Χριστούγεννα 2024: Το μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου

Τιμιώτατοι αδελφοί Ιεράρχες και τέκνα εν Κυρίω ευλογημένα,

Άνωθεν ευδοκία φθάσαμε και εφέτος στην πανέορτη ημέρα της κατά σάρκα Γεννήσεως του Θεού Λόγου, του ελθόντος στη γη και συναναστραφέντος ημάς «δι’ άφατον φιλανθρωπίαν». Τιμούμε με ψαλμούς και ύμνους και με ανεκλάλητη χαρά το μέγα μυστήριο της Ενανθρωπήσεως, το «πάντων καινών καινότατον, το μόνον καινόν υπό τον ήλιον», δια του οποίου διανοίγεται για τον άνθρωπο η οδός της κατά χάρη θέωσης και ανακαινίζεται η σύμπασα κτίση.

Τα Χριστούγεννα δεν είναι βίωση συναισθηματισμών, οι οποίοι «γρήγορα έρχονται και ακόμη ταχύτερα παρέρχονται». Είναι υπαρξιακή μετοχή στο όλο γεγονός της Θείας Οικονομίας. Καθώς μαρτυρεί ο Ευαγγελιστής Ματθαίος, η ηγεσία του κόσμου θέλησε εξαρχής να αφανίσει το Θείο Βρέφος. Για τους πιστούς, μαζί με το «Χριστός γεννάται» της εορτής της Σάρκωσης του Υιού και Λόγου του Θεού Πατρός και τους πένθιμους κώδωνες του Πάθους, συνηχεί πάντοτε το «Χριστός Ανέστη», το ευαγγέλιο μήνυμα της νίκης κατά του θανάτου και της προσδοκίας της κοινής ανάστασης.

Το «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη» ακούγεται και πάλι σε έναν κόσμο γεμάτο βία, κοινωνική αδικία και καταρράκωση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Η εκπληκτική πρόοδος της επιστήμης και της τεχνολογίας δεν φτάνει στο βάθος της ανθρώπινης ψυχής, αφού ο άνθρωπος είναι πάντοτε περισσότερο από αυτό που δύναται να συλλάβει η επιστήμη και από αυτό στο οποίο αποβλέπει η πρόοδος της τεχνολογίας. Δεν γεφυρώνεται επιστημονικά το χάσμα μεταξύ ουρανού και γης στην ανθρώπινη ύπαρξη.

Σήμερα αντηχεί ο λόγος περί του «μετανθρώπου» και εγκωμιάζεται η τεχνητή νοημοσύνη. Βεβαίως, το όνειρο ενός «υπερανθρώπου» δεν είναι καινούριο. Η ιδέα του «μετανθρώπου» βασίζεται στην τεχνολογική πρόοδο και στον εξοπλισμό του με πρωτοφανή μέσα, με τα οποία θα μπορέσει να υπερβεί το ανθρώπινο μέτρο. Η Εκκλησία δεν είναι τεχνοφοβική. Προσεγγίζει την επιστημονική γνώση ως «θεόσδοτο δώρο στον άνθρωπο», χωρίς όμως να αγνοεί ή να αποσιωπά τους κινδύνους του επιστημονισμού.

Η απάντηση στο κρίσιμο ερώτημα, πώς θα διασωθεί ο «πολιτισμός του προσώπου» μέσα από τις εξελίξεις του τεχνολογικού πολιτισμού, δόθηκε άπαξ και διαπαντός στο μυστήριο της Θεανθρωπότητας. Ο Θεός Λόγος έγινε σάρκα, η «αλήθεια ήλθε» και «παρέδραμεν η σκιά».

Αδελφοί και τέκνα εν Κυρίω,

Κλίνοντας ευσεβώς το γόνυ ενώπιον της Θεοτόκου, ευχόμαστε σε όλους σας ευλογημένα Χριστούγεννα και ένα ειρηνικό, υγιές και πνευματικά καρποφόρο νέο έτος.

Χριστούγεννα 2024

† Ο Κωνσταντινουπόλεως

διάπυρος προς Θεόν ευχέτης πάντων υμών