Μιλά στην “Θ” η βιομηχανική αρχαιολόγος κ. Μαρία Πετρά
Με οκτώ (8) ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις, θα πραγματοποιηθεί προσεχώς το πρώτο φεστιβάλ παραγωγικής και βιομηχανικής κληρονομιάς “ΦΑΕΡΟΠ” στην Ξάνθη, από την νεοσύστατη αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία “ΠΑΣΤΑΛΙ.ΑΜΚΕ”, με έδρα τη Χρύσα Ξάνθης, της οποιας προεδρεύει η βιομηχανική αρχαιολόγος – μουσειολόγος κ. Μαρία Πετρά.
Η ίδια μίλησε στην “Θ” για το εγχείρημα τόσο για την “ΠΑΣΤΑΛΙ.ΑΜΚΕ”, όσο και για το ίδιο το φεστιβάλ το οποίο τελεί υπό την αιγίδα και χρηματοδότηση του Υπουργείου Πολιτισμού καθώς και υπό την αιγίδα του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Επιτροπής για την Διατήρηση της Βιομηχανικής Κληρονομιάς (TICCIH).
Η “ΠΑΣΤΑΛΙ.ΑΜΚΕ” ΚΑΙ Η ΠΡΟΒΟΛΗ, ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΜΑΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ
Πιο αναλυτικά η κ. Πετρά, επισήμανε στην “Θ” ότι “η “ΠΑΣΤΑΛΙ.ΑΜΚΕ” έχει την έδρα της στην Π. Χρύσα, σε μία παλιά οικοτεχνία του καπνού. Ο χώρος είναι ιδιόκτητος. Ανήκει στην οικογένειά μου από το 1993 και το 1994 είχε κηρυχθεί διατηρητέος από το Υπουργείο Πολιτισμού. Μετά από 30 χρόνια, το 2024, αποφασίσαμε μαζί με κάποιους άλλους συνεργάτες για τους οποίους θα πούμε σιγά-σιγά τις ιδιότητες τους και τα επιστημονικά τους πεδία, να δημιουργήσουμε την “ΠΑΣΤΑΛΙ.ΑΜΚΕ”, μία αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία που ασχολείται με την προβολή, διαχείριση και επανάχρηση της παραγωγικής και βιομηχανικής μας κληρονομιάς. Δεν αφορά μόνο στον καπνό. Ασχολούμαστε και με πιο διευρυμμένα πράγματα, όπως για παράδειγμα την συνεταιριστική κληρονομιά του καπνού που αφορούσε στην καθαρά βιομηχανική περίοδο, ειδικά της Ξάνθης και μιλώ για μετά το 1976. Τα κάναμε όλα πολύ σύντομα. Αποφασίσαμε λοιπόν να δημιουργήσουμε το φεστιβάλ “ΦΑΕΡΟΠ” πού είναι το πρώτο φεστιβάλ παραγωγικής και κυρίως βιομηχανικής κληρονομιάς που πραγματοποιείται στην χώρα μας. Ξεκινά από το χωριό της Χρύσας, από την Ξάνθη, αλλά επιδιώκουμε να διασυνδεθούμε με παραγωγικά τοπόσημα – ευρύτερα- της περιφέρειας και με παλιά παραγωγικά τοπόσημα. Θέλουμε να συμβάλλουμε με τη σειρά μας και με την τεχνογνωσία που έχουμε, μαζί με τον κόσμο και μαζί με τους φορείς, για να δούμε πώς μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν. Γιατί τα πράγματα σώζονται μόνο όταν έχουν επανάχρηση στην πραγματικότητα. Και με εφικτούς κάθε φορά στόχους. Αυτό θα το λέμε συνέχεια διότι ωραία είναι τα master plans και τα σχέδια, αλλά οι σωστικές παρεμβάσεις πρέπει να γίνονται σε κάποια κτίρια. Για παράδειγμα στο δικό μου κτίριο αυτό προσπαθώ να κάνω. Το φεστιβάλ “ΦΑΕΡΟΠ” έχει τεθεί υπό την αιγίδα του ελληνικού παραρτήματος του TICCIH πού είναι ένας διεθνής επιστημονικός φορέας για τη βιομηχανική κληρονομιά. Αυτό σημαίνει ότι εμείς λογοδοτούμε σε αυτόν το φορέα. Εγώ είμαι μέλος του TICCIH και ότι κάνουμε στο τέλος της χρονιάς θα καταγράφεται και στα ελληνικά και στα αγγλικά καθώς θέλουμε και μία διεθνή απήχηση και αναγνώριση αλλά και συμβολή και τεχνογνωσία. Έτσι θα φέρουμε και ειδικούς από το εξωτερικό αλλά και από άλλα μέρη της Ελλάδας στο μέλλον. Επίσης έχει τεθεί υπό την αιγίδα και τη χρηματοδότηση του Υπουργείου Πολιτισμού, από το τμήμα της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς. Είναι ένας τομέας του νεότερου ελληνικού πολιτισμού. Αυτό σημαίνει ότι η λογοδοτούμε στο Υπουργείο Πολιτισμού. Έχουμε ενταχθεί σε ένα πρόγραμμα και για όποιον έχει απορίες υπάρχει στην ΔΙΑΥΓΕΙΑ η χρηματοδότηση που έχουμε λάβει. Δεν είναι πολύ μεγάλη. Είναι 15.000€. Προφανώς με 15.000€ δεν μπορείς να κάνεις φεστιβάλ. Ο μεγάλος χορηγός είναι η οικογένειά μου και εγώ. Το φεστιβάλ έχει 8 εκδηλώσεις. Απλώς επειδή άργησε να εγκριθεί η επιχορήγηση και δεν έχει γίνει ακόμη η εκταμίευση, εμείς τρέχουμε με δικά μας χρήματα, με φίλους και με εθελοντές αυτήν την στιγμή. Βεβαίως, επειδή θέλω να είμαι σαφής, δεν πάει αντιπαραθετικά με καμία άλλη εκδήλωση ή με κάποιο άλλο φεστιβάλ. Δουλεύουμε με ένα συγκεκριμένο τρόπο και εμένα συγκεκριμένο προσανατολισμό και θέλουμε να είναι όλα “καθαρά” και μπροστά στον κόσμο. Αυτή είναι η αρχή μας”.
ΑΥΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΦΕΣΤΙΒΑΛ “ΦΑΕΡΟΠ”
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εκδηλώσεις που θα λάβουν χώρα είναι οι εξής:
18 -19 -20 ΟΚΤ 2024
«Η άυλη τεχνική μαστοριά της πέτρας και της ξυλοδεσιάς»
Εκπαιδευτικό –βιωματικό σεμινάριο
Χώρος διεξαγωγής: Παστάλι (Παλαιά Χρύσα Ξάνθης)
Σύμφωνα με την κ. Πετρά, θα γίνουν κάποιες σωστικές ενέργειες σε κάποια “γκρέμια”, ώστε να δοθεί η ευκαιρία στα κτίρια να επιβιώσουν και να “ζωντανέψουν”. Σε αυτό θα συμμετέχει ο πρωτομάστορας κ. Θανάσης Πόραβος και αρχιτέκτονας – αναστηλωτής κ. Σωτήρης Παράσχου από την Κομοτηνή, καθώς σύμφωνα με την ίδια το φεστιβάλ είναι διεπιστημονικό και διαπεριφερειακό. Σημειώνεται επίσης ότι σε αυτό θα υπάρχει κόστος συμμετοχής, αλλά και άλλες βιωματικές εκπλήξεις. Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του σεμιναρίου, θα υπάρξει και κλήρωση για δωρεάν παραμονή στο “ΠΑΣΤΑΛΙ”.
21 ΟΚΤ 2024 / 19:00
Παρουσίαση του βιβλίου του πρωτομάστορα κ. Θανάση Πόραβου: «Δεύτερο ταξίδι στην αιωνιότητα».
Χώρος διεξαγωγής: Παλιό Δημαρχείο Ξάνθης
27 ΟΚΤ 2024 / 11:00 -14:00
ΠΑΛΑΙΑ ΧΡΥΣΑ – «ΚΙΡΕΤΣΙΛΕΡ: «Η αναδίφηση ενός ξεχασμένου παραγωγικού τοπόσημου της καπνοκαλλιέργειας».
Ιστορικός περίπατος στη Χρύσα Ξάνθης.
9-10 ΝΟΕ 2024
Διήμερο σεμινάριο: «Μια ντουλάπα, τρεις πόλεις, μια ιστορία: Γιουδά Χαίμ Περαχιά», ένα σεμινάριο εν εξελίξει.
Βιομηχανική κληρονομιά και μουσειακό θέατρο.
Χώρος διεξαγωγής: Παστάλι (Παλαιά Χρύσα Ξάνθης)
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο σημείο αυτό η κ. Πετρά, σημειώνει ότι “ουσιαστικά θα συνδέσουμε την βιομηχανική κληρονομιά με το μουσειακό θέατρο, επιδιώκοντας να σχηματίσουμε συνεργατικές ομάδες με σκοπό να δημιουργηθεί μία νέα πολιτιστική συνεργατική πρόταση ώστε μία φορά το χρόνο οι θεατρικές ομάδες της Ξάνθης (και σε Καβάλα και σε Κομοτηνή) να ανεβάζουν τέτοιου είδους εκπαιδευτικά προγράμματα έμπνευσμένα από την παραγωγική και βιομηχανική κληρονομιά του κάθε τόπο. Εννοείται ότι η “ΠΑΣΤΑΛΙ ΑΜΚΕ” θα είναι δίπλα σε αυτό…”
9 ΝΟΕ 2024 / 20:00
Παρουσίαση του βιβλίου της Δρ. Φωτεινής Βενιέρη: «Μουσειακό Θέατρο: Ιστορία, Θεωρία, Εφαρμογές».
Χώρος διεξαγωγής: Παστάλι (Παλαιά Χρύσα Ξάνθης)
14 ΔΕΚ 2024 / 18:30
Κεντρική εκδήλωση του Φεστιβάλ Φαερόπ και προβολή του ντοκιμαντέρ «Μνήμες Δεγκτζήδων».
Χώρος διεξαγωγής: Καπναποθήκη «Π», αίθουσα ΒΙΡΓΙΝΙΑΣ ΤΣΟΥΔΕΡΟΥ, Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης.
Εκεί θα παρουσιαστούν επίσης οι βασικές αρχές του φεστιβάλ, με καλέσματα στους τοπικούς φορείς, στους παραγωγικού φορείς, στα εργοστάσια, στους κτηνοτρόφους και στους αγρότες. Θα συμμετάσχει επίσης και το ελληνικό τμήμα του TICCIH και η “ΒΙΔΑ”, αλλά και το εργαστήρι διαχείρισης πολιτισμικής κληρονομιάς, του τμήματος πολιτισμικής τεχνολογίας και επικοινωνίας του πανεπιστημίου Αιγαίου.
15 ΔΕΚ 2024 / 11:00
«Μασάλια-παστάλια» για το παραγωγικό και βιομηχανικό μας παρελθόν στο Παστάλι.
Χώρος διεξαγωγής: Παστάλι (Παλαιά Χρύσα Ξάνθης)
“ΕΙΜΑΣΤΕ ΣΕ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΤΟΠΙΚΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ”
Τέλος, η ίδια σημείωσε πως “επειδή με ρωτούν εάν υπάρχει συμμετοχή των τοπικών φορέων, εμείς είμαστε σε επικοινωνία. Ωστόσο επειδή έγιναν όλα πολύ γρήγορα (γιατί ο δήμος θέλει να συμμετέχει και φαντάζομαι και η περιφέρεια αντίστοιχα, αν και δεν έχουμε κάνει ακόμη κουβέντες αλλά είναι ένα θέμα που τους αφορά), ενδεχομένως να υπάρχει και μία συμμετοχή του δήμου ξάνθης, ειδικά στον ιστορικό περίπατο. Να μας παρέχει κάποια πράγματα δηλαδή…”.