Πέντε περιστατικά θανάτου σε διάστημα μόλις ενός μήνα
Συνολικά πέντε περιστατικά θανάτου από δηλητηριασμένα δολώματα -βάσει των πρώτων ενδείξεων- σπάνιων αρπακτικών πουλιών στη Θράκη, σημειώθηκαν σε διάστημα μόλις ενός μήνα, σε τέσσερις διαφορετικές τοποθεσίες.
Πιο συγκεκριμένα, στις 15 Μαρτίου εντοπίστηκαν νεκροί ένας μαυρόγυπας και ένας χρυσαετός, κοντά στην προστατευόμενη περιοχή του Εθνικού Πάρκου δάσους Δαδιάς. Την ίδια ημέρα, στη διάρκεια επίσκεψης στις φωλιές των όρνιων στα Θρακικά Μετέωρα, η ομάδα του WWF εντόπισε στο χωριό Εύθυμο και δίπλα σε μία στάνη, νεκρά ένα μισοφαγωμένο άλογο και σε πολύ κοντινή απόσταση, μία αλεπού, ένα κοράκι και ένα όρνιο.
Σημειώνεται πως το νεκρό όρνιο, που δεν πρόλαβε να ενηλικιωθεί, γεννήθηκε στο Εθνικό Πάρκο Vrachanski Balkan, στη Βουλγαρία, και ήταν ένας από τους πρώτους νεοσσούς, στο πλαίσιο της προσπάθειας, επανεισαγωγής του είδους στην περιοχή. Επίσης, το γεγονός ότι ολόκληρο το πτώμα αλόγου χρησιμοποιήθηκε ως δόλωμα, χαρακτηρίζεται από τους ειδικούς επιστήμονες, ως ένα από τα σοβαρότερα περιστατικά που έχουν καταγραφεί στη Θράκη, την τελευταία εξαετία, καθώς εκτιμούν ότι θέτει σε άμεσο κίνδυνο τα τέσσερα αναπαραγωγικά ζευγάρια όρνιων που φωλιάζουν στα Θρακικά Μετέωρα.
Σύμφωνα με το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, αξιοσημείωτο είναι ότι το 2012 είχε σημειωθεί αντίστοιχο περιστατικό, με τον ίδιο τύπο δολώματος, εξαφανίζοντας το σύνολο των όρνιων της αποικίας στα Στενά του Νέστου, καθώς και ότι η περιοχή δεν είναι σημαντική μόνο για τα όρνια, αλλά και για τον ασπροπάρη, το μικρότερο γύπα της Ευρώπης, που σήμερα απειλείται με εξαφάνιση παγκοσμίως αλλά και στην Ελλάδα, όπου έχουν απομείνει μόνο πέντε ζευγάρια.
Στις 19 Μαρτίου, ένας κτηνοτρόφος στην περιοχή των Λαβάρων Έβρου, βρήκε νεκρούς πέντε σκύλους φύλακες του κοπαδιού του, δίπλα σε ένα υπόλειμμα κατσικιού, δεμένο σε θάμνο. Στο νεκρό κατσίκι βρέθηκαν 16 άθικτες και 4 σκασμένες κάψουλες κυανίου, οι οποίες συλλέχθηκαν και στάλθηκαν για τοξικολογική εξέταση.
Σε ότι αφορά στη δηλητηρίαση των ποιμενικών σκύλων ειδικότερα, η υπεύθυνη του προγράμματος του WWF στον Έβρο, εκτιμά πως πρόκειται για μια εξαιρετικά σημαντική ζημία, που εκθέτει το κοπάδι του κτηνοτρόφου σε επιθέσεις λύκου, για μεγάλη περίοδο έως ότου τα νέα τσοπανόσκυλα μεγαλώσουν και εκπαιδευτούν. Ακολούθησε ο εντοπισμός, στις 26 Μαρτίου, δύο νεκρών μαυρόγυπων και δύο κορακιών, στην κοιλάδα του Φιλιούρι.
«Η συχνότητα των περιστατικών παράνομης χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων είναι εξαιρετικά ανησυχητική και απαιτεί άμεση αντίδραση των αρμόδιων αρχών για την εύρεση των ενόχων και την ενημέρωση των πολιτών», υπογράμμισε η Έλα Κρετ, χειρίστρια του εκπαιδευμένου σκύλου για εύρεση δηλητηριασμένων δολωμάτων του WWF Ελλάς και όπως αναμεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Από την πλευρά του ο δρ. Σταύρος Τσιαντικούδης, δασολόγος – περιβαλλοντολόγος του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Δάσους Δαδιάς – Λευκίμης – Σουφλίου, επισήμανε ότι «όλες οι αρμόδιες υπηρεσίες που εμπλέκονται στον εντοπισμό και χειρισμό νεκρών ζώων από δηλητηριασμένα δολώματα, θα πρέπει να εντατικοποιήσουν τις δράσεις προστασίας, φύλαξης και ελέγχου για την πρόληψη και μείωση αυτών των δυσάρεστων και επικίνδυνων περιστατικών».
Τον κώδωνα του κινδύνου έκρουσε και η Κωνσταντίνα Ντεμίρη, υπεύθυνη περιβαλλοντικής πολιτικής της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρίας. «Πλέον δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για ολιγωρία. Πρέπει να εφαρμοστεί άμεσα η υπουργική απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Περιβάλλοντος, κ. Φάμελλου, σχετικά με τα Τοπικά Σχέδια Δράσης, για την καταπολέμηση των δηλητηριασμένων δολωμάτων, με στοχευμένες και συντονισμένες τοπικά δράσεις για τον περιορισμό της δηλητηρίασης της άγριας ζωής».
Σκοπός του Τοπικού Σχεδίου Δράσης είναι ο καθορισμός, σε ετήσια βάση, των απαραίτητων διαδικασιών για την αξιολόγηση του προβλήματος, η λήψη των κατάλληλων σε κάθε περίπτωση μέτρων για την εξάλειψη του φαινομένου, η βελτίωση της συνεργασίας και αποτελεσματικότητας των εμπλεκόμενων υπηρεσιών και φορέων και ο επιχειρησιακός τους συντονισμός για την αποτελεσματική διαχείριση περιστατικών δηλητηριάσεων σε τοπικό επίπεδο.
Για την «Προστασία του μαυρόγυπα και του όρνιου στη διασυνοριακή περιοχή της ορεινής Ροδόπης», υλοποιείται ήδη από το 2016 το πανευρωπαϊκό πρόγραμμα LIFE Vulture. Στόχος του προγράμματος η μείωση των σημαντικών απειλών που δέχονται οι Μαυρόγυπες και τα όρνια στη διασυνοριακή περιοχή Ελλάδας-Βουλγαρίας, στην ανατολική οροσειρά της Ροδόπης, με στόχο τη διατήρηση και την αποκατάσταση του πληθυσμού τους.
Σε ό,τι αφορά στη σημαντικότητα των μαυρόγυπων και των όρνιων στο οικοσύστημα, οι ειδικοί επιστήμονες τα χαρακτηρίζουν « είδη ομπρέλα» και εκτιμούν πως η προστασία τους αναμένεται να ωφελήσει σημαντικά και άλλα είδη αρπακτικών πουλιών με τα οποία μοιράζονται τις ίδιες περιοχές αναπαραγωγής και αναζήτησης τροφής. Ο δε πληθυσμός τους δεν απειλείται αποκλειστικά και μόνο από τα δηλητηριασμένα δολώματα στην ύπαιθρο, αλλά και από την έλλειψη τροφής, την πρόσκρουση σε ανεμογεννήτριες και πυλώνες ηλεκτρικού ρεύματος και την ηλεκτροπληξία.
