Με «φόντο» τα γεγονότα στην Νέα Καρβάλη…
Το «δίλημμα» της κοινωνίας που παύει να είναι δίλημμα αν τηρηθούν τα «όρια» και δοθούν τεχνολογικές λύσεις
Τα όσα διαδραματίζονται αναφορικά με τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Νέα Καρβάλη, περιγράφει στην «Θ» ο Εκπρόσωπος της δημοτικής παράταξης «Καβάλα ο Τόπος της Ζωής Μας» κ. Μιχάλης Καπέτης.
Θέμα, το οποίο ίσως θέτει και ένα μεγάλο δίλημμα στις τοπικές κοινωνίες το οποίο έγκειται στο «τι είναι προτιμότερο; Αποβιομηχάνιση, χαμένες θέσεις εργασίας και κλειστά εργοστάσια αλλά…καθαρή ατμόσφαιρα ή βιομηχανίες, θέσεις εργασίας, παραγωγή ΚΑΙ…ρύπανση»;
Ένα δίλημμα που σαφώς και δεν μπορεί να απαντηθεί εύκολα, ωστόσο η «Θ» επιχείρησε να αναζητήσει απαντήσεις μέσα από το παρόν ρεπορτάζ, στο οποίο εκτός από τον προαναφερόμενο κ. Καπέτη, μιλούν ο Αντιπεριφερειάρχης Ξάνθης κ. Κωνσταντίνος Ζαγναφέρης και ο Καθηγητής του Τμήματος Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης και Αντιρρυπαντικής Τεχνολογίας Ατμοσφαιρικών Ρύπων, του ΔΠΘ κ. Σπύρος Ραψομανίκης.
ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΗΝ Ν. ΚΑΡΒΑΛΗ
Ειδικότερα ο κ. Καπέτης, εξηγεί ότι «έχουμε δύο σημαντικές βιομηχανίες στην περιοχή του οικισμού της Νέας Καρβάλης, ανατολικά και δυτικά. Είναι η ΦΒΛ και η Βιομηχανία των επίγειων εγκαταστάσεων του πετρελαίου. Και οι δύο βιομηχανίες ανήκουν στην κατηγορία των χημικών βιομηχανιών και εκπέμπουν αέρια στην ατμόσφαιρα. Υπάρχει λοιπόν μια μεγάλη συζήτηση για το κατά πόσο οι εκπομπές τους αυτές είναι ρυπογόνες ή όχι. Οι μετρήσεις που γίνονται από τις βιομηχανίες κατά κανόνα λένε ότι δεν υπάρχει θέμα ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Οι κάτοικο στην Νέα Καρβάλη αλλά και στις ανατολικές περιοχές της πόλης της Καβάλας, αισθάνονται ότι υπάρχει θέμα ρύπανσης και το αισθάνονται στα πνευμόνια τους και με βάση τις ασθένειες που κατά καιρούς έχουν προκύψει. Αυτή είναι μια συζήτηση, άλυτη μέχρι τώρα. Γενικότερα η άποψη της κοινής γνώμης είναι ότι υπάρχει ρύπανση ανατολικά της Καρβάλης και κυρίως εντοπίζεται στην Βιομηχανία Φωσφορικών Λιπασμάτων αυτή η αίσθηση, αλλά επαναλαμβάνω πως οι μετρήσεις αυτές που υπάρχουν αυτήν την στιγμή δεν επιβεβαιώνουν κάτι τέτοιο. Αυτή είναι μία ουδέτερη γενική τοποθέτηση που την κάνω για ενημερωτικούς λόγους. Το Πάσχα είχαμε μια ένταση στα φαινόμενα αυτά. Οι κάτοικοι της Νέας Καρβάλης αισθάνθηκαν (και είδαν στην ατμόσφαιρα) ότι έχουμε εκπομπές, κυρίως από την ΦΒΛ σε πρώτη φάση. Βεβαίως η βιομηχανία λέει ότι ήταν στα νόμιμα όρια αυτή η κατάσταση, ωστόσο από εκεί και πέρα, έχει αρχίσει και γίνεται μια μεγάλη κινητοποίηση των κατοίκων οι οποίοι διαμαρτύρονται ότι όλα αυτά τα χρόνια η Καρβάλη υποβαθμίζεται λόγω των βιομηχανιών και το κυριότερο από όλα, ότι υπάρχει τεράστιο πρόβλημα με την υγεία των κατοίκων. Αυτό οδήγησε σε μια λαϊκή συνέλευση των κατοίκων της Καρβάλης, πριν από δύο – τρεις μέρες, όπου με μεγάλη ένταση συζητήθηκαν αυτά τα φαινόμενα που υπάρχουν».
ΜΙΧ. ΚΑΠΕΤΗΣ: «ΤΟ ΚΥΡΙΟΤΕΡΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΚΑΤΑΛΗΞΟΥΜΕ ΑΜΕΣΑ ΣΕ ΛΥΣΕΙΣ…»
«Αν θέλετε και την δική μας θέση, είναι η εξής: Προφανώς και χρειάζονται μετρήσεις για να ελέγξουμε απόλυτα, έγκαιρα και επιστημονικά τι βγαίνει στην ατμόσφαιρα. Το κυριότερο όμως είναι να καταλήξουμε σε λύσεις. Λύσεις σημαίνει, αντιρυπαντική τεχνολογία και μέσα στην βιομηχανία, δηλαδή στην οργάνωση παραγωγής αλλά και όσον αφορά τις εκπομπές. Η λύση λοιπόν βρίσκεται μέσα στις ίδιες τις βιομηχανίες. Οι αρμόδιες αρχές και η τοπική κοινωνία οφείλουν να πιέσουν σε αυτήν την κατεύθυνση. Πρέπει να υπάρξει άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος και να δημιουργηθεί (εφόσον αντιμετωπιστεί) και ένα κλίμα εμπιστοσύνης, γιατί αυτήν την στιγμή κανείς δεν πιστεύει κανέναν. Εδώ πρέπει λοιπόν να υπάρξει δραστηριότητα και συνεργασία ανάμεσα στην Αντιπεριφέρεια που έχει την αρμοδιότητα των μετρήσεων, στον Δήμο Καβάλας και στους κατοίκους που είναι εκφραστές της τοπικής κοινωνίας, την επιστημονική κοινότητα (το ΤΕΙ Καβάλας και το ΔΠΘ) που μπορούν να παρέχουν την επιστημονική συνδρομή για να αντιμετωπίστει το πρόβλημα και βεβαίως σε αυτήν την δραστηριότητα να συμμετέχουν και οι εταιρίες οι οποίες είναι αυτές που θα πάρουν τα μέτρα για ο,τιδήποτε συμβαίνει» συνεχίζει ο ίδιος, σημειώνοντας ότι «αυτήν την στιγμή βεβαίως η μεγαλύτερη συζήτηση γίνεται για την ΒΦΛ. Θέλουμε λοιπόν λύση του προβλήματος. Σε αυτό θα βοηθήσουν οι οποιεσδήποτε μετρήσεις γίνουν και πρέπει να γίνουν άμεσα. Εμείς σαν Δημοτική Παράταξη, ζητήσαμε να εγκατασταθεί άμεσα σταθμός μέτρησης των ρύπων. Αυτό μπορεί να γίνει άμεσα με ενοικίαση και από εκεί και πέρα να γίνει και αγορά εξοπλισμού, για να υπάρχουν μόνιμες εγκαταστάσεις. Κάποιοι σταθμοί που υπάρχουν από το παρελθόν, από την παλιά Νομαρχία και την Αντιπεριφέρεια, δεν μπορούν πλέον να ανταποκριθούν. Έχουν παλαιώσει και δυσκολεύονται να παρακολουθήσουν την κατάσταση. Θέλω να σημειώσω επίσης ότι έχει εξελιχθεί πάρα πολύ η αντιρυπαντική τεχνολογία. Βεβαίως το εργοστάσιο των λιπασμάτων είναι ένα εργοστάσιο που δημιουργήθηκε πριν από δεκαετίες, οπότε πιθανόν να χρειάζονται επενδύσεις όσον αφορά το να εξασφαλίσουμε μια αντιρυπαντική τεχνολογία. Το θέμα περιβάλλον – βιομηχανία, βεβαίως δεν λύνεται εύκολα. Θέλει συγκεκριμένη αντιμετώπιση κάθε φορά, όπως την ίδια συγκεκριμένη αντιμετώπιση θέλει το μοντέλο ανάπτυξης που μπορεί να χρησιμοποιηθεί κάθε φορά».
ΣΠ. ΡΑΨΟΜΑΝΙΚΗΣ: ΔΥΟ ΟΙ «ΠΥΛΩΝΕΣ» ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ – ΟΙ ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΚΑΙ Η ΟΧΛΗΣΗ
Από επιστημονικής άποψης τώρα ο Καθηγητής του Τμήματος Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης και Αντιρρυπαντικής Τεχνολογίας Ατμοσφαιρικών Ρύπων, του ΔΠΘ κ. Σπύρος Ραψομανίκης «αν κάποιος μπορεί να μιλήσει για ατμοσφαιρική ρύπανση, με μεγάλη ακρίβεια και επιστημονικότητα είμαστε εμείς και για όλη την Ελλάδα. Τόσο που κάποια στιγμή μας αποδόθηκε υποδομή για αεροσκάφος, αλλά λόγω της οικονομικής κρίσης δεν μας δόθηκε ποτέ χρηματοδότηση. Ίσως να υπάρξουν και καλύτερες ημέρες. Το πρόβλημα είναι διττό λοιπόν. Μια βιομηχανία εκπέμπει ρύπους. Πρέπει λοιπόν η εκπομπή αυτών να υπακούει στην νομοθεσία (εθνική και ευρωπαική). Να λέει «τόσα κιλά ή τόσους τόνους ή τόσα κυβικά μέτρα μπορεί να εκπέμπει η…τάδε βιομηχανία». Υπάρχει νομοθεσία για κάθε είδους βιομηχανία, υπάρχουν και τα όρια εκπομπής ρύπων. Είναι όλα καταχωρημένα στην ευρωπαϊκή και στην εθνική νομοθεσία. Συνεπώς υπάρχουν τα όρια. Το δεύτερο θέμα που προκύπτει είναι ότι η ατμόσφαιρα δεν είναι κάτι το σταθερό. Όλη η ατμόσφαιρα μετακινείται. Ο καιρός αλλάζει μέρα με την ημέρα από τις αέριες μάζες. Δεν είναι ούτε θάλασσα, ούτε λίμνη, ούτε ποτάμι, ούτε γη (που δεν κινείται σχεδόν καθόλου). Οι ρύποι και οι αέριες μάζες κινούνται πάρα πολύ γρήγορα. Αν λοιπόν η βιομηχανίες εκπέμπουν και η κατάσταση της ατμόσφαιρας είναι σταθερή, που σημαίνει ότι δεν κινείται τίποτα και υπάρχει άπνοια και δεν πηγαίνουν προς τα επάνω οι ρύποι αλλά παραμένουν γύρω μας, τότε αρχίζει και γίνεται «πνιγηρή» η ατμόσφαιρα. Τότε υπάρχει όχληση. Αυτό συνέβαινε πέρυσι και με τα τζάκια στην Ξάνθη. Άρα για τον δεύτερο παράγοντα, δεν έχει σημασία αν το εργοστάσιο εκπέμπει «τόσους» ρύπους (είναι μέσα στα όριά του) αλλά η ατμόσφαιρα. Αν η ατμόσφαιρα παραμένει ακίνητη, σταθερή, χωρίς άνεμο που παίρνει μακριά τους ρύπους, αρχίζει η τεράστια όχληση στον πληθυσμό. Για αυτό, υπάρχει μια δεύτερη νομοθεσία που λέει πόσο καθαρή είναι η ατμόσφαιρα που αναπνέει ο άνθρωπος και πόσο η ρύπανση δεν ενοχλεί την χλωρίδα και την πανίδα. Δεύτερος «πυλώνας» της νομοθεσίας είναι αυτός. Πρέπει λοιπόν να παρακολουθούμε τι εκπέμπει μια βιομηχανία και τι αναπνέει ο άνθρωπος. Αυτά τα δύο πρέπει να είναι σύμφωνα με την νομοθεσία».
«ΟΛΑ ΣΤΗΝ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑΚΤΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΚΑΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΛΕΓΧΟΣ – ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ»
«Μπορεί η βιομηχανία να εκπέμπει σωστά αλλά ο άνθρωπος να αισθάνεται την όχληση. Υπάρχει λοιπόν η αρχή η οποία στην προκειμένη περίπτωση είναι η περιφέρεια, που λέει στην βιομηχανία: «ή βάλε μπροστά την αντιρυπαντική τεχνολογία ατμοσφαιρικών ρύπων ή σταμάτα να παράγεις και κλείσε το, επειδή θα αρρωστήσει ο κόσμος». Αυτούς τους δύο «πυλώνες» λοιπόν τους ελέγχει η περιφέρεια με έλεγχο της ατμόσφαιρας για τον άνθρωπο, την χλωρίδα και την πανίδα και με έλεγχο του τι εκπέμπει η βιομηχανία» συνεχίζει ο ίδιος, σημειώνοντας ότι «όλα στην νομοθεσία είναι τακτοποιημένα και πρέπει να υπάρχει ο έλεγχος. Δεν θα μπορούσε να μπει «δίλημμα» στην κοινωνία, διότι υπάρχει νομοθεσία που καλύπτει και την χλωρίδα, την πανίδα και τον άνθρωπο και την βιομηχανία. Άρα για αυτό μπήκε η νομοθεσία αυτή και τοποθετήθηκαν τα πράγματα έτσι. Για να δουλεύει και η βιομηχανία που θα ελέγχεται βέβαια για τις εκπομπές της και παράλληλα θα ελέγχεται και η ατμόσφαιρα, εκεί που ζει ο άνθρωπος, υπάρχει χλωρίδα και πανίδα που μπορεί να οχληθεί και να συμβαδίζουν και αυτά τα δύο. Αν δεν συμβαδίζουν, φταίει η βιομηχανία, την σταματούμε για δυο – τρεις μέρες μέχρι να καθαρίσει η ατμόσφαιρα ή βάζει πάρα πολύ σοβαρή αντιρυπαντική τεχνολογία ατμοσφαιρικών ρύπων. Δεν υπάρχει «δίλημμα» λοιπόν, διότι υπάρχει και η αντιρυπαντική τεχνολογία που την διδάσκουμε στο τμήμα μας. Υπάρχει και η νομοθεσία και η τεχνολογία».
Κ. ΖΑΓΝΑΦΕΡΗΣ: «ΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΤΟ ΤΙΜΗΜΑ ΟΤΑΝ ΣΤΑΜΑΤΟΥΜΕ ΑΚΜΑΖΟΥΣΕΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΓΙΑ…ΨΥΛΛΟΥ ΠΗΔΗΜΑ»
Τέλος από την δική του πλευρά ο Αντιπεριφερειάρχης Ξάνθης κ. Κωνσταντίνος Ζαγναφέρης σημειώνει ότι «αν τηρηθούν οι κανόνες που ισχύουν διεθνώς, βιομηχανίες και άνθρωποι μπορούν να συνυπάρξουν. Το να σταματούμε για «ψύλλου πήδημα» τον κύκλο εργασιών σε ακμάζουσες βιομηχανίες, το «πληρώνουμε» καθημερινά. Αυτό ήταν προηγούμενων δεκαετιών ευφυολόγημα. Αν συνεχίσουμε με τον ίδιο τρόπο, το μνημόνιο δεν θα τελειώσει όχι τον Αύγουστο που έρχεται αλλά ούτε τον Αύγουστο του 2040. Υπάρχουν και οι κανόνες και σε άλλα κράτη αυτά τα έχουν λύσει εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Τα περισσότερα είναι ευφυολογήματα και προκαταλήψεις κάποιων ομάδων που πάντα έλεγα ότι κάτι άλλο υπάρχει από πίσω, ανεξαρτήτως από το τι παρουσιάζουν μπροστά. Αν εφαρμοστούν όλοι οι κανόνες και όλοι οι όροι, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Άνετα εξασφαλίζονται και η διασφάλιση της υγείας των πολιτών και η συνέχιση λειτουργίας των βιομηχανιών, αν τηρούνται ορισμένα πράγματα».
