Η βασική ομοιότητα του θεάτρου τότε και σήμερα και η σημαντικότητα ύπαρξης των ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ
Πιστεύω απόλυτα στην «θεατρική αποκέντρωση» με μια ολιστική έννοια, εξηγεί στην «Θ» και στην thraki.com.gr, o γνωστός ηθοποιός και Καλλιτεχνικός Διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης
Έναν πρωτότυπο «Κατά φαντασίαν ασθενή», που συνδυάζει μια επιπρόσθετη ιστορία της μεσαιωνικής Γαλλίας βασισμένη σε αληθινά δεδομένα, υπόσχεται να παρουσιάσει το εξαιρετικό cast των ηθοποιών του ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης, που έρχεται στην Ξάνθη, στις 8 Ιουλίου στο Θερινό Δημοτικό Αμφιθέατρο Ξάνθης.
Κάτι που επιβεβαιώνει μιλώντας στην «Θ» και στην Thraki.com.gr, ο γνωστός ηθοποιός και Καλλιτεχνικός Διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ κ. Νίκος Ορφανός, ο οποίος δοθείσης της ευκαιρίας μιλά για την σημαντικότητα του θεσμού των Δημοτικών Περιφερειακών Θεάτρων, για την ανάγκη του επαναπροσδιορισμού του ρόλου τους αλλά και για την ανάγκη της «θεατρικής αποκέντρωσης».
ΘΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΙΟ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ ΠΟΥ ΘΑ ΕΧΕΤΕ ΔΕΙ ΑΠΟ ΕΝΑΝ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΧΑΡΟΥΜΕΝΟ ΚΑΙ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟ ΘΙΑΣΟ
Αναλυτικότερα, ο κ. Ορφανός, εξήγησε στην «Θ» ότι:
Νομίζω ότι είναι ο πιο πρωτότυπος ασθενής ή αν θέλετε Μολιέρος, που θα έχετε δει. Ο «Κατά φαντασίαν Ασθενής» είναι η πιο γνωστή κωμωδία του Γάλλου αυτού συγγραφέα. Έχει ανάβει πάρα πολλές φορές από πολύ γνωστούς – σπουδαίους – πρωταγωνιστές, την έχουμε απολαύσει σίγουρα οι θεατρόφιλοι κάπου (Καλοκαίρι κατά κανόνα) αλλά η δική μας πρόταση είναι κάτι το οποίο προσθέτει κάτι παραπάνω. Βάζει δηλαδή μέσα όλη την εποχή του συγγραφέα, της μεσαιωνικής Γαλλίας, γιατί προσθέτει ένα πρωτότυπο κείμενο, με έναν θίασο του Μολιέρου που κάνει περιοδεία στην επαρχιακή Γαλλία. Αυτή η επιπρόσθετη ιστορία έχει στηριχθεί σε αληθινά δεδομένα της εποχής, μετά από πολλή μελέτη που έχουμε κάνει και έτσι βλέπουμε το έργο αυτό να εναλλάσσεται με την ζωή των ηθοποιών της τότε εποχής και όλο αυτό δομείται επάνω σε μια περιστροφική σκηνή η οποία γυρίζει συνεχώς (στο τέλος κάθε σκηνής) και βλέπουμε πότε το σκηνικό της παράστασης του κανονικού έργου και πότε το backstage (τα παρασκήνια) του θιάσου. Έτσι, έχουμε ένα κομμάτι αληθινής ζωής του τότε, το οποίο μας δίνει μια επιπρόσθετη «νοστιμιά» με όλες τις αναποδιές, τα ευτράπελα, τις ιδεοληψίες της τότε εποχής και μας μεταφέρει πραγματικά στην εποχή του συγγραφέα.
Όσον αφορά στο cast, είναι – όπως είπατε και εσείς – ο,τι καλύτερο θα μπορούσαμε να έχουμε. Είμαστε μια εξαιρετικά χαρούμενη παρέα, θα δείτε έναν ευτυχισμένο θίασο, που πραγματικά θα μεταδώσει το κέφι του. Δηλαδή ακόμη και αν κάποιος πει ότι «δεν με συγκινεί ο Μολιέρος» ή «το έχω ξαναδεί», θα έρθει γιατί εμείς δεν φτιάξαμε μια κωμωδία μόνον για να γελάσουμε. Φτιάξαμε ένα έργο που θα λειτουργεί εμψυχωτικά στον θεατή γιατί και εμείς οι ίδιοι το είχαμε ανάγλκη. Μετά από δυο χρόνια στενού εναγκαλισμού με τα ιατρικά πρωτόκολλα, θέλαμε να τα «κοροϊδέψουμε». Από εκεί που προφυλαγόμασταν συνεχώς, να δούμε μια αντίθετη, ανατρεπτική, ματιά και έτσι να το αποφορτίσουμε και οι θεατές μας να φεύγουν χαρούμενοι και πιο ξένοιαστοι από την παράτασή μας.
Η ΒΑΣΙΚΗ ΟΜΟΙΟΤΗΤΑ ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΕΥΑΙΣΘΗΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΟ ΚΛΥΔΩΝΙΖΕΤΑΙ ΣΕ ΚΑΘΕ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ, ΑΝΑΤΡΟΠΗ Ή ΑΝΑΤΑΡΑΞΗ – ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΔΗΠΕΘΕ
Σε ερώτηση της «Θ» για το αν υπάρχουν ομοιότητες των ηθοποιών σήμερα, με αφορμή και το ότι και το ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης κάνει μια αντίστοιχη περιοδεία στις επαρχιακές πόλεις, με εκείνη την εποχή, ο κ. Ορφανός απαντά:
Η βασική ομοιότητα η οποία δεν θα πάψει να ισχύει, είναι ότι το θέατρο είναι μια τόσο ευαίσθητη διαδικασία που κάθε κοινωνική αλλαγή, ανατροπή ή ανατάραξη που θα συμβεί στην χώρα και στους τόπους που υπάρχει, το επηρεάζει και το κλυδωνίζει. Αντίστοιχα και εμείς που βγαίνουμε σε περιοδεία μετά από 8 χρόνια περίπου ως ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης – γιατί το ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης για 7 έτη δεν είχε Καλλιτεχνικό Διευθυντή – υφιστάμεθα αναταράξεις από την πανδημία που ακόμη δεν έχει τελειώσει, από πρακτικά ζητήματα που μπορεί να προκύπτουν, από γραφειοκρατικά ζητήματα κλπ. Τότε, ήταν πιο πολύ ο αγώνας για την επιβίωση. Τώρα, η επιβίωση σαφώς ισχύει αλλά είναι κυρίως ο αγώνας να υπάρξουμε μέσα σε ένα πολύ σκληρό – ομολογουμένως – ανταγωνισμό, διότι ο θεσμός των Δημοτικών Περιφερειακών Θεάτρων είναι πάρα πολύ σημαντικός και βγαίνουμε και εμείς με μια πιο καλλιτεχνική (αν θέλετε) οπτική – όχι κερδοσκοπική οπτική όπως βγαίνουν άλλοι θίασοι – να διαδώσουμε το καλλιτεχνικό όραμά μας και να δημιουργήσουμε αυτήν την «μέθεξη» με τους θεατές. Εμάς τα κίνητρά μας είναι πιο ιδεαλιστικά. Θέλουμε να ξανασυναντήσουμε το κοινό της Ξάνθης και της Θράκης. Έχουμε πάρα πολλά χρόνια να έρθουμε στην Θράκη. Προσωπικά ερχόμουν παλαιότερα πιο συστηματικά με διάφορους θιάσους και μάλιστα η Θράκη ήταν πάντα ένα πολύ όμορφο «πακέτο», γιατί ξεκινούσαμε από την Αλεξανδρούπολη, πηγαίναμε στην Κομοτηνή και μετά στην Ξάνθη, παραμένοντας σε αυτές τις πόλεις. Μακάρι να μπορούσαμε – ειδικά στην μεθόριο – να παίξουμε πολλές περισσότερες παραστάσεις, αλλά δεν υπάρχουν πάντα οι χώροι και οι συνθήκες. Τις διερευνούμε όμως για να ανοίγουμε νέα μονοπάτια. Προσωπικά, θα ήθελα πάρα πολύ να παίξω και πιο βόρεια (Ορεστιάδα, συνοριογραμμή ή ακόμη και σε μικρότερες πόλεις) αλλά δεν έχουμε πάντα την στήριξη. Το θέατρο, πάντα είναι ένας ευαίσθητος δέκτης και όπως και τότε, έτσι και τώρα, οι ηθοποιοί θα κλυδωνίζονται από τις κοινωνικές αναταράξεις.
ΠΙΣΤΕΥΩ ΑΠΟΛΥΤΑ ΣΤΗΝ «ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗ» ΜΕ ΜΙΑ ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΕΝΝΟΙΑ – ΝΑ ΦΤΙΑΧΝΟΥΜΕ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥΣ ΘΕΑΤΡΙΚΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΑΠΛΩΣ…ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥΣ ΘΙΑΣΟΥΣ
Σε ερώτηση της «Θ» για το αν υπάρχει ανάγκη του επαναπροσδιορισμού του ρόλου των ΔΗΠΕΘΕ γενικότερα αλλά και για το αν ο ίδιος πιστεύει στην «θεατρική αποκέντρωση» (με δεδομένο ότι στις επαρχιακές πόλεις δεν δίνεται τόσο εύκολα η δυνατότητα πρόσβασης στο θεατρόφιλο κοινό σε σχέση με την Αθήνα και την Θεσσαλονίκη), ο κ. Ορφανός, απαντά:
Πιστεύω απόλυτα στην «θεατρική αποκέντρωση» με μια ολιστική έννοια. Δηλαδή όχι απλώς να φτιάχνουμε επαγγελματικούς θιάσους και να δείχνουμε στον κόσμο παραστάσεις, αλλά να φτιάχνουμε πολιτιστικούς θεατρικούς οργανισμούς που έχοντας ως βάση το θέατρο, δημιουργούν πολλαπλή διάχυση καλλιτεχνικών δράσεων με εκπαιδευτικά εργαστήρια (κυρίως για τα παιδιά, τους νέους, τους εφήβους) και συνενώνοντας ντόπιες καλλιτεχνικές δυνάμεις, δίνοντας βήμα σε ντόπιους καλλιτέχνες που θέλουν να εκφραστούν, ενισχύοντας τις ερασιτεχνικές ομάδες με την τεχνογνωσία τους και έτσι αντίστοιχα , να εμπνεύσουν και να δημιουργήσουν και συμπράξεις και συνέργειες και με άλλους πολιτιστικούς οργανισμούς. Και ξαφνικά ένας πολιτιστικός θεατρικός οργανισμός, ένα ΔΗΠΕΘΕ, να μπορεί να συνεργάζεται και το τοπικό μουσείο, την τοπική εφορεία αρχαιοτήτων, να γίνονται και παραστάσεις και σε ανάλογους χώρους και αξιοθέατα και να συμβάλλει εν γένει στην δημιουργία πολιτιστικού προϊόντος. Γιατί η δημιουργία πολιτιστικού προϊόντος, όπως αντιλαμβάνεστε, με την σειρά της πυροδοτεί εξωστρέφεια στην τοπική κοινωνία. Και η εξωστρέφεια της κάθε τοπικής κοινωνίας, είναι δυο πράγματα: Το να έχεις μια υγιή αγορά και κίνηση (να κυκλοφορεί ο κόσμος, να ψωνίζει, να διασκεδάζει, να συναλλάσσεται) και αντίστοιχα να υπάρχουν θεάματα επιπέδου τα οποία ενισχύουν αυτήν την κινητικότητα απ΄ έξω προς τα μέσα αυτήν την φορά. Δηλαδή όχι μόνον μεταξύ των πολιτών αλλά φέρνοντας και επισκέπτες.
Εμείς (σ.σ. ως ΔΗΠΕΘΕ) καταστατικά πρέπει να κάνουμε περιοδείες, αλλά δεν καθορίζεται το που πρέπει να πηγαίνουμε. Ως ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης, θα μπορούσαμε να κάνουμε πέντε παραστάσεις σε κοντινά σημεία και να τελειώσουμε. Να πούμε ότι «κάναμε το χρέος μας αφού μας χρηματοδοτεί η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, άρα γιατί να τρέχουμε στην Θράκη, στην Ήπειρο ή στην Μακεδονία;»
Όμως αυτό δεν είναι σωστό. Πρέπει να διαδίδουμε τις δουλειές μας. Αντίστοιχα και εγώ έχω πει στα ΔΗΠΕΘΕ με τα οποία συνομιλώ (της Λάρισας, της Καλαμάτας που δεν έχουν την δυνατότητα να ανέβουν προς τα επάνω) να έρθουν σε εμάς που διαχειριζόμαστε το ΔΗΠΕΘΕ, να το παραχωρήσουμε δωρεάν για να υπάρχει πολιτιστική επικοινωνία, πολιτιστική διάδοση και να ξεπερνάμε τους «τεχνητούς» αυτούς τοπικισμούς. Και σαφέστατα – όπως πολύ σωστά είπατε – θα πρέπει μετά από 40 χρόνια να ξαναδούμε τον θεσμό από την αρχή. Έχει αλλάξει η κοινωνία. Τα ΔΗΠΕΘΕ «ξέπεσαν» σε σημαντικό βαθμό διότι αφέθηκαν στην τύχη τους και έγιναν δημοτικές επιχειρήσεις με πλαίσιο διαφορετικό η καθεμία, χωρίς στόχευση, χωρίς όραμα. Επαφίεται στον πατριωτισμό του Δημάρχου κάθε υπεύθυνης πόλης και του Καλλιτεχνικού Διευθυντή, να κάνουν ο,τι καλύτερο μπορούν και …ο Θεός βοηθός! Δεν μπορεί όμως μια κοινωνία να υφίσταται τα «τυχαία αποτελέσματα» των προσπαθειών. Κάθε πολίτης δικαιούται συστηματική πολιτιστική προσφορά.
Η «ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ» ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Συντελεστές:
Σκηνοθεσία, μουσική, διασκευή και πρωτότυπο κείμενο: Κώστας Γάκης
Σκηνικά, κοστούμια: Κωνσταντίνος Ζαμάνης
Φωτισμοί: Στέλλα Κάλτσου
Μουσική επιμέλεια και παραγωγή: Κώστας Λώλος
Βοηθός σκηνοθέτη: Νατάσα Κοσμίδου
Παίζουν οι Ηθοποιοί:
Αργκάν, ο κατά φαντασίαν ασθενής, Μπεζάρ ηθοποιός της εποχής: Θανάσης Τσαλταμπάσης
Τουανέτ, υπηρέτρια του Αργκάν, σύζυγος του Μπεζάρ: Νικολέτα Βλαβιανού
Γιατρός Ντιαφουαρύς, Πουντσινέλο, αφηγητής: Νίκος Ορφανός
Κλεάντ, ερωτευμένος με την Ανζελίκ, Ιππότης της Μοντένα: Ορφέας Παπαδόπουλος
Μπεράλντ, αδερφός του Αργκάν, Φιλίπ σωματοφύλακας του Μπεζάρ: Δημήτρης Καλαντζής
Μπελίν, δεύτερη γυναίκα του Αργκάν, πρώτη κόρη του Μπεζάρ: Αγοραστή Αρβανίτη
Ανζελίκ, πρώτη κόρη του Αργκάν, δεύτερη κόρη του Μπεζάρ: Νάστια Βραχάτη
Λουϊζόν, δεύτερη κόρη του Αργκάν, τρίτη κόρη του Μπεζάρ: Στεφανία Καλομοίρη
Τομά Ντιαφουαρύς, Μολιέρος: Αλέξανδρος Ζουριδάκης
Επικοινωνία: Art Ensemble | Μαρίκα Αρβανιτοπούλου
Διάρκεια: 1 ώρα και 30 λεπτά