Κεντρικός ομιλητής με θέμα τη συμβολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην ανάπτυξη της Ελλάδας, και ειδικότερα της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, ήταν ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Μαργαρίτης Σχοινάς, σε ειδική εκδήλωση που διοργάνωσε η Περιφέρεια ΑΜΘ, την Παρασκευή 4 Ιουνίου στον αύλειο χώρο του Αρχαιολογικού Μουσείου Κομοτηνής, με τη συμμετοχή πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών φορέων της Περιφέρειας.
Την εκδήλωση χαιρέτισε ο Δήμαρχος Κομοτηνής κ. Γιάννης Γκαράνης, ενώ στην ομιλία του, ο οικοδεσπότης της εκδήλωσης, Περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης κ. Χρήστος Μέτιος, παρουσίασε τους βασικούς άξονες του σχεδίου της Διοίκησής του για την περιφερειακή ανάπτυξη, τα έργα και οι δράσεις του οποίου χρηματοδοτούνται, στο μεγαλύτερο μέρος τους, από πόρους των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών ταμείων.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την απονομή τιμητικής πλακέτας από τον Περιφερειάρχη στον Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το σημαντικό έργο που επιτελεί.
Νωρίτερα, οι κύριοι Σχοινάς και Μέτιος είχαν κατ’ ιδίαν συνάντηση στην έδρα της Περιφέρειας, κατά την οποία ο κ. Μέτιος πρόσφερε ως δώρο στον κ. Σχοινά εκδόσεις της Περιφέρειας και τοπικά προϊόντα.
Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΑΜΘ ΧΡ. ΜΕΤΙΟΥ
Οι κάτοικοι της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης έχουμε το προνόμιο αλλά και την ευθύνη μιας σπουδαίας κληρονομιάς.
Είμαστε φορείς μιας μακραίωνης ιστορίας πολιτισμού, που συνδυάζεται με μια κουλτούρα επικοινωνίας και αποδοχής της διαφορετικότητας.
Η γεωγραφική θέση μας άλλωστε ευνοούσε πάντα τις ανταλλαγές και ήταν αυτή που διαμόρφωσε τον ιστορικό χαρακτήρα της περιοχής μας ως «πέρασμα», ως «γέφυρα» και ως «σταθμό», στη διασταύρωση σημαντικών χερσαίων και θαλάσσιων δρόμων, όπου μετακινούνταν άνθρωποι, ιδέες, εμπορεύματα και συνυπήρχαν διαφορετικοί πολιτισμοί.
Ένας τέτοιος χερσαίος δρόμος ήταν η Via Egnatia, που για αιώνες αποτελούσε τον κεντρικό άξονα που ένωνε τη Δύση με την Ανατολή, τα παράλια τις Αδριατικής με την Κωνσταντινούπολη.
Και θαλάσσιος δρόμος αυτός που ένωνε τα μικρασιατικά παράλια με το Αιγαίο και το Θρακικό Πέλαγος.
Αυτόν ακολούθησε ο Απόστολος Παύλος, και μέσω της Σαμοθράκης, έφτασε στη Νεάπολη, τη σημερινή Καβάλα, και ίδρυσε την πρώτη χριστιανική Εκκλησία της Ευρώπης στους Φιλίππους.
Είναι καλό να το θυμόμαστε αυτό: η πρώτη χριστιανική Εκκλησία στην ευρωπαϊκή ήπειρο, ιδρύθηκε στην Περιφέρειά μας.
Παρόλα αυτά, η περιοχή μας δεν ήταν πάντοτε «σταυροδρόμι» και «γέφυρα».
Κατά τη διάρκεια της ιστορίας μας, υπήρξαν περίοδοι που η γεωγραφική μας θέση στάθηκε αιτία απομόνωσης και εσωστρέφειας.
Μεταπολεμικά για παράδειγμα, όταν οι σχέσεις της χώρας μας με τα γειτονικά κράτη ήταν τεταμένες, η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη έχασε τον ρόλο της ως «πέρασμα» και μετατράπηκε σε κλειστό σύνορο, σε όριο, σε ανάχωμα.
Σήμερα βέβαια, οι συνθήκες έχουν αλλάξει.
Η βελτίωση των σχέσεών μας με τους γείτονές μας
Η κατασκευή σημαντικών έργων υποδομής στον τομέα των μεταφορών, όπως η Εγνατία Οδός και οι κάθετοι άξονές της,
και η κατασκευή νέων δικτύων μεταφοράς ενέργειας προς την Ευρώπη και τα Βαλκάνια
αλλάζουν τα γεωπολιτικά δεδομένα και δίνουν τη δυνατότητα στην περιοχή μας να παίξει το ρόλο της πύλης εισόδου προς τη βαλκανική και ευρωπαϊκή ενδοχώρα.
Σήμερα, η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη είναι μια περιοχή που αλλάζει.
Γίνεται πιο ανοιχτή.
Δέχεται ολοένα και περισσότερους επισκέπτες και μπορεί να αναλάβει ξανά το ρόλο που η ιστορία και η γεωγραφία της είχαν αναθέσει από την αρχαιότητα.
Οι μεγάλες αυτές αλλαγές δε θα μπορούσαν να είχαν συμβεί, αν δεν είχε προηγηθεί ένα γεγονός καθοριστικής σημασίας: η ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η είσοδος της χώρας μας στην ευρωπαϊκή οικογένεια άλλαξε πολλά στην πολιτική, στην οικονομία, στην κοινωνία.
Ιδιαίτερα ευνόησε την αποκέντρωση, την αυτοδιοίκηση, την τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη.
Σε ό,τι αφορά την Περιφέρειά μας συγκεκριμένα, από το 1989 και μετά, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επενδύσει περισσότερα από 7,5 δισεκατομμύρια ευρώ.
Και αν σε αυτά συνυπολογίσουμε και την εθνική συμμετοχή, οι πόροι που επενδύθηκαν συνολικά, φτάνουν τα 9 δισεκατομμύρια ευρώ.
Οι πόροι αυτοί διατέθηκαν
στις Υποδομές, όπως για παράδειγμα στην Εγνατία Οδό και στους κάθετους άξονές της
στην Υγεία, όπως τα Νοσοκομεία Αλεξανδρούπολης, Καβάλας και Ξάνθης
στην Εκπαίδευση, όπως πολλές από τις υποδομές του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης και σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης
στην Επιχειρηματικότητα
στην Ενέργεια και στο Περιβάλλον
και, κατά τα δύσκολα χρόνια της οικονομικής κρίσης,
στο Κοινωνικό Κράτος, στην Απασχόληση και στην Κοινωνική Συνοχή.
Το 2010, η θεσμοθέτηση της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης σε αιρετή Περιφέρεια άλλαξε ακόμα περισσότερο τα δεδομένα.
Κυρίως μας έδωσε τη δυνατότητα να μπορούμε να αποφασίζουμε εμείς οι ίδιοι, σε σημαντικό βαθμό, για το τι είδους ανάπτυξη θέλουμε για τον τόπο μας.
Το στοίχημα εν προκειμένω είναι όχι μόνο να απορροφούμε τους ευρωπαϊκούς πόρους, κάτι που είναι βέβαια πολύ σημαντικό, αλλά να επιλέγουμε για χρηματοδότηση τα έργα και τις δράσεις που έχουν πραγματικό αντίκρισμα στον τόπο και στους πολίτες.
Ιδιαίτερα στη σημερινή οικονομική συγκυρία, η ευθύνη μας για πραγματική ανάπτυξη είναι ακόμα μεγαλύτερη.
Εμείς, ως Διοίκηση της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, έχουμε επίγνωση αυτής της ευθύνης.
Και έχοντας μια ξεκάθαρη εικόνα για τις δυνατότητες ανάπτυξης της περιοχής μας, έχουμε καταρτίσει και παρουσιάσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ανάπτυξης για τα επόμενα χρόνια.
Ένα Σχέδιο για μια ανοιχτή, δυναμική και ανθρώπινη Περιφέρεια, το οποίο περιλαμβάνει εκατοντάδες έργα και δράσεις σε κάθε γωνιά της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και έχει ως βασικούς άξονες:
τις υποδομές στις μεταφορές
την ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα
τη στήριξη της επιχειρηματικότητας
την ανάπτυξη του τουρισμού
τις επενδύσεις στην ενέργεια
την υγεία
και την κοινωνική πολιτική.
Κύριο αναπτυξιακό εργαλείο που διαθέτουμε για την υλοποίηση του σχεδίου μας είναι το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, αυτό που λέμε «ΕΣΠΑ της Περιφέρειας», και οι πόροι του από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο.
Υπάρχει βέβαια και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και άλλα προγράμματα από τα οποία χρηματοδοτούμε επίσης έργα και δράσεις μας.
Επιτρέψτε μου να αναφερθώ πολύ επιγραμματικά στους βασικούς άξονες του σχεδίου μας.
1ος Άξονας: Υποδομές στις μεταφορές
Το μεγάλο στοίχημα είναι η αναβάθμιση των δύο μεγάλων λιμανιών και αεροδρομίων μας, στην Αλεξανδρούπολη και στην Καβάλα, η σύνδεσή τους με τους οδικούς άξονες και το σιδηροδρομικό δίκτυο και η περαιτέρω σύνδεση όλων αυτών με τις πύλες εισόδου της Περιφέρειάς μας, οι οποίες είναι ταυτόχρονα και πύλες εισόδου στη χώρα.
Σε αυτή τη φάση, παρακολουθούμε με ικανοποίηση:
το επενδυτικό ενδιαφέρον που υπάρχει για την αναβάθμιση των λιμένων Αλεξανδρούπολης και Καβάλας
την αναβάθμιση που έγινε πρόσφατα στο αεροδρόμιο της Καβάλας
την εξασφάλιση χρηματοδότησης για την κατασκευή του αυτοκινητοδρόμου Δράμα – Αμφίπολη
και τη συνέχιση της κατασκευής του οδικού άξονα Ξάνθη – ελληνοβουλγαρικά σύνορα
που έχουν ανακοινωθεί από την Κυβέρνηση.
Από τη δική μας πλευρά, χρηματοδοτούμε από το Επιχειρησιακό μας Πρόγραμμα:
την κατασκευή του αυτοκινητοδρόμου
που θα συνδέει τη Δράμα με την Καβάλα
τον κάθετο οδικό άξονα του Έβρου
ενώ έχουμε την πρόθεση να συμβάλουμε και στην κατασκευή του άξονα Ξάνθη – ελληνοβουλγαρικά σύνορα.
Παράλληλα, επιμένουμε στην ανάγκη:
για την κατασκευή νέου συνοριακού σταθμού
στους Κήπους του Έβρου
και για την αναβάθμιση της σιδηροδρομικής γραμμής Αλεξανδρούπολη – Ορμένιο.
2ος Άξονας: Πρωτογενής Τομέας
Η Περιφέρειά μας είναι μια κατά βάση αγροτική Περιφέρεια.
Η καλλιεργήσιμη έκτασή της αντιστοιχεί στο 10% της συνολικής καλλιεργήσιμης έκτασης της Ελλάδας και εδώ παράγεται ένα σημαντικό τμήμα της εγχώριας παραγωγής σε:
ηλιόσπορο
καπνά ανατολικού τύπου
επιτραπέζια αμπέλια
βαμβάκι
βοδινό κρέας
αγελαδινό γάλα κ.ά.
Εδώ παράγονται επίσης ποιοτικά προϊόντα του αγροδιατροφικού τομέα, όπως:
τα κρασιά της Δράμας και της Καβάλας.
το κρασί και το ελαιόλαδο της Μαρώνειας.
το μέλι της Θάσου.
οι ελιές της Μάκρης και της Σαμοθράκης.
η καριόκα της Ξάνθης
οι κουραμπιέδες της Νέας Καρβάλης και πολλά άλλα.
Για την στήριξη του πρωτογενούς τομέα διαθέτουμε σημαντικούς πόρους για βασικές υποδομές, όπως αναδασμούς, αρδευτικά δίκτυα, φράγματα, γεωτρήσεις, λιμνοδεξαμενές κ.ά.
Παράλληλα, διεκδικούμε χρηματοδότηση για 2 μεγάλα και πολύ σημαντικά αρδευτικά έργα στην Ξάνθη και στη Ροδόπη που θα διασφαλίσουν και θα ενισχύσουν το αγροτικό εισόδημα.
Επίσης, εκπονούμε με το Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης ένα πρόγραμμα για νέες μεθόδους καλλιέργειας, για την ανάπτυξη καινούργιων καλλιεργειών και για την καλύτερη προώθηση των προϊόντων μας.
3ος Άξονας: Επιχειρηματικότητα
Πιστεύουμε βαθιά ότι η πραγματική ανάπτυξη μπορεί να έρθει κυρίως μέσα από την αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων και την ενδυνάμωση της επιχειρηματικότητας.
Για αυτό διαθέτουμε σημαντικούς πόρους:
για επενδυτικά σχέδια έρευνας και καινοτομίας
για ενίσχυση υφιστάμενων επιχειρήσεων
για ίδρυση νέων επιχειρήσεων
για τη δημιουργία δομών στήριξης της επιχειρηματικότητας
για τη διευκόλυνση επιχειρήσεων να έχουν πρόσβαση σε δάνεια, εγγυήσεις και μικροπιστώσεις
καθώς και για επενδυτικά σχέδια στον τομέα του τουρισμού.
Παράλληλα, επεξεργαστήκαμε ένα πρόγραμμα μη επιστρεπτέας ενίσχυσης για 25.000 μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις της ενάντια στις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού, το οποίο, παρά τα προβλήματα που υπήρξαν, είμαι βέβαιος ότι με τη λύση που δόθηκε θα ολοκληρωθεί και οι επιχειρήσεις θα λάβουν την ενίσχυση που δικαιούνται.
4ος Άξονας: Τουρισμός
Χρηματοδοτούμε σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού, έργα αποκατάστασης και ανάδειξης σε σημαντικά μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους κατά μήκος της αρχαίας Εγνατίας Οδού, δημιουργώντας μια πολιτιστική διαδρομή που διατρέχει ολόκληρη την Περιφέρειά μας.
Παράλληλα, εκπονούμε Ειδικά Χωροταξικά Σχέδια σε όλο το παραλιακό μας μέτωπο, για να προσελκύσουμε τουριστικές επενδύσεις.
Συνδέουμε οδικά την παραλιακή ζώνη Ροδόπης και Έβρου.
Επίσης, για την προβολή της Περιφέρειας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, ξεκινούμε μια ολοκληρωμένη πολιτική τουριστικής προβολής που χρησιμοποιεί όλα τα σύγχρονα μέσα προβολής και δικτύωσης.
5ος Άξονας: Ενέργεια
Χρηματοδοτούμε την κατασκευή ενός δικτύου φυσικού αερίου 500 χιλιομέτρων σε 6 πόλεις της Περιφέρειας:
τη Δράμα, την Καβάλα, την Ξάνθη, την Κομοτηνή, την Αλεξανδρούπολη και την Ορεστιάδα.
Το έργο αυτό είναι καθοριστικής σημασίας για την περιοχή μας, καθώς εδώ πληρώνουμε κάθε χρόνο περισσότερους φόρους για πετρέλαιο από ό,τι άλλες περιοχές της χώρας λόγω κλίματος.
Με την ολοκλήρωσή του, χιλιάδες νοικοκυριά, επιχειρήσεις, βιομηχανίες και δημόσια κτίρια θα μπορέσουν να μειώσουν σημαντικά το κόστος ενέργειας προστατεύοντας ταυτόχρονα και το περιβάλλον.
Παράλληλα, και όντας η πρώτη Περιφέρεια της χώρας σε βεβαιωμένα γεωθερμικά πεδία, διαθέτοντας συνολικά 8, χρηματοδοτούμε ήδη, και θα συνεχίσουμε να διαθέτουμε και επιπλέον πόρους, για την αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας στους Δήμους Νέστου, Αλεξανδρούπολης και Παγγαίου.
6ος Άξονας: Υγεία
Για την ενίσχυση του δημόσιου συστήματος υγείας, βρισκόμαστε δίπλα στην πολιτεία, όπως το κάνουμε από την πρώτη στιγμή και για την περίοδο της πανδημίας και διαθέτουμε σημαντικούς πόρους τόσο για ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό και υποδομές όσο και για προσωπικό στα νοσοκομεία και στα κέντρα υγείας όλης της Περιφέρειας.
7ος Άξονας: Κοινωνική Πολιτική
Τέλος, ένα σημαντικό μέρος της πολιτικής μας απευθύνεται σε εκείνους τους συμπολίτες μας που έχουν περισσότερο ανάγκη:
Γονείς με παιδιά που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας
Μαθητές με αναπηρία και ειδικές μαθησιακές ανάγκες
Ενήλικα άτομα με αναπηρία
Γυναίκες που έχουν υποστεί κακοποίηση
Ηλικιωμένοι
Κοινότητες Ρομά
Άτομα με ψυχιατρικά προβλήματα
Άτομα με άνοια
Άτομα με εξαρτήσεις
Άνεργοι
Εργαζόμενοι που χρειάζονται στήριξη
Μαζί με την υλοποίηση του σχεδίου μας, σχεδιάζουμε και το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027, το οποίο θα είναι ακόμα μεγαλύτερο.
Τα επόμενα χρόνια, θα στηρίξουμε την ανάπτυξη της Περιφέρειάς μας στο εξής τρίπτυχο:
Πύλη Ανάπτυξης
Δηλαδή, την ολοκλήρωση των αναγκαίων υποδομών ώστε η Περιφέρειά μας να συνδεθεί με τα δίκτυα μεταφορών και ενέργειας, να ενισχύσει τη γεωστρατηγική της θέση και να προσελκύσει επενδύσεις και επισκέπτες.
Πόλος Αξίας
Δηλαδή, την ενίσχυση της περιφερειακής μας οικονομίας με έμφαση στον τουρισμό, στον πολιτισμό, στην αγροδιατροφή, στην πράσινη επιχειρηματικότητα και στο περιβάλλον (να τονίσω σε αυτό το σημείο ότι αύριο είναι η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος και στο θέμα του περιβάλλοντος δίνουμε μεγάλη βαρύτητα)
Πρότυπο Κοινωνικής Παρέμβασης
Δηλαδή, την απασχόληση, την υγεία, την εκπαίδευση και την καταπολέμηση των ανισοτήτων.
Κύριε Αντιπρόεδρε της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κυρίες και κύριοι,
σε μια εποχή που οι κοινές προκλήσεις απαιτούν συνεργασία και διάλογο, η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης διαθέτει δύο πολύ σημαντικά πλεονεκτήματα.
Το πρώτο είναι οι άνθρωποί μας.
Έχουμε καταφέρει να δημιουργήσουμε ένα μοντέλο αρμονικής συνύπαρξης μοναδικό στην Ευρώπη.
Ένα μοντέλο που θεωρεί την πολυπολιτισμικότητα πλούτο.
Το δεύτερο, είναι η γεωγραφική μας θέση.
Η Περιφέρειά μας έχει χερσαία σύνορα με 2 χώρες,
τη Βουλγαρία και την Τουρκία.
Οι 4 από τις 5 Περιφερειακές της Ενότητες έχουν πρόσβαση στη θάλασσα.
Έχει 2 νησιά, τη Θάσο και τη Σαμοθράκη.
Και διαθέτει σημαντικές υποδομές στον τομέα των μεταφορών.
Στο κοντινό μέλλον θα λειτουργούν στην Περιφέρειά μας διεθνείς αγωγοί φυσικού αερίου, όπως ο ΤΑΡ και ο IGB και θα υπάρχει πλωτός σταθμός υγροποιημένου αερίου στην Αλεξανδρούπολη.
Επίσης προχωρούν μεγάλες ιδιωτικές επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας από τους Ομίλους ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και Κοπελούζου.
Αν όλα αυτά αξιοποιηθούν σωστά, μπορούν να δώσουν στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη ρόλο – κλειδί στο διεθνές σύστημα μεταφοράς εμπορευμάτων και ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Επίσης, λόγω της γεωγραφικής μας θέσης, η περιοχή μας ευνοεί και την ανάπτυξη του τουρισμού, καθώς δίνει στους κατοίκους των γειτονικών χωρών, Βουλγαρίας, Τουρκίας και Ρουμανίας, εύκολη πρόσβαση στις παραλίες μας.
Στόχος για μας είναι η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, εκτός από πέρασμα – ενεργειακό, μεταφορικό, εμπορικό – να αποτελεί και προορισμό.
Στην προσπάθειά μας αυτή, οι κάτοικοι της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης έχουμε ουσιαστικούς συμπαραστάτες την Ευρωπαϊκή Ένωση και την κυβέρνηση της χώρας υπό τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, που επανειλημμένα έχει αποδείξει το ενδιαφέρον του για τον τόπο μας.
Συνεπώς, με το σχέδιό μας, με τους πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και με την στήριξη της Κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού, θα τα καταφέρουμε.
Θέλω να προσθέσω και κάτι ακόμα.
Φέτος, έχουμε την ευτυχή συγκυρία να συμπίπτουν δύο πολύ σημαντικές επέτειοι για την πατρίδα μας:
τα 200 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης
και τα 40 χρόνια από την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Και μόλις πέρσι, στην περιοχή μας γιορτάσαμε τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της Θράκης και την ενσωμάτωσή της στον εθνικό κορμό.
Οι επέτειοι αυτές, αποτελούν ορόσημα στη μακρά ιστορική μας πορεία.
Συμπυκνώνουν τους αγώνες και τις ελπίδες του έθνους μας.
Και δείχνουν πως η κοινή προσπάθεια και οι σωστές αποφάσεις οδηγούν σε ένα καλύτερο αύριο.
Σήμερα, μπορούμε να εμπνευστούμε από αυτές.
Με συστηματική δουλειά και με τις σωστές αποφάσεις, μπορούμε να εξασφαλίσουμε ένα σταθερό μέλλον με ευημερία και προοπτική.