Ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας στην Κύπρο εναντίον των Άγγλων, άρχισε την 1η Απριλίου 1955. Η Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ), με αρχηγό τον Κύπριο Συνταγματάρχη του Ελληνικού Στρατού Γεώργιο Γρίβα (Διγενή) αναστάτωσε τον Αγγλικό Στρατό της Κύπρου και τον Κυβερνήτη Χάρντιγκ, στο δε εξωτερικό οι πάντες εντυπωσιάστηκαν από τον πατριωτισμό των αμούστακων παιδιών της ΕΟΚΑ.
Ένας από τους έξι πρώτους αντάρτες της ΕΟΚΑ που ταρακούνησαν τους Άγγλους το βράδυ της 1ης Απριλίου 1955, της ημέρας έναρξης του ιερού αγώνα, ήταν ο Χαράλαμπος Μούσκος, εξάδελφος του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου. Εκείνο το βράδυ ο Χαράλαμπος Μούσκος είχε προγραμματίσει βομβιστική επίθεση στην Αρχιγραμματεία του Κυβερνήτη του νησιού Χάρντιγκ, ενώ ο Μάρκος Δράκος είχε κάνει το ίδιο στις εγκαταστάσεις του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου (ΡΙΚ).
Ο Μούσκος ανήκε την αντιστασιακή ομάδα ¨Ουρανός¨ με αρχηγό τον Δράκο. Τα άλλα τέσσερα μέλη ήταν οι Ανδρέας Ζάκος, Χαρίλαος Μιχαήλ, Νίκος Ιωάννου και Ανδρέας Πολυβίου.
Στις 15 Δεκεμβρίου 1955 η ομάδα οργάνωσε ενέδρα για να χτυπήσει μια Εγγλέζικη αυτοκινητοπομπή στην τοποθεσία Μερσινάκι, στον επαρχιακό δρόμο Ξερού- πόλης Χρυσοχούς, κοντά στους Αρχαίους Σόλους.
Οργάνωσαν καλά το σχέδιο, τοποθέτησαν νάρκες στην γέφυρα από όπου θα περνούσε η πομπή και περίμεναν σε κοντινό ύψωμα την κατάλληλη στιγμή για να δράσουν. Γαζώνουν με τα όπλα το πρώτο όχημα που πέρναγε, σκοτώνουν τον οδηγό, ο συνοδηγός όμως που τραυματίστηκε ελαφρά (Ταγματάρχης Μπράϊαν Κόμπι), πυροβόλησε και έριξε νεκρό τον 27χρονο Μούσκο και τραυμάτισε τους Δράκο, Ζάκο και Μιχαήλ.
Ο Δράκος, αν και σοβαρά τραυματισμένος, κατόρθωσε να διαφύγει και συνέχισε την δράση του μέχρι τις 18 Ιανουαρίου 1957, οπότε έπεσε νεκρός σε ενέδρα των Άγγλων στην Ευρύχου. Στις 9 Αυγούστου 1956 ο Ανδρέας Ζάκος και ο Χαρίλαος Μιχαήλ απαγχονίστηκαν από τους ¨πεπολιτισμένους¨ Άγγλους. Μαζί τους και ένας άλλος πατριώτης- αγωνιστής της ΕΟΚΑ ο Ιάκωβος Πατάτσος.
Ο Χαράλαμπος Μούσκος, πρώτος νεκρός του αγώνα της ΕΟΚΑ ξεψύχησε κρατώντας ένα αυτόματο γερμανικό όπλο και στην τσέπη του οι φίλοι του βρήκαν ένα σημείωμα με στίχους τραγουδιού της Βέμπο «Την Ελλάδα αγαπώ, αλλά κ’ εσένα»!!!
Χιλιάδες λαού ακολούθησαν το φέρετρο του ήρωα από την Πεντάγυια στην Φανερωμένη και μόλις ζύγωνε το σκήνωμα, ο λαός γονάτιζε για να τον τιμήσει.
Ο ήρωας της ΕΟΚΑ Χαράλαμπος Μούσκος, γεννήθηκε στις 10 Μαΐου στην Παναγιά της Πάφου. Ήταν ο μοναδικός γιός του Γεωργίου και της Αναστασίας Μούσκου και είχε έξι αδελφές. Τελείωσε το Δημοτικό Σχολείο Παναγιάς και το Γυμνάσιο Πάφου. Εργάσθηκε στο τυπογραφείο της Αρχιεπισκοπής και εντάχθηκε από τους πρώτους στον ιερό αγώνα της ΕΟΚΑ.
Η θυσία του Χαράλαμπου Μούσκου δεν πήγε χαμένη. Μαζί με τους άλλους ήρωες της ΕΟΚΑ (Γρηγόρη Αυξεντίου, Ευαγόρα Παλληκαρίδη, Ανδρέα Δημητρίου και πολλούς άλλους) έγιναν παράδειγμα προς μίμησιν. Ο αγώνας τους, το αίμα τους, η θυσία τους έφερε καρπούς.
Αιωνία τους η μνήμη.
Αντγος ε.α.
Νικόλαος Φωτιάδης
Επίτιμος Υδκτής Δ΄Σ.Σ.
