Αρχοντικό Στάλιου ή αλλιώς «ΚΥΚΝΟΣ»: Ένα νεοκλασικό στολίδι… ερείπιο παρατημένο και επικίνδυνο

Με αφορμή το αίτημα παραχώρησης του «Π» στο ΔΠΘ από τον Δήμο Ξάνθης…

Αθ. Καραμπίνης:«Τροχοπέδη η Νεωτέρων Μνημείων – Υπήρχε απόφαση να πάει στο campus η Αρχιτεκτονική»

Χρ. Μούρκας: «Η πρόταση για μνημόνιο συνεργασίας δήμου – ΔΠΘ απερρίφθη το 2011»

 

Το ερειπωμένο και επικίνδυνο για την ασφάλεια και την σωματική ακεραιότητα των ξανθιωτών, αρχοντικό «Στάλιου» ή αλλιώς «ΚΥΚΝΟΣ» ιδιοκτησίας του ΔΠΘ, έφερε στο προσκήνιο η συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Ξάνθης, την περασμένη Δευτέρα, κατά την οποία συζητήθηκε (αν και εν τέλει πήρε αναβολή) το αίτημα του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης για παραχώρηση του «Π» Καπναποθηκών με χρησιδάνειο.

Ένα κτίριο – «σύμβολο» για το οποίο όλες οι προσπάθειες αποκατάστασης και συντήρησής του έπεσαν στο «κενό» με τα «εμπόδια» να διαδέχονται το ένα το άλλο.

Υπενθυμίζεται πως κάποτε, σε αυτό το αρχοντικό του καπνέμπορου Στάλιου, δραστηριοποιούνταν επιχειρηματικά ο Τάσος. Ένας μποέμ τύπος, με καπέλο ή τραγιάσκα, λουλούδι στο πέτο και πολύχρωμη αμφίεση, ο οποίος σέρβιρε στον «Κύκνο» την καλύτερη ζεστή σοκολάτα στην πόλη της Ξάνθης.

 

«Η ΕΦΟΡΕΙΑ ΝΕΩΤΕΡΩΝ…ΜΠΛΟΚΑΡΕ ΤΟ ΘΕΜΑ ΚΑΙ ΕΠΕΣΑΝ ΟΙ ΟΡΟΦΕΣ»

Για το εμβληματικό αυτό κτίριο αλλά και για τις προσπάθειες που είχαν γίνει για την διάσωσή του, μίλησε στην «Θ» ο τέως Πρύτανης και Καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής Ξάνθης κ. Αθανάσιος Καραμπίνης, ο οποίος αναφέρει ότι «από το 2003, που υπήρχε ήδη η μελέτη, καταφέραμε να ξεπεράσουμε το θέμα από το Υπουργείο Πολιτισμού, πλην της οροφής του κτιρίου, καθώς η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων έκανε λόγο για το ότι πιθανόν κάτω από τις βαμμένες οροφές να υπάρχουν τοιχογραφίες. Έτσι μας «φράκαραν» το θέμα και οι οροφές έπεσαν, ενώ είχα καταφέρει να διασφαλίσω χρήματα από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το 2006 έκανα την τελευταία προσπάθεια και κατέβηκα στο Υπουργείο Πολιτισμού, τους έδειξα την μελέτη αποκατάστασης του κτιρίου και τους είπα για το θέμα των οροφών και για το κώλυμα από την Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων, ενώ είχαν πέσει ήδη οι οροφές. Εκεί «έχασα» την επαφή. Μου είχαν πει ότι θα με ενημερώσουν. Πάντως τότε έδωσα εντολή Τεχνικές Υπηρεσίες για την λήψη προστατευτικών μέτρων, καθώς η μια γωνία αντιμετώπιζε πρόβλημα και φοβόμουν μην τυχόν και υπάρξουν τραυματισμοί.

 

«ΑΓΟΡΑΣΤΗΚΕ ΑΠΟ ΙΔΙΩΤΗ ΓΥΡΩ ΣΤΟ 1994»

«Το κτίριο αυτό από όσο θυμάμαι αγοράστηκε από το Πανεπιστήμιο επί Πρυτανείας κ. Γιάννη Πανούση (το 1994). Δεν είχε «ρήτρα» γιατί αγοράστηκε από ιδιώτη με χρήματα του πανεπιστημίου. Δεν έχει παραχωρηθεί από το δημόσιο. Τότε είχαμε δώσει 300.000€ για την μελέτη» επισήμανε επίσης ο ίδιος.

«ΣΥΖΗΤΗΣΑΜΕ ΓΙΑ ΤΟ «Π» ΤΟ 2005, ΑΛΛΑ ΑΠΟΦΑΣΙΣΑΜΕ ΝΑ ΠΑΕΙ ΚΑΙ Η ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΤΑ ΚΙΜΜΕΡΙΑ»

Αναφορικά τώρα με το «Π» ο κ. Καραμπίνης επισημαίνει ότι «είχε γίνει μια παλιά κουβέντα για αυτό, όταν είχα πρωτοαναλάβει την Πρυτανεία (2005) αλλά είδαμε ότι δεν συνέφερε και έτσι είχαμε αποφασίσει να μαζευτούμε όλοι στα Κιμμέρια, να κάνουμε εκεί τα κτίρια γιατί θα έπρεπε να υπάρχει ένα σύγχρονο και οργανωμένο campus που να προσφέρει περισσότερα στους φοιτητές (βιβλιοθήκες, φύλαξη, θέρμανση, σίτιση κ.α). Για τους Αρχιτέκτονες μάλιστα είχαμε πει να κάνουμε μια παρέμβαση σε μια μελέτη και να έρθουν και αυτοί εκεί, στα Κιμμέρια και μέχρι να γίνει αυτό να μείνουν στα Προκάτ.  Είχαμε κάνει μια προκαταρκτική μελέτη και είπαμε να την ολοκληρώσουν οι ίδιοι και να βρούμε χρήματα για το κτίριο στα Κιμμέρια, όπως προβλέπονταν. Δεν ξέρω πως ήρθαμε ξανά στο «Π» σήμερα και γιατί έγινε η παρέμβαση αυτή. με 13 εκατομμύρια ευρώ, εμείς κάναμε το κτίριο των Πολιτικών Μηχανικών (με αμφιθέατρα κλπ). Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί γυρίσαμε πάλι στο «Π».  Με 12 εκατομμύρια κάνουμε κάτι αντίστοιχο στο campus των Κιμμερίων που υπάρχει και χωροταξική μελέτη για τους αρχιτέκτονες. Πρώτα από όλα θα κοστίσει λιγότερο στο πανεπιστήμιο και δεύτερον θα έχουμε όλες τις υποδομές και τα εργαστήρια μαζεμένα, αλλά ακόμη και την φύλαξη, την θέρμανση, την σίτιση κ.α.  Τότε (σ.σ το 2005) είχαμε αποφασίσει τελικά να κάνουμε με τα ίδια χρήματα το κτίριο των αρχιτεκτόνων στα Κιμμέρια. Προσωπικά δεν έχω δει κάποια νέα απόφαση της Συγκλήτου που να ακυρώνει την απόφαση του 2005, τότε δηλαδή που αποφασίσαμε να πάμε όλοι στα Κιμμέρια. Αν πήραν μόνοι τους μια τέτοια απόφαση, αυτό δεν το γνωρίζω».

 

ΧΡ. ΜΟΥΡΚΑΣ: «Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΕΡΡΙΦΘΗ ΤΟ 2011»

Καθόλο όμως το προηγούμενο διάστημα, από πλευράς δήμου, λαμβάνονταν μέτρα προστασίας για τον κοινόχρηστο χώρο.

Μάλιστα το 2011, όπως επισημαίνει στην «Θ» ο τότε Αντιδήμαρχος και Δημοτικός Σύμβουλος κ. Χρήστος Μούρκας είχε γίνει και μια πρόταση συνεργασίας με το ΔΠΘ.

Ειδικότερα ο ίδιος επισημαίνει ότι «περί τα τέλη του δεύτερου εξαμήνου του 2011, είχα κάνει μια πρόταση για μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ δήμου και πανεπιστημίου, η οποία ωστόσο απερρίφθη από το τότε Δημοτικό Συμβούλιο. Πρότεινα να κάνουμε και ένα σύμφωνο συνεργασίας δημάρχων και να είμαστε και πρωτοπόροι. Η πρόταση απερρίφθη με διάφορες δικαιολογίες για το πανεπιστήμιο. Πρόεδρος στο Δημοτικό Συμβούλιο τότε ήταν ο Δήμαρχος Ξάνθης κ. Χαράλαμπος Δημαρχόπουλος. Έκτοτε είχαμε κουβεντιάσει με τον τότε Αντιπρύτανη κ. Τουρασή για την διάθεση συνεργασίας μας, βάζοντας μέσα και το κτίριο του «Κύκνου». Δεν προχώρησε όμως. Έμεινε ως έχει και έκτοτε δεν θυμάμαι να έχει γίνει κάποια άλλη προσέγγιση. Όταν όμως ζητήθηκε η συμβολή του Δήμου Ξάνθης για τον κοινόχρηστο χώρο έγιναν οι απαραίτητες ενέργειες. Το σημαντικό όμως ήταν τόσο η προστασία του κτιρίου όσο και η αναβάθμισή του μέσω συντήρησης. Επειδή τότε η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων είχε τον πρώτο λόγο στην Παλιά Πόλη δεν μπορούσαμε να πάρουμε μόνοι μας την σχετική έγκριση. Ο νόμος όμως είναι σαφής και αναφέρει ότι αν δεν λάβει ο ιδιοκτήτης τα μέτρα του, υπάρχει η συνδρομή του δήμου, ειδικά σε ο,τι αφορά τον κοινόχρηστο χώρο».