Σ. Μιχαηλίδης: Σωστό «timing»-Αξιόλογες οι αλλαγές
Γ. Τσιτιρίδης: Αντιδημοκρατικά σε γενικές γραμμές
Την άποψή τους, για τις αλλαγές στον εκλογικό νόμο, που παρουσιάστηκαν από τον Υπουργό Εσωτερικών στο ετήσιο συνέδριο της ΚΕΔΕ στην Ρόδο, εκφράζουν μέσα από την “Θ” ο πρόεδρος της ΠΕΔ ΑΜΘ κ. Σάββας Μιχαηλίδης και ο Δήμαρχος Αβδήρων κ. Γιώργος Τσιτιρίδης.
Ο μεν πρώτος, κάνει λόγο για μία “ευχάριστη έκπληξη”, παρά το γεγονός ότι αρκετοί δήμαρχοι αναφέρθηκαν στο timing της παρουσίασης των επικείμενων αλλαγών (πού θα τεθούν ωστόσο σε διαβούλευση), ενώ ο δεύτερος εξηγεί ότι υπάρχουν “και θετικά και αρνητικά”, αν και θεωρεί ότι δεν είναι η κατάλληλη ώρα για τον εκλογικό νόμο.
“ΕΥΧΑΡΙΣΤΗ, ΚΑΤ’ ΕΜΕ Η ΕΚΠΛΗΞΗ – ΔΕΝ “ΑΙΦΝΙΔΙΑΣΑΝ” ΚΑΝΕΝΑΝ”
Αναλυτικότερα ο κ. Μιχαηλίδης, εξηγεί αρχικά ότι “η τοποθέτηση του υπουργού είχε αρχή, μέση και τέλος και αυτό το λέει ένας άνθρωπος που δεν έχει κανένα λόγο να δώσει τα εύσημα. Αλλά θα πρέπει κάποτε να μάθουμε να λέμε τα πράγματα όπως είναι. Δεν αιφνιδίασαν κανέναν. Εγώ θα έλεγα ότι ήταν μία ευχάριστη έκπληξη που ο υπουργός μας παρουσίασε επί της ουσίας καινοτόμες προτάσεις προς τροφή προς σκέψη και τη δυνατότητα επάνω σε αυτά να γίνει αντιπρόταση. Δεν ήρθε να πει “πάρτε το, είναι αυτό”. Όλες οι προτάσεις που έθεσε ο υπουργός, νομίζω ότι ήταν και στο ύψος των περιστάσεων και αναφέρονταν στο μέλλον. Βεβαίως, η ΠΕΔ, οι δήμοι, θα έχουν τη δυνατότητα να τα επεξεργαστούν όλα αυτά στον χρόνο. Αιφνιδιασμός θα ήταν να έρχονταν ένα νομοσχέδιο 6 μήνες πριν από τις εκλογές και να έλεγαν “αυτό είναι και σε όποιον αρέσει”. Δεν λειτούργησε με αυτή τη μέθοδο. Άρα στα τέσσερα χρόνια που έχουμε μπροστά μας, δεν μπορεί κάποιος να πει ότι αυτό είναι αιφνιδιασμός. Είπε “πάρτε το και δείτε το για να το συνδιαμορφώσουμε”.
“ΑΥΤΑ ΜΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΑΝ – ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΕΚΛΟΓΗ “ΜΙΑ ΚΑΙ ΕΞΩ”
Ήταν όμως όλα καλά και… «ρόδινα»; Συνεχίζοντας ο κ. Μιχαηλίδης ανέφερε ότι “προσωπικά, με προβλημάτισαν κάποια πράγματα. Δεν μπορώ να μιλήσω για την ΠΕΔ. Θα το συζητήσουμε όλοι μαζί στην ΠΕΔ και θα αποφασίσουμε. Εμένα περισσότερο με προβλημάτισε το ότι οι υπάλληλοι θα έχουν δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι, αλλά δεν θα έχουν δικαίωμα μετάθεσης. Και όταν λέμε “υπάλληλοι”, εννοούμε και τους στρατιωτικούς και τους αστυνομικούς κλπ. Θα υπάρχει αμετάθετο για το χρόνο που είσαι αιρετός. Αυτό είναι ένα θέμα που πρέπει να προβληματίσει, διότι ναι μεν υπάρχει ένας αριθμός σήμερα που υπηρετούν πλησίον του χώρου ή αν γίνεται και στον πλησιέστερο δήμο (όπως λέει το άρθρο 93), αλλά παράλληλα θα πρέπει να πούμε ότι λειτουργεί και δημοκρατικά το σύστημα. Είναι άλλο πράγμα να πεις ότι “οι υπάλληλοι δεν θα έχουν το δικαίωμα του εκλέγεσθαι, πλην όταν συνταξιοδοτηθούν” και είναι άλλο να γίνεται αυτό -και πάλι κατά την προσωπική μου εκτίμηση- έμμεσα. Βέβαια αυτό δεν ισχύει για τους δημάρχους και για τους αντιδημάρχους, αλλά ισχύει για τους προέδρους και για τους συμμετέχοντες στα συμβούλια των τοπικών μας κοινοτήτων.
Αναφορικά με την εκλογή σε ένα μόνο γύρο, η πρώτη ανάγνωση έχει τα υπέρ και τα κατά. Τα υπέρ, είναι υπέρ αυτών που διοικούν. Διότι, ποιος χάνει εκλογές στην δεύτερη Κυριακή; Αυτός που διοικεί (εκτός εξαιρέσεων). Είναι λογικό, αν θέλετε, σε ένα βαθμό, αφού συνασπίζονται 2 – 3 ή και περισσότεροι. Δεν είναι θέσφατο, άλλα στις περισσότερες των περιπτώσεων που ο δήμαρχος δεν καταφέρνει να πάρει το 50% +1 στην δεύτερη Κυριακή, χάνει… Αλλά το ζήτημα όπως φαίνεται στη μία Κυριακή – είναι ξεκάθαρο. Ποτέ δεν φτάνουν οι ψήφοι της μειοψηφίας, να καλυφθούν και να προσπεράσουν εύκολα αυτές της πλειοψηφίας, εάν δεν υπάρξει και ένα μερίδιο που θα κινηθεί προς τα εκεί. Το βέβαιο όμως, σε όλα τα παραπάνω υποθετικά, είναι ότι δεν θα έχει δεύτερη Κυριακή. Και βέβαια εμείς δεν απαγορεύεται να προτείνουμε κάτι άλλο. Νομίζω όμως ότι ο υπουργός έπραξε πολύ ορθά πού έβαλε το θέμα πρό συζήτηση και νομίζω ότι θα ειπωθούν πάρα πολλά και πιθανόν κάποια να είναι και πολύ πρακτικά και λειτουργικά. Επιπλέον είναι και το θέμα που έβαλε το οποίο αφορά στο τεράστιο κόστος της δεύτερης Κυριακής, όπου υπάρχει και μία ακόμη μεγαλύτερη αποχή που διαμορφώνει αποτέλεσμα. Όλα αυτά που έχει βάλει, αποδεικνύουν την ανάγκη τροποποίησης -με κάποιον έξυπνο τρόπο- της “μίας και έξω” εκλογής. Δείτε και τα κρατικά θέματα. Είδατε να υπάρχει δεύτερη Κυριακή στις εθνικές εκλογές; Άρα γιατί να μη γίνει και στους ΟΤΑ; Προσωπικά θεωρώ ότι είναι, εξ αρχής, σωστό. Το αν πρέπει να διαμορφωθεί “λίγο από εδώ” και “λίγο από εκεί”, θα δούμε όλοι το πώς μπορεί να διαμορφωθεί αυτό και να λειτουργήσει καλύτερα”.
“ΗΤΑΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΤΟ ‘TIMING’, ΑΛΛΑ…”
Τέλος, αναφορικά με το timing των αλλαγών που προωθούνται για τον εκλογικό νόμο, με αρκετούς δημάρχους να αναφέρουν ότι δεν είναι η κατάλληλη ώρα για αυτό, ο κ. Μιχαηλίδης σημείωσε τα εξής:
“Ίσα ίσα, τώρα θα πρέπει να έρθει ο εκλογικός νόμος, να τον γνωρίζει κάποιος νωρίτερα για να προετοιμαστεί. Δεν μιλώ για τους δημάρχους. Υπάρχουν και άλλοι που θέλουν να ασχοληθούν και πρέπει να έχουν τα ίδια δικαιώματα. Για παράδειγμα, σύμφωνα με αυτά που εξήγγειλε ο υπουργός, υπάρχει πρόθεση να περιοριστεί στο 50% αντί του 150% το κεντρικό ψηφοδέλτιο (σ.σ επιπλέον των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου ). Εδώ πολλοί συνάδελφοι μπορεί να θεωρούν ότι είναι λίγο και ότι πρέπει να γίνει 100%. Επίσης είπε ότι θα πρέπει στους 5 υποψηφίους ο ένας να είναι κάτω από 30 ετών. Υπάρχει ποσόστωση των γυναικών (που πρακτικά αδικεί) και αν πάμε και στην ποσόστωση των νέων, το θεωρώ υπερβολή. Νομίζω ότι στο βασικό που πρέπει να δοθεί έμφαση είναι να ξεχωρίσουν οι αρμοδιότητες μεταξύ δήμων και περιφερειών. Όχι μόνο η επικάλυψη αλλά και η διαδικασία της λειτουργίας, θα πρέπει να βρει τη μορφή της ώστε να μην υπάρχει δυνατότητα να υφιστάμεθα ελέγχους. Κατά το Σύνταγμα η δημιουργία των δύο βαθμών αυτοδιοίκησης είναι ανεξάρτητη και ίση. Δεν μπορεί να είμαστε ελεγχόμενοι οι δήμοι. Άλλο συνεργαζόμενοι, άλλο ελεγχόμενοι…”.
“ΚΑΙ ΘΕΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΡΝΗΤΙΚΑ – “BAD TIMING”, ΑΛΛΑ…”
Από την πλευρά του ο κ. Τσιτιρίδης, εξήγησε ότι “από αυτά που παρουσιάστηκαν από τον υπουργό, σε άλλα ήταν θετικά οι δήμαρχοι, αλλά σε αρκετά υπήρξαν αντιδράσεις και θεωρούμε ότι δεν μπορούν να εφαρμοστούν και ότι δεν είναι και πολύ δημοκρατικά. Οι μεγαλύτερες αντιδράσεις που εκφράστηκαν την ώρα που εξήγγειλε ο υπουργός τις αλλαγές στον εκλογικό νόμο, αφορούσαν στις δύο προτιμήσεις συνδυασμών, γιατί αυτό είναι αντιδημοκρατικό και γιατί μπορεί ένας δήμαρχος να πάρει 47% (για παράδειγμα) και να εκλεγεί δήμαρχος αυτός που πήρε 25% (γιατί ο τρίτος ο τέταρτος ή ο πέμπτος συνδυασμός επέλεξαν τον δεύτερο και όχι τον πρώτο) Οπότε όταν προστίθενται οι δεύτερες προτιμήσεις, από τους συνδυασμούς (πέρα από τους δύο που ήταν στο πρώτο γύρο) τότε αποτέλεσμα μπορεί να αλλάξει και αυτό δεν είναι και δημοκρατικό. Το να βγαίνει δήμαρχος, για παράδειγμα, κάποιος πού έχει 30% την πρώτη Κυριακή. Από την άλλη θετικό ήταν ότι μειώνονται οι υποψήφιοι, διότι την προηγούμενη φορά ήταν πάρα πολλοί και φτάσαμε να έχουμε έναν συνδυασμό που απαρτίζονταν από 160 άτομα, ενώ τώρα προωθείται το +50%, οπότε θα χρειαστούν γύρω στα 100 άτομα. Επίσης, στην κατάργηση των δημοτικών ενοτήτων, άλλοι ήταν θετικοί και άλλοι αρνητικοί, καθώς η μικρές δημοτικές ενότητες δύσκολα θα μπορούν να εκλέγουν δημοτικού συμβούλους. Είναι ανάλογα από ποια πλευρά το βλέπεις. Θα είναι ευνοημένοι αυτοί που προέρχονται από οικισμούς με μεγάλες δημοτικές ενότητες και με μεγάλο πληθυσμό στα χωριά. Στην πρόταση με το “μίνι επικρατείας” νομίζω ότι δεν ήταν αρνητικοί οι δήμαρχοι στο να μπορέσουν να επιλέξουν δύο δημοτικού συμβούλους χωρίς σταυρό (είτε σαν τεχνοκράτες είτε σαν πρώην δημάρχους είτε με κάποια άλλα κριτήρια) αλλά σίγουρα θα υπάρξουν αντιδράσεις από τους δημοτικούς συμβούλους διότι όλοι θα θέλουν να εκλεγούν χωρίς σταυρό. Ένας επιπλέον “πονοκέφαλος” θα είναι η ηλικιακή ποσόστωση (άτομα έως 30 ετών), όπως συμβαίνει και με τις γυναίκες. Και αυτό είναι δύσκολο να εφαρμοστεί. Θα πρέπει να αναζητήσεις νέους που είναι αλήθεια ότι δεν ενδιαφέρονται και τόσο για την πολιτική. Επίσης οι κήρυξη εκλογών στην τριετία, ήταν το πιο σύνθετο από όλα, έτσι όπως είναι διατυπωμένο αφορά στο ότι αυτό μπορεί να γίνει εάν παραιτηθούν οι μισοί δημοτικοί σύμβουλοι και συμφωνεί και ο δήμαρχος. Και αυτό νομίζω ότι δεν είναι δημοκρατικό διότι κάποιος εκλέχθηκε δήμαρχος για 5 χρόνια και δεν μπορεί στα 3 χρόνια να γίνονται ξανά εκλογές. Επίσης και ηλεκτρονική ψηφοφορία έχει τα θετικά (αρκεί να είναι αδιάβλητο το σύστημα) αλλά και τα αρνητικά της. Ωστόσο για τον ένα μόνο γύρο δεν συμφωνούμε. Θα είναι καλύτερα να κατεβάσουν στο 40% το ποσοστό (από το 43%) παρά να γίνει αυτό με τον “δεύτερο σταυρό” με το οποίο διαφώνησε η πλειοψηφία των δημάρχων. Επίσης έγιναν και κάποιες άλλες προτάσεις όπως αυτη που αφορά στον επίτροπο όπου θα πηγαίνουν εντάλματα από 15.000€ και πάνω. Καλό είναι να υπάρχει έλεγχος από τον επίτροπο ώστε να είναι διασφαλισμένοι και οι δήμαρχοι και οι οικονομικές υπηρεσίες. Επίσης είναι θετικό ότι οι Αποκεντρωμένες θα βγάζουν αποφάσεις σε 10 μέρες και αυτό είναι θετικό διότι θα γίνεται πιο γρήγορα ο έλεγχος νομιμότητας των αποφάσεων των δημοτικών συμβουλίων. Επιπλέον θα πρέπει να γίνει η ανακατανομή των αρμοδιοτήτων, διότι τώρα υπάρχει μία σύγχυση αναφορικά με το αν κάτι είναι αρμοδιότητα του δήμου ή της περιφέρειας κλπ. Τέλος αναφορικά με τη συγχώνευση των ΔΕΥΑ, παρά το ότι υπάρχουν πολλές αντιδράσεις, προσωπικά βλέπω ότι θα προχωρήσει η κυβέρνηση. Προσωπικά, είμαι θετικός αλλά υπο προϋποθέσεις. Εξαρτάται από το ποιο θα είναι το τιμολόγιο της ύδρευσης, από το τι θα γίνει με τα χρέη που δημιουργήθηκαν χωρίς την ευθύνη των ΔΕΥΑ αλλά λόγω της αύξησης ενεργειακού κόστος και της μη επιδότησης των ΔΕΥΑ κλπ. Δεν νομίζω να το συζητά. Πάντως αναφορικά με τον νέο εκλογικό νόμο θα υπάρξει διαβούλευση, θα γίνουν επιτροπές από πλευράς της ΚΕΔΕ και του ΥΠΕΣ, θα συζητηθούν όλα και αφού οριστικοποιηθούν από εκεί και πέρα θα μπορούμε να κρίνουμε. Έχει τα αρνητικά έχει και τα θετικά. Ως προς το timing, νομίζω ότι είναι πολύ νωρίς αναφορικά με τον εκλογικό νόμο και κακώς μπήκε. Απλώς μπήκε επειδή θα υπάρξουν κάποιες αλλαγές, όπως οι συγχωνεύσεις ΔΕΥΑ και κάποιες άλλες, προκειμένου να προσανατολίσουν λίγο τους δημάρχους”
