Λίγους μήνες μετά το Συνέδριο της ΚΕΔΕ, τον Οκτώβριο του 21, οι Δήμαρχοι της χώρας, σε Έκτακτη Συνάντηση που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή στη Βουλιαγμένη συζήτησαν τα ζητήματα που απασχολούν τους ΟΤΑ, ζητήματα που παραμένουν κρίσιμα για την οικονομική βιωσιμότητα και την αποτελεσματική λειτουργία των Δήμων και τα οποία παρουσιάζουν σημαντική επιβάρυνση, μετά τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται από την εκτίναξη του ενεργειακού κόστους αλλά και τις εν γένει συνέπειες που προκαλεί ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Ο Δήμαρχος Ξάνθης, Μανώλης Τσέπελης, που συμμετείχε στη Συνάντηση, έκανε λόγο για «ενεργειακό τσουνάμι», που βάλλει κατά των θεμελίων του θεσμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αφού είναι δυνατόν να προκαλέσει ανυπέρβλητα προβλήματα στη λειτουργία της.
«Απαιτείται άμεσα, η λήψη συγκεκριμένων μέτρων, για να αντιμετωπιστεί η δύσκολη οικονομική κρίση που αντιμετωπίζουν όλοι οι δήμοι, μεταξύ των οποίων και ο δήμος Ξάνθης -συνεπεία της ενεργειακής κρίσης- οι επιπτώσεις της οποίας ήδη θέτουν άμεσα ζητήματα βιωσιμότητας των ΟΤΑ», σημείωσε και υπογράμμισε ότι η μετακύλιση του ενεργειακού κόστους στους δημότες δεν είναι δυνατόν να γίνει.
Χαρακτηριστικό είναι ότι η αύξηση που παρουσιάζεται στα λειτουργικά έξοδα του Δήμου Ξάνθης, τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2022, σε σχέση με τους αντίστοιχους μήνες του ’21 φτάνει για τον πρώτο μήνα του νέου έτους σε ποσοστό περίπου 82%, ενώ για τον Φεβρουάριο αγγίζει το απίθανο ποσοστό του… 103% για την ηλεκτροδότηση, ενώ σε ό,τι αφορά το πετρέλαιο θέρμανσης / κίνησης, η αύξηση τον Ιανουάριο ήταν περίπου 41%, για να φτάσει στο πρωτόγνωρο 63%, τον Φεβρουάριο.
Να σημειωθεί, ότι η διαμορφωθείσα κατάσταση στον Δήμο Ξάνθης με όλα τα σχετικά στοιχεία αποτυπώνεται σε επιστολή που απέστειλε ο Δήμαρχος, προς το προεδρείο της ΚΕΔΕ, με ημερομηνία 17 Μαρτίου 2022.
Ακόμη πιο επιτακτική είναι η ενίσχυση των ΔΕΥΑ, εκεί όπου αναλογικά το κόστος του ρεύματος είναι ακόμη μεγαλύτερο.
Να υπενθυμίσουμε ότι ο Δήμαρχος πριν από λίγες μέρες, συνοδευόμενος από τον πρόεδρο της ΔΕΥΑΞ, Ιπποκράτη Καμαρίδη είχε επισκεφθεί το αρμόδιο υπουργείο και είχε επισημάνει την ανάγκη στήριξης των ΟΤΑ για την αντιμετώπιση αυτής της πρωτοφανούς κατάστασης.
Στην Έκτακτη Συνάντηση των Δημάρχων επικαιροποιήθηκε το ρεαλιστικό αίτημα για μια γενναία επιδότηση της kWh, όπως ακριβώς έγινε με αρκετές κατηγορίες επαγγελματιών, διαφορετικά, η Τοπική Αυτοδιοίκηση θα βρεθεί μπροστά στο ενδεχόμενο διακοπής βασικών υποδομών της. Ωστόσο, η μακροπρόθεσμη λύση που προκρίνει η ΚΕΔΕ, για δήμους και ΔΕΥΑ, είναι η ενεργειακή αυτονόμησή τους, με το σχεδιασμό ειδικού προγράμματος, χρηματοδοτούμενο από το Ταμείο Ανάπτυξης, για τη δημιουργία φωτοβολταϊκών ή αιολικών πάρκων στο πλαίσιο λειτουργίας των ενεργειακών κοινοτήτων και μέσω του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού.
Στη Συνάντηση τέθηκαν τα επιμέρους και σημαντικά ζητήματα που απασχολούν την Τοπική Αυτοδιοίκηση, με πρωταρχικό, τον θεσμικό εκσυγχρονισμό της, καθώς στο θέμα των αρμοδιοτήτων και των όποιων αλλαγών δεν έχει γίνει κάποια σημαντική πρόοδος, αλλά και θέματα όπως: η αναστολή εφαρμογής του τέλους ταφής απορριμμάτων, ιδίως σε μια περίοδο που οι δημότες βρίσκονται κάτω από τη δυσβάσταχτη ενεργειακή πίεση, η ναυαγοσωστική κάλυψη για την οποία οι δήμοι ζητούν ή επιπλέον χρήματα ή επιστροφή στο προηγούμενο καθεστώς, η διαχείριση των αδέσποτων, καθώς ήταν μηδενική η επιχορήγηση για το 2021, ενώ οι δήμοι ξοδεύουν πάνω από 25 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο, γι’ αυτόν τον σκοπό.
Επίσης τέθηκε το ζήτημα της αποτελεσματικότητας της Πολιτικής Προστασίας, η οποία όμως, όπως σημειώθηκε, εξαρτάται από κονδύλια και εξοπλισμό, το ζήτημα του προσωπικού και της κινητικότητας στους δήμους, αλλά και η πορεία των χρηματοδοτικών εργαλείων, η οποία, παρά τα προβλήματα που σημειώνονται, εξαιτίας της επιβράδυνσης των ρυθμών από την κεντρική διοίκηση, αλλά και της έλλειψης προσωπικού στους Δήμους κρίνεται, σε αυτή τη φάση, θετική.
Τέλος, οι Δήμαρχοι επισήμαναν την ανάγκη συνέχισης του προγράμματος ΕΣΤΙΑ για τη φιλοξενία των Ουκρανών προσφύγων, καθώς όπως σημειώθηκε, οι δήμοι, μέσω των Camp σε σημεία της χώρας αλλά και μέσω του συγκεκριμένου προγράμματος και των διαμερισμάτων που είχαν εξασφαλιστεί, απέκτησαν σημαντική εμπειρία.
«Είναι πολύ σημαντικό», τόνισε ο Δήμαρχος Μανώλης Τσέπελης, «ότι ο αναπληρωτής υπουργός Στέλιος Πέτσας δεσμεύθηκε ότι τις επόμενες ημέρες θα δρομολογηθούν λύσεις, σε συνεργασία και με άλλα εμπλεκόμενα υπουργεία σε όλα τα ζητήματα που έχουν θέσει οι δήμοι. Πιστεύω ότι η κυβέρνηση, θα επιδείξει γρήγορα αντανακλαστικά, όπως έχει κάνει και στο ζήτημα με την πανδημία και θα ενισχύσει την Τοπική Αυτοδιοίκηση σε αυτή τη μεγάλη δοκιμασία. Σε μια περίοδο, που κυριολεκτικά, ο κόσμος αλλάζει, ο θεσμός καλείται να διαδραματίσει τον βασικό του ρόλο -να αποτελέσει, δηλαδή, το ουσιαστικό “στήριγμα” της κοινωνίας», επισήμανε.