Αργ. Πλέσιας: «Υπάρχουν περιπτώσεις και κόστη που αποτρέπουν τον κόσμο να κατοχυρώσει το ακίνητό τους»
Ξεπερνούν τις 170 χιλιάδες τα ακίνητα που δεν έχουν δηλωθεί στο Κτηματολόγιο. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι περιέχονται στην κυριότητα του Δημοσίου και οι ιδιοκτήτες τους μπορούν να προσφύγουν δικαστικώς, αλλά μόνο για να διεκδικήσουν χρηματική αποζημίωση.
Πρόκειται για τα λεγόμενα ακίνητα «αγνώστου ιδιοκτήτη». Ετσι, καθίσταται πλέον σαφές πως το μότο τού Κτηματολογίου «Δηλώστε τα ακίνητά σας έστω και την τελευταία στιγμή» δεν είναι απλώς μια ευχή, αλλά μια πραγματικότητα, ιδίως τώρα που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη το τελευταίο πρόγραμμα κτηματογράφησης και έχουν υποβληθεί – μέχρι στιγμής – περίπου ένα εκατομμύριο δηλώσεις.
«ΣΤΟ…ΚΡΑΤΟΣ ΤΑ ΜΗ ΔΗΛΩΜΕΝΑ ΑΚΙΝΗΤΑ»
Κάτι που επιβεβαιώνει στην «Θ» ο γνωστός Πολιτικός Μηχανικός του ΤΕΕ Θράκης κ. Αργύρης Πλέσιας, εξηγώντας ωστόσο ότι «για να το χάσει κάποιος τελεσιδίκως, έχει ορισμένα σημεία. Μετά βέβαια θα πρέπει να κάνει έναν δικαστικό αγώνα για να το ξανακερδίσει. Η νομοθεσία αυτήν την στιγμή αναφέρει πως, εφόσον δεν δηλωθούν δικαιώματα που υπάρχουν στην συγκεκριμένη χωρική ενότητα που γίνεται το κτηματολόγιο, είναι κρατική περιουσία. Δεν τα διεκδικεί κανείς δηλαδή. Αν για παράδειγμα ένα οικόπεδο, ένα σπίτι ή ένα διαμέρισμα που το έχουν δύο αδέρφια και για κάποιους λόγους ο ένας το δηλώνει και ο άλλος δεν το δηλώνει, το μη δηλωμένο δικαίωμα, μετά από μια δεκαετία (υπάρχουν συγκεκριμένες διαδικασίες με αναρτήσεις, ενστάσεις κλπ) το 50% καταλήγει στο κράτος. Θα είναι δηλαδή πλέον ένας συγκύριος 50% σε ένα διαμέρισμα και το άλλο 50% θα είναι δημόσια περιουσία. Αυτή είναι η κατάσταση».
«ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΚΑΘΑΡΙΣΟΥΝ ΤΑ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ – ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΠΟΛΛΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ»
«Πρέπει όλοι να ξεκαθαρίσουν και κληρονομικά δικαιώματα επίσης. Καλό θα είναι μάλιστα να ξεκινήσει κάποιος να τα κάνει πριν την διαδικασία του κτηματολογίου ή τουλάχιστον να καταγραφούν ως δικαίωμα και ορισμένα αποδεικτικά (δικαστικές αποφάσεις κλπ). Λέω έντονα, πως πολλές περιπτώσεις είναι διεπιστημονικές. Υπάρχουν μηχανικοί που λένε ότι «είναι δικό μας θέμα», οι δικηγόροι ή οι συμβολαιογράφοι το ίδιο. Αυτό που θέλω να πω στον κάθε πολίτη είναι ότι η κάθε περίπτωση έχει ορισμένα χαρακτηριστικά. Ορισμένες περιπτώσεις απαιτούν συνεργασία όλων των ομάδων αυτών, αλλά και περιπτώσεις που δεν χρειάζονται την συνδρομή κανενός μας και ο πολίτης μπορεί να το καταθέσει μόνος του. Δεν μπαίνουν όλα σε ένα γενικό «κανάλι». Αν για παράδειγμα έχεις αγοράσει ένα διαμέρισμα από έναν ιδιοκτήτη ή έναν κατασκευαστεί και έχεις το συμβόλαιο, με αυτό το συμβόλαιο βρίσκεις τον χάρτη το ακίνητο, το δηλώνεις στο κτηματολόγιο και δεν χρειάζεται ούτε νομικό, ούτε συμβολαιογράφο εφόσον είναι ξεκάθαρο. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις που αν δεν έχει ξεκαθαρίσει η εικόνα και έχει κληρονομικοδικαστικά θέματα, μπορεί να μπαίνει νομικός ή συμβολαιογράφος. Υπάρχουν περιπτώσεις επίσης που τα ακίνητα είναι «χαμένα» και κάποιοι δεν ξέρουν που είναι και άρα χρειάζεται γεωεντοπισμός που είναι ζήτημα μηχανικού. Κάθε περίπτωση έχει τα δικά της χαρακτηριστικά. Δεν μπορούμε να δώσουμε ρετσέτες» επισήμανε επίσης ο ίδιος.
«ΔΕΝ ΠΗΓΑΙΝΕΙ ΠΟΛΥ ΚΑΛΑ Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ – ΔΕΝ…ΑΝΤΕΧΕΙ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ»
Σε ερώτηση της «Θ» σχετικά με το πώς κυλά η διαδικασία του κτηματολογίου, ο κ. Πλέσιας υπογραμμίζει ότι «αν μετρήσουμε τις παρατάσεις που δίνονται, δεν πηγαίνει πολύ καλά για αρκετούς παράγοντες. Ένας από αυτούς είναι πως αυτήν την στιγμή έχουμε βγάλει ξαφνικά στον «αέρα» μαζεμένη την μισή χώρα. Τα συστήματα είναι δύσκολο να «αντέξουν» σε τόσο χρονική διάστημα (και κανονική ροή να υπήρχε, πόσω μάλλον όταν εμείς θυμόμαστε να κάνουμε τελευταία στιγμή κάποια πράγματα). Μέχρι τώρα, το ηλεκτρονικό σύστημα στο οποίο καταγράφονταν και το χρησιμοποιούσαν οι ανάδοχοι, αντιμετώπιζε έναν νομό ή τρεις νομούς που ήταν σε εξέλιξη. Αυτήν την στιγμή είναι σε εξέλιξη η μισή χώρα. Συνεπώς καταλαβαίνετε πως υπάρχει θέμα δυσλειτουργίας του ίδιου του συστήματος. Δόθηκαν μαζικές παρατάσεις άρα καλλιεργείται ένα αίσθημα στον πολίτη ότι θα υπάρχουν παρατάσεις, ενώ το κόστος του να εμπλακεί κάποιος να κάνει δήλωση, είναι υπέρμετρα μεγάλο. Όσο πηγαίνουμε σε κατατμήσεις λόγω κληρονομιάς, ενδεχομένως ένα ακίνητο (που μπορεί να είναι και 1 στρέμμα και χαμηλής αξίας) για την αξία γης θα πρέπει κάποιοι ν πληρώσουν (εάν είναι έξι οι δικαιούχοι) 200 ευρώ. Αν για παράδειγμα ένα ακίνητο το έχουν τρία αδέρφια και έχουν από δύο παιδιά, υπάρχουν έξι «δικαιώματα» για μια περιουσία που μπορεί να κοστίζει 1000 ευρώ. Από προσωπική εμπειρία αναφέρω ότι υπάρχουν χωράφια με τα οποία δεν αξίζει τον κόπο να ασχοληθείς και να καταχωρήσεις ένα δικαίωμα του…3% ή του 10%. Υπάρχουν πολλές τέτοιες περιπτώσεις που αποτρέπουν τους πολίτες από μια τέτοια διαδικασία με την οποία θα πάρουν τέτοιας μορφής δικαιώματα».
ΠΩΣ ΧΑΝΕΤΑΙ ΕΝΑ ΑΚΙΝΗΤΟ
Για τα παλιά προγράμματα (1997-1999) ένα ακίνητο χαρακτηρίζεται ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» αν δεν δηλωθεί σε 15 χρόνια (μετά και την τελευταία παράταση που δόθηκε) και για τα νέα (από το 2008 και μετά) αν δεν δηλωθεί μέσα σε επτά χρόνια από την έναρξη λειτουργίας του Κτηματολογικού Γραφείου στη θέση του Υποθηκοφυλακείου.
Μπροστά στον κίνδυνο να χαθούν κι άλλα ακίνητα επειδή δεν δηλώθηκαν στο Κτηματολόγιο, από την ΠΟΜΙΔΑ διεκδικούν νομοθετική παράταση της προθεσμίας στα 20 χρόνια για όλα τα προγράμματα κτηματογράφησης.
Ο κίνδυνος αυξάνεται ακόμη περισσότερο με την υποχρέωση του Δημοσίου (από το καλοκαίρι του 2013) να δηλώνει στο Κτηματολόγιο την περιουσία του. Η καταγραφή δεν είναι κάτι κακό, είναι μάλιστα επιβεβλημένη σε μια σύγχρονη κοινωνία. Το πρόβλημα είναι με το τεκμήριο κυριότητας υπέρ του κράτους. Αυτό σημαίνει ότι σε κάθε περίπτωση αμφισβήτησης της ιδιοκτησίας από οποιαδήποτε δημόσια υπηρεσία, οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να βρουν τίτλους ιδιοκτησίας από τον προπερασμένο αιώνα (!).
Αυτός είναι ο λόγος που χιλιάδες ιδιοκτήτες σε όλη τη χώρα έχασαν ή θα χάσουν τον ύπνο τους. Το κράτος διεκδικεί εκτάσεις σε όλη τη χώρα που κάποτε, ακόμη και πριν από 100 χρόνια, ήταν χαρακτηρισμένες δασικές.
Πρόκειται για περιοχές που εντάχθηκαν κανονικά στο σχέδιο πόλης, χτίστηκαν νόμιμα, αλλά έχασαν μόνο τον δασικό χαρακτήρα τους. Από την ΠΟΜΙΔΑ φέρνουν ως παράδειγμα ιδιοκτήτες στα Βριλήσσια που έχασαν τον ύπνο τους όταν έλαβαν ξαφνικά αγωγές από το Δημόσιο που διεκδικεί την περιουσία τους.
Για τον λόγο αυτόν, όπως υποστηρίζουν, διεκδικούν (και) νομοθετική επίλυση του ιδιοκτησιακού προβλήματος των εκτός σχεδίου ακινήτων. Οπως ισχυρίζονται, το Δημόσιο έχει το δικαίωμα να διατηρεί οποιοδήποτε εκτός σχεδίου ακίνητο, αξιώνοντας από τους πολίτες την ανεύρεση μεταγεγραμμένων τίτλων μέχρι και το 1885.
