Χαλαζική προστασία από αέρος: Άγονος ο διαγωνισμός-Απροστάτευτη η περιοχή μας

Εκτός εναέριας χαλαζικής προστασίας «βγήκε» και πάλι η Ξάνθη και όλες οι περιοχές της ΑΜ-Θ που επρόκειτο –επιτέλους- να ενταχθούν από τη νέα καλλιεργητική περίοδο, σύμφωνα με απόφαση του ΕΛΓΑ πριν λίγο καιρό, καθώς κηρύχθηκε άγονος ο νέος διαγωνισμός.

Από την πλευρά τους οι αγρότες, μετά από αυτήν την εξέλιξη, αναμένεται να συναντηθούν την ερχόμενη εβδομάδα με την Διευθύντρια του Κέντρου Μετεωρολογικών Ερευνών του ΕΛΓΑ κ. Έλενα Χατζή, αναζητώντας «εναλλακτική», όπως εξηγεί μιλώντας στην «Θ», ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Νέστου κ. Σάββας Αργυράκης.

Εν τω μεταξύ, η «Θ» επικοινώνησε και με τον ιδιοκτήτη της εταιρείας 3Δ κ. Δημήτρη Σκεπαστιανό (που καλύπτει με εναέρια μέσα τις περιοχές όπου εφαρμόζεται το πρόγραμμα), ο οποίος δηλώνει σίγουρος – μεταξύ άλλων – ότι δόθηκε «τέλος» στην ελπίδα των αγροτών μας. Παράλληλα εξηγεί και τα όσα προηγήθηκαν μέχρι την κήρυξη του διαγωνισμού ως «άγονου».

Πιο αναλυτικά ο κ. Αργυράκης, γνωρίζοντας την αρνητική αυτή εξέλιξη στο θέμα, αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες που πρόκειται να αναλάβει ο Αγροτικός Σύλλογος Νέστου: «Από την επόμενη εβδομάδα θα κλείσουμε ένα ραντεβού με την κ. Χατζή που είναι προϊσταμένη στο ΚΕΜΕ (Κέντρο Μετεωρολογικών Ερευνών) του ΕΛΓΑ που εδρεύει στο αεροδρόμιο «Μακεδονία» και είναι η συντονίστρια του Εθνικού Προγράμματος Χαλαζικής Προστασίας με εναέρια μέσα, ώστε να δούμε από κοντά τι μπορούμε να κάνουμε από εδώ και πέρα, εφόσον δεν έχει βρεθεί κάποιος για να αναλάβει το εν λόγω εγχείρημα, που ήταν και μεγάλο, από ο,τι αντιλαμβανόμαστε και εμείς, με αυτά που διαβάσαμε και για αυτό κηρύχθηκε άγονος ο διαγωνισμός. Να δούμε πως μπορούμε να προστατεύσουμε την δική μας περιοχή, την περιοχή του Νέστου και βεβαίως και τις γειτονικές περιοχές. Απαντήσεις θα έχουμε από την επόμενη εβδομάδα, όταν θα βρεθούμε με την κ. Χατζή και γιατί όχι και με τον πρόεδρο του ΕΛΓΑ. Το γνωρίζαμε ότι έχει βγει άγονος ο διαγωνισμός και προέκυψαν συζητήσεις για το πώς μπορούμε να προστατεύσουμε την περιοχή μας, οπότε θα πάμε πρώτα στην κ. Χατζή και σε δεύτερο χρόνο στον κ. Λυκουρέντζο για να δούμε τι θα κάνουμε με την χαλαζική προστασία της περιοχής μας. Ζητούμε εναλλακτικές αυτήν την στιγμή. Είχαμε προχωρήσει με το πιλοτικό πρόγραμμα που θα έκανε ο ΕΛΓΑ με επίγεια μέσα (με την μέθοδο των μπαλονιών, όπως έχουμε αναφέρει επανειλημμένα) και θα δούμε μήπως μπορέσουμε να το ξαναφέρουμε σε μια μορφή ώστε να μπορέσει να υλοποιηθεί στην περιοχή μας. Εκεί υπήρχαν κάποιοι τεχνικοί λόγοι που είχε επικαλεστεί ο ΕΛΓΑ. Είναι πιο δύσκολο να εφαρμοστεί σε περιοχές που έχουν συνεχείς πτήσεις κατά την θερινή περίοδο –διότι τότε πρέπει να λειτουργήσει αυτό το σύστημα αν έχουμε χαλαζοφόρα νέφη – οπότε δημιουργούνται κάποιες τεχνικές δυσκολίες ανάμεσα στο ΚΕΜΕ και στην Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας που θα πρέπει να εγκρίνει την εκτόξευση μπαλονιών κλπ. Υπάρχουν δηλαδή κάποια τεχνικά θέματα που δεν γνωρίζουμε και ίσως δεν πρέπει και να τα γνωρίζουμε όλα ή ίσως να έχουν να κάνουν και με άλλα θέματα που δεν μπορούμε να γνωρίζουμε. Με την κ. Χατζή είχαμε μια συζήτηση στην εκδήλωση του Σωματείου Εργαζομένων του ΕΛΓΑ, στο πλαίσιο της Zootechnia. Έγινε μια πολύ σημαντική εκδήλωση από τον Σύλλογο Εργαζομένων του ΕΛΓΑ για το μέλλον του οργανισμού και εκεί έγιναν και κάποιες πολύ σωστές αναφορές για το ποιες περιοχές είναι αυτές που εισπράττουν το περισσότερο χρήμα του ΕΛΓΑ και ποιες είναι αυτές που δίνουν το περισσότερο (ή ακόμη μια ποιες καλλιέργειες) που προκύπτουν έπειτα από μελέτες. Και όλα αυτά θα καθορίσουν και το νέο κανονισμό του ΕΛΓΑ, όπου εκεί θα πρέπει – αν θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές – κάποιες καλλιέργειες να πληρώνουν περισσότερες ασφαλιστικές εισφορές και κάποιες καλλιέργειες λιγότερες. Αυτό θα γίνει ανάλογα με τις περιοχές. Αν κάθε χρόνο συναντώνται ζημιές σε κάποιες συγκεκριμένες περιοχές, θα είναι αυξημένα τα ασφάλιστρά τους. Εκεί, μετά το πέρας της εκδήλωσης, μίλησα με την κ. Χατζή και κανονίσαμε να την επισκεφθούμε στο ΚΕΜΕ ώστε να μας υποδεχθεί και να συζητήσουμε όλα αυτά τα θέματα».

Από την πλευρά του ο κ. Σκεπαστιανός αναφέρθηκε στις «σκληρές προϋποθέσεις» του διαγωνισμού που ήταν η αφορμή ώστε να καταστεί άγονος και να εξαιρεθούν οι περιοχές της ΑΜ-Θ (συμπεριλαμβανομένου και του Δήμου Νέστου) από το πρόγραμμα  χαλαζικής προστασίας από αέρος. Πιο αναλυτικά, ο ίδιος ανέφερε ότι:

«Αυτήν την στιγμή, το θέμα είναι σε διαβούλευση με τις παλιές περιοχές (ως τις 13 Φεβρουαρίου) και μετά θα βγει ο κύριος διαγωνισμός. Άδικα θα κάνουν συνάντηση οι αγρότες με την κ. Χατζή. Δεν μπορεί να πάρει καμία απόφαση. Το πρόγραμμα ξεκίνησε το 1981, με ξένες εταιρείες (αμερικάνικες, γαλλικές) και επειδή ήμουν αεροπορική εταιρεία και έκανα αεροψεκασμούς, με πήραν τεχνικό σύμβουλο. Από το 1992 μέχρι και σήμερα, κάνω εγώ το πρόγραμμα αυτό στην Ελλάδα, με πολύ χαμηλές τιμές και μεγάλη επιτυχία. Και ενώ γνωρίζουν ότι θέλει τουλάχιστον ένα χρόνο πριν αρχίσει το πρόγραμμα να γίνει ο διαγωνισμός, αυτοί έβγαλαν διαβούλευση τον Αύγουστο του 2024 και με την δικαιολογία ότι ήταν πολλοί οι ενδιαφερόμενοι ζητούσαν παρατάσεις. Τελικά έγινε στις 31/12 και ώρα 15.00. Εν τω μεταξύ, εμείς και όλοι αυτοί που ήθελαν να συμμετέχουν στην διαβούλευση τους είπαν ότι θα βγει άγονος διότι αυτά που ζητούσαν δεν μπορούν να εφαρμοστούν. Θα σας πω ότι έλεγαν πως αν το αεροπλάνο πάθει κάποιο ατύχημα, θα πρέπει να αντικατασταθεί σε 15 μέρες, ενώ εγώ – ως μηχανικός και πιλότος – θα πω ότι ούτε αυτοκίνητο δεν μπορείς να πάρεις σε 15 μέρες. Ούτε τρεις μήνες δεν φτάνουν. Επίσης έθεσαν και το εξής: Αν χαλάσει το ραντάρ (από 20 Μαρτίου μέχρι 30 Σεπτεμβρίου) και είναι «εκτός» πάνω από 10 μέρες, από την 11η ημέρα θα πληρώνουμε «ποινή» 20.000 ευρώ την ημέρα. Εγώ ήμουν εδώ και έτοιμος και πήγαν να με βγάλουν απ΄ έξω, γιατί έθεσαν χρονολογίες αεροπλάνων, ενώ δεν υπάρχουν τέτοια αεροπλάνα καινούρια. Επίσης, μέχρι πρότινος, η εταιρεία που αναλάμβανε είχε αεροπλάνα, ραντάρ και ιωδιούχο άργυρο. Αυτοί ήρθαν τώρα και είπαν «να δώσεις χωριστά για αεροπλάνα, χωριστά για ραντάρ, χωριστά για φυσίγγια». Έγινε κατάτμηση γιατί νόμιζαν ότι έτσι θα μπαίνουν και άλλες εταιρείες, αλλά εγώ θεωρώ ότι είχαν σκοπό να βγάλουν από την «μέση» την εταιρεία «3Δ», την ελληνική».

Επίσης, ο ίδιος τόνισε μεταξύ άλλων ότι: «για εμάς δεν είναι δύσκολο να μεταφέρουμε το πρόγραμμα στην ΑΜΘ. Και μάλιστα κάναμε και ολόκληρη μελέτη και λέγαμε ότι αν – για παράδειγμα – στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας που προστατεύουμε η στην Θεσσαλία δεν έχει «καιρό» (όπως έχει συμβεί πολλές φορές) και έχει «καιρό» στην Καβάλα, στην Ξάνθη, στην Δράμα κλπ, να πάμε εκεί. Επίσης είχαμε πει να γίνει και μια αξιολόγηση, ώστε αν τύχει να θέλουν ταυτόχρονα χαλαζική προστασία η Βέροια και η Καβάλα ή η Ξάνθη (για παράδειγμα), να έχει ο ελεγκτής μια λίστα και να δίνει προτεραιότητα στην Καβάλα ή στην Ξάνθη που την δεδομένη περίοδο έχει σαν αξία κάποια προϊόντα μεγαλύτερα από την Βέροια. Δώσαμε λύσεις, αλλά… δυστυχώς! Δεν το βλέπω να μπαίνει η Περιφέρεια ΑΜΘ. Και δεν υπάρχουν άλλες εναλλακτικές. Τα προγράμματα γίνονται με αεροπλάνα και αυτό έχει μεγαλύτερη επιτυχία, διότι πηγαίνουν απευθείας στην καταιγίδα. Ένας άλλος τρόπος είναι με «πυραύλους», όμως αυτό απαγορεύεται λόγω εναέριας κυκλοφορίας. Για να ενεργοποιήσει τον πύραυλο, πρέπει προηγουμένως να λάβει άδεια από τον πύργο για το εάν πετά αεροπλάνο. Έτσι καταργήθηκε. Κάτι ακόμη ήταν αυτό με τα κανόνια, αλλά αυτό η επιστημονική κοινότητα, δεν το δέχεται καν. Και αυτό που βγήκε τελευταία στην Γαλλία, όπου οι αμπελουργοί ήθελαν να προστατεύσουν τις καλλιέργειες και έκαναν αυτά τα μπαλόνια, θα πω ότι το μπαλόνι δεν μπορείς να το καθοδηγήσεις. Το σηκώνει ο άνεμος και φεύγει, ενώ το αεροπλάνο πηγαίνει εκεί που είναι η καταιγίδα. Χρειάζεται πολιτική βούληση για την χαλαζική προστασία. Και τώρα, στον νέο διαγωνισμό δεν βάζουν χρονολογία στα αεροπλάνα, αλλά είναι μικρότερη η περιοχή. Κακώς βέβαια. Έπρεπε να την επεκτείνουν και εμείς ήμασταν πρόθυμοι να την κάνουμε και τους στείλαμε έγγραφα κλπ».