Ο 4Ος Θρακιώτης της Φιλικής Εταιρείας και «μυημένοι» σε αυτήν, οι εξεγέρσεις, οι νεομάρτυρες της Θράκης, ο Καπετάν Γιώργης και η Δόμνα Βισβίζη
Εξιστορεί στην «Θ» ο γνωστός φιλόλογος – συγγραφέας κ. Θανάσης Μουσόπουλος
Μπορεί όλοι μας να έχουμε συνδέσει την Επανάσταση του 1821 με την Ρούμελη και τον Μοριά, ωστόσο ξεχνούμε πολλούς αγωνιστές και αγωνίστριες της Ελληνικής Επανάστασης από διάφορες περιοχές της Ελλάδας και ιδιαίτερα τους Θρακιώτες που «σημάδεψαν» ιστορικά αλλά και έμπρακτα τον αγώνα για την Ελευθερία.
Για όλους εκείνους, με σημεία αναφοράς τον 4ο αλλά και τους μυημένους στην Φιλική Εταιρεία Θρακιώτες, τις τοπικές εξεγέρσεις, τους νεομάρτυρες της Θράκης, τον Καπετάν Γιώργη τον Ξάνθιο αλλά και την Δόμνα Βισβίζη, μίλησε στην «Θ» ο γνωστός φιλόλογος – συγγραφέας κ. Θανάσης Μουσόπουλος, με αφορμή την σημερινή Επέτειο, των 200 ετών από την Επανάσταση αλλά και την τιμητική εκδήλωση στην Οικία του Μάνου Χατζιδάκι, από την Περιφερειακή Ενότητα Ξάνθης, στην οποία συμμετέχει και ο ίδιος.
Ο κ. Μουσόπουλος, μίλησε για τον αιώνα 1821-1920 κατά τον οποίο οι Θρακιώτες δεινοπάθησαν, αλλά τελικά τα κατάφεραν και μάλιστα χαρίζοντας την λευτεριά στην Ξάνθη το 1919 και στην υπόλοιπη Θράκη το 1920.
ΠΟΛΛΕΣ ΟΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΟΥ 1821 ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΠΑΝΔΗΜΙΑ – ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΞΑΝΘΗ ΣΤΗΝ ΟΙΚΙΑ ΤΟΥ Μ. ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ
Ειδικότερα ο κ. Μουσόπουλος ανέφερε στην «Θ» ότι:
Η 25η Μαρτίου δεν είναι μια συνηθισμένη Επέτειος. Είναι τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του ’21. Παρά την πανδημία, μπορώ να πω ότι ο λαός μας ευαισθητοποιείται απέναντι σε αυτό το γεγονός και βλέπω ότι γίνονται διαδικτυακά, πάρα πολλές εκδηλώσεις σε όλη την χώρα, αλλά και από τους Έλληνες του εξωτερικού. Εμείς εδώ στην Ξάνθη, εκτός των άλλων, οργανώνουμε την 25η Μαρτίου (η Περιφερειακή Ενότητα Ξάνθης) στο «Σπίτι του Μάνου Χατζιδάκι» μια εκδήλωση κατά την οποία θα υπάρχει ομιλία από τον πατέρα Σωφρόνιο και δική μου και θα αναφερθούμε σε αυτά τα θέματα του αγώνα, της ρωμιοσύνης και συγκεκριμένα στον αγώνα της Θράκης αφενός από την δική μου μεριά και της Εκκλησίας από την μεριά του πατέρα Σωφρόνιου. Η εκδήλωση αυτή συνοδεύεται από τους μουσικούς κ. Φώτη Κοντό και Ελένη Σερενίδου, που θα παίξουν στο πιάνο και στο βιολί, κομμάτια σχετικά με αυτήν την ημέρα. Έτσι έχουμε – κατά κάποιο τρόπο – μια τιμητική εκδήλωση στις 25/3/2021 στις 19.00 και μπορούν όλοι να την παρακολουθήσουν ελεύθερα από το διαδίκτυο αφού είναι live streaming.
Ο 4ΟΣ ΘΡΑΚΙΩΤΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΜΥΗΜΕΝΟΙ ΣΤΗΝ ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ, ΟΙ ΤΟΠΙΚΕΣ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ, ΟΙ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΕΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ, Ο ΚΑΠΕΤΑΝ ΓΙΩΡΓΗΣ Ο ΞΑΝΘΙΟΣ ΚΑΙ Η ΔΟΜΝΑ ΒΙΣΒΙΖΗ
Αναφορικά με την συμβολή των Θρακιωτών στην Επανάσταση του 1821, ο γνωστός φιλόλογος – συγγραφέας, εξήγησε ότι:
Με την ευκαιρία της δικής σας παρέμβασης, θα ήθελα να πω μετά την υποταγή, η οποία δεν έγινε το 1453 (που λέμε) άλλα έναν αιώνα προηγουμένως, οι Έλληνες της Θράκης αναπτύσσονται οικονομικά και πολιτιστικά. Και όπως και άλλες περιοχές της πατρίδας μας (Μακεδονία, Θεσσαλία, νησιά του Αιγαίου, Κρήτη, Κύπρος) συμμετέχουν στον Αγώνα του 1821 (παρόλο που επικεντρωνόμαστε πάντα στην Ρούμελη και στον Μοριά , παρόλο που εκεί προχώρησε η Επανάσταση). Οφείλουμε να τιμήσουμε αυτούς οι οποίοι στις άλλες περιοχές της πατρίδας μας και συγκεκριμένα βέβαια θα έλεγα για την Θράκη, πήραν μέρος στον Αγώνα.
Σε πολλά σημεία της Θράκης, έχουμε ανθρώπους οι οποίοι ήταν μυημένοι στην Φιλική Εταιρεία. Ο τέταρτος Φιλικός είναι ένας Θρακιώτης, ο Αντώνιος Κομιζόπουλος. Πήραν μέρος στην Μολδοβλαχία αλλά και μετά στην ίδια την Θράκη και όταν δε προχώρησε ο αγώνας στην Θράκη, στην υπόλοιπη Ελλάδα.
Η Θράκη είναι πολύ κοντά στην Κωνσταντινούπολη και για αυτόν τον λόγο υπήρχαν πολλά στρατεύματα. Παρόλα αυτά το 1821 έχουμε πολλές τοπικές εξεγέρσεις.
Κατά αρχάς στην Σωζόπολη που κηρύσσεται από τον Μητροπολίτη Παΐσιο και με αρχηγό τον Δημητράκη Βάρη. Ο Επίσκοπος απαγχονίζεται και η Επανάσταση καταπνίγεται σε αίμα.
Εκτός από την Σωζόπολη, έχουμε στην Καλλίπολη, στην περιοχή Διδυμοτείχου, στις περιοχές Φιλιππουπόλεως, Βάρνας, Αγχιάλου, Μεσημβρίας, Μάκρης, Μαρώνειας και Κεσσάνης, δηλαδή σε όλη την ενιαία Θράκη (Βόρεια, Ανατολική και Δυτική Θράκη, όπως λέμε σήμερα).
Θα ήθελα να αναφέρουμε ιδιαίτερα το Ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης, τον Σεπτέμβριο του 1821, όπου η τουρκική βιαιότητα οδήγησε στον θάνατο τους άνδρες του νησιού και όλα τα γυναικόπαιδα στα σκλαβοπάζαρα. Ο Γάλλος περιηγητής Πουκεβίλ, λέει ότι «οι γυναίκες αλυσοδένονται, οι άνδρες αποκεφαλίζονται, εκτός από μερικούς που τους φυλάγουν για να τους κρεμάσουν στα κατάρτια, όταν νικητές θα μπουν στην Κωνσταντινούπολη». Στην Σαμοθράκη έχουμε τους πέντε νεαρούς Μιχαήλ, Γεώργιο, Εμμανουήλ, Θεόδωρο και Νικόλαο Παπαντωνούδη που μαρτύρησαν αρνούμενοι τον εξισλαμισμό και είναι οι νεομάρτυρες της Θράκης, τους οποίους γιορτάζει η Εκκλησία μας στις 6 Απριλίου.
Επίσης μιας και μιλούμε στην Ξάνθη βέβαια, γνωρίζουμε τον Καπετάν Γιώργη τον Ξάνθιο, που το 1824 ήταν επικεφαλής 49 στρατιωτών στην Ύδρα. Αλλά μιας και μιλούμε με μια κυρία, θα ήθελα να αναφέρω ότι έχουμε στην Θράκη την γυναίκα η οποία «ξελάσπωσε» θα λέγαμε – γιατί δεν είναι μόνον οι άνδρες αλλά και οι γυναίκες που πήραν μέρος στους Αγώνες – και είναι η Δόμνα Βισβίζη, που όταν πεθαίνει ο άνδρας της Αντώνης Βισβίζης που ήταν ο κυβερνήτης του μπρικιού «Καλομοίρα», αυτή ανέλαβε την διεύθυνση του Αγώνα και μαζί με την Δόμνα είναι και τα πέντε μικρά παιδιά τους και έχουμε την εξέλιξη όχι μόνον της οικογένειας Βισβίζη αλλά και πολλών αγωνιστών οι οποίοι μετά την Απελευθέρωση πεθαίνουν πάμπτωχοι, όπως πολλοί άλλοι αγωνιστές και αγωνίστριες.
ΣΕ ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΑΤΗ ΘΕΣΗ ΓΙΑ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΟΙ ΘΡΑΚΙΩΤΕΣ ΑΛΛΑ ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΑΝ ΚΑΙ ΕΤΣΙ ΕΧΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΞΑΝΘΗΣ ΤΟ 1919 ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΛΟΙΠΗΣ ΘΡΑΚΗΣ ΤΟ 1920
Κλείνοντας ο κ. Μουσόπουλος σημείωσε ότι:
Υπενθυμίζω δύο πράγματα: Πρώτον ότι όταν το 1821-1920 δεν προχωρούσε πλέον ο αγώνας στην Θράκη, πολλοί κατέβηκαν στην Νότια Ελλάδα, στην στεριά και στην θάλασσα και πήραν μέρος και το δεύτερον – επίσης πολύ σημαντικό – είναι ότι στον έναν αιώνα που ακολουθεί, από το 1821 μέχρι το 1920, που έχουμε την Απελευθέρωση της Θράκης (της νοτιοδυτικής Θράκης, δηλαδή της περιοχής μας), οι Έλληνες δεινοπάθησαν γιατί τα εκατό αυτά χρόνια, οι Τούρκοι έβλεπαν με καχυποψία και με εχθρότητα, θα έλεγα, όπως καταλαβαίνετε τους Έλληνες που πήραν μέρος στον Αγώνα, απελευθέρωσαν την μικρή – βέβαια – Ελλάδα και για αυτόν τον λόγο οι Θρακιώτες ήταν σε μια δυσμενέστατη θέση, αλλά τα κατάφεραν και έτσι έχουμε το 1919 την Απελευθέρωση της Ξάνθης και το 1920 την Απελευθέρωση και της υπόλοιπης Θράκης.
Θέλω να τονίσω ότι αυτοί οι Αγώνες είναι συνέχεια του Αγώνα του 1821 και βέβαια και οι Αγώνες του ελληνικού λαού στην Μ. Ασία (η μικρασιατική καταστροφή), ο Αγώνας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και όλα αυτά, είναι πλευρές της ίδιας επιθυμίας του ελληνικού (όχι μόνον του θρακιώτικου) λαού για Ελευθερία και Δικαιοσύνη.
