθώριο όσον αφορά σε αυτές τις ενέργειες».
