Βρέχει «λεφτά» λόγω πανδημίας αλλά…από ποιο «συννεφάκι»;
«Το 2020 ήταν ίδιο με το 2010 – Για το 2021 κοιτάξτε το… 2011», δηλώνει στην «Θ» ο γνωστός καθηγητής Οικονομικών Επιστημών- αναλυτής
Λιτός, περιεκτικός και απόλυτος, εμφανίσθηκε σε δηλώσεις του στην «Θ» σχετικά με την επόμενη ημέρα της ελληνικής οικονομίας, με αφορμή την επιδοματική πολιτική, τις επιχορηγήσεις και τους τρόπους οικονομικής επούλωσης των «πληγών» που άφησαν στην ελληνική οικονομία ο κορωνοϊός, τα δύο Lockdown και οι αντικανονικοί νέοι ρυθμοί της καθημερινότητας, ο Καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης κ. Διονύσης Χιόνης, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου και θεωρώντας δεδομένα τα νέα μνημόνια. Ο ίδιος σημειώνει παράλληλα μεταξύ άλλων επίσης ότι «δεν μπορεί να αναπληρωθεί το οικονομικό κενό, για αυτό και θα μπούμε σε περιόδους μεγάλης ύφεσης ή ασθενικής ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας», παρατηρώντας επιπλέον ότι «το θέμα είναι ότι σε λίγο καιρό στην Ευρώπη δεν θα υπάρχει ούτε μηχανισμός να τοποθετηθεί σε αυτά τα μνημόνια και να δώσει χρήματα».
ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΝΑΠΛΗΡΩΘΕΙ ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΚΕΝΟ ΓΙΑ ΑΥΤΟ ΘΑ ΜΠΟΥΜΕ ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΟΥΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΥΦΕΣΗΣ Ή ΑΣΘΕΝΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ – ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΤΑ ΝΕΑ ΜΝΗΜΟΝΙΑ
Ειδικότερα ο κ. Χιόνης επισήμανε επακριβώς στην «Θ» ότι:
Υπάρχουν ομοιότητες του 2020 με το 2010 και το 2021 με το 2011. Δηλαδή η εποχή της «αμεριμνησίας» που περάσαμε το 2021 και το 2020 και πιστεύαμε ότι η κρίση είναι παροδική, δίνει την θέση της σε μια κρίση δεκαετίας σιγά σιγά. Τα ίδια έγιναν και το 2010, τα ίδια γίνονται και το 2020. Αυτό λέω και αυτό υποστηρίζω. Δεν μπορεί να αναπληρωθεί το οικονομικό κενό, για αυτό και θα μπούμε σε περιόδους μεγάλης ύφεσης ή ασθενικής ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Είναι δεδομένο ότι θα πάμε σε καινούρια μνημόνια, γιατί δεν μπορεί κανείς να δώσει μια ουσιαστική απάντηση για το ποιος θα καλύψει τα τοκοχρεολύσια του 2021 και το δημοσιονομικό έλλειμμα. Αν δεν δώσουν μια ουσιαστική απάντηση – που δεν υπάρχει, γιατί δεν υπάρχουν λεφτόδεντρα όπως πολύ καλύτερα γνωρίζετε από εμένα – θα πάμε σε νέα μνημόνια. Το θέμα όμως είναι ότι σε λίγο καιρό στην Ευρώπη δεν θα υπάρχει ούτε μηχανισμός να τοποθετηθεί σε αυτά τα μνημόνια και να δώσει χρήματα. Διότι από ό,τι καταλαβαίνετε, το πρόβλημα είναι πανευρωπαϊκό πλέον. Για αυτό κρούω τον κώδωνα του κινδύνου. Υπάρχουν ένα σωρό θέματα που συνδέονται με την ελληνική κοινωνία και την ελληνική οικονομία και όχι μόνον το θέμα του «ακορντεόν» στο lockdown κλπ.
ΤΟ 2020 ΗΤΑΝ ΙΔΙΟ ΜΕ ΤΟ 2010 – ΓΙΑ ΤΟ 2021 ΚΑΙ ΤΟ 2022 ΚΟΙΤΑΞΤΕ ΤΟ 2011 ΚΑΙ 2012
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε χθεσινό του άρθρο, ο κ. Χιόνης αναφέρει επακριβώς μεταξύ άλλων ότι:
Συμπληρώνονται έντεκα χρόνια από την επίσημη επιβολή των μνημονίων και φαίνεται ότι μια καινούργια κρίση ξεκινάει με πολλές ομοιότητες με την προηγούμενη. Όπως τότε έτσι και τώρα προηγείται της κρίσης η εποχή της αμεριμνησίας.
Η βεβαιότητα δηλαδή ότι το πρόβλημα είναι περιορισμένο και στο τέλος η Ευρώπη «…δεν μπορεί να αφήσει την Ελλάδα να χρεοκοπήσει».
Το 2010 και το 2020 το εξωτερικό χρέος και η εξυπηρέτησή του αποτελεί το κυρίαρχο πρόβλημα αλλά ουδείς ασχολείται. Η αναδιάρθρωση του χρέους αποκλείεται με σθένος καθ’ όλη την διάρκεια του 2010 αλλά και του 2011. Αξίζει να σημειωθεί ότι ακόμα και τις παραμονές της αναδιάρθρωσης (Φεβρουάριος 2012), οι υπεύθυνοι ξόρκιζαν την αναδιάρθρωση, η οποία αφορούσε μόνο υπανάπτυκτες χώρες. Για τους υποστηρικτές της αναδιάρθρωσης έχουν διατυπωθεί βαριές κατηγορίες που δεν θέλω να επαναλάβω.
Την άνοιξη του 2020 ενέσκηψε η πανδημία και προκάλεσε την περιστασιακή κρίση. Στην αρχή προσπαθήσαμε να πείσουμε εαυτούς και αλλήλους ότι πρόκειται περί ενός παροδικού φαινομένου και σύντομα θα έρθει η εκτόξευση της ελληνικής οικονομίας. Σιγά-σιγά αντιλαμβανόμαστε ότι η περιστασιακή κρίση τείνει να μεταβληθεί σε κρίση δεκαετίας, αφήνοντας ανεξίτηλα σημάδια στην ελληνική οικονομία.
Όπως τότε έτσι και τώρα υπάρχει ένα κοινό σημείο: η αδυναμία συνειδητοποίησης του προβλήματος. Όπως τότε έτσι και σήμερα επαφιόμαστε σε υποσχέσεις για γρήγορη επάνοδο στις αγορές και ποταμούς επενδύσεων οι οποίες το 2011, αποδείχθηκαν φρούδες. Όπως τότε, έτσι και τώρα στηριζόμαστε σε υπεραισιόδοξες προβλέψεις.
Ακολουθεί το 2011 όπου το κλίμα αισιοδοξίας των πρώτων μηνών δίνει την θέση του στον προβληματισμό. Αντί για την επαναφορά στις αγορές το πρόβλημα μεγεθύνεται και στα μέσα του 2011 αντιλαμβανόμαστε, τόσο εμείς όσο και οι δανειστές ότι η ήπια αναδιάρθρωση (Ιούλιος 2011, σχέδιο Σόιμπλε) και η ήπια δημοσιονομική προσαρμογή δεν αρκούν.
ΑΝΩΜΑΛΗ ΠΡΟΣΓΕΙΩΣΗ ΤΟ 2021
Για το 2021 απαιτείται η καταβολή 10,769 δισ. ευρώ τα οποία είναι αναγκαία για την πληρωμή των τοκοχρεολυσίων. Σ’ αυτά πρέπει να προστεθεί και το ποσό που θα προκύψει από το δημοσιονομικό έλλειμμα. Όπως τότε το 2011 έτσι και το 2021 δεν γίνεται καμία συζήτηση για το πόθεν έσχες και τον τρόπο κάλυψης των υποχρεώσεων μας.
Το 2012 αποτελεί την έναρξη της εποχής της συνειδητοποίησης. Συνειδητοποιούμε πλέον ότι το πρόβλημα δεν λύνεται με εξορκισμούς και μεταρρυθμίσεις και ακολουθεί η εποχή της ανώμαλης προσγείωσης. Έχουμε όμως αργήσει πολύ και το πρόβλημα διογκώνεται. Η εκ δυσμάς βοήθεια δεν φάνηκε και αντί βοήθειας προέκυψαν δάνεια και μάλιστα με δυσβάσταχτους όρους.
Το αστείο ήταν ότι πολλοί προσπάθησαν να βαφτίσουν αυτά τα δάνεια ως φιλανθρωπία και αλληλεγγύη. Χρειάστηκε να περάσουν δέκα ολόκληρα χρόνια και να ομολογήσει ο πρόεδρος Ομπάμα στα απομνημονεύματα του, ότι το PSI αφορούσε αποκλειστικά την διάσωση των ευρωπαϊκών τραπεζών.
Το 2022 όπως και το 2012 φαίνεται να είναι πολύ δύσκολη χρονιά και ίσως και το πιο οδυνηρό σε σχέση με το χρέος. Θα χρειαστεί να βρεθούν από τις αγορές 16,84 δισ. ευρώ για την πληρωμή μόνον των τόκων και 8,87 δισ. ευρώ για την πληρωμή των χρεολυσίων. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους το συνολικό ποσό ανέρχεται σε 24,49 δισ. ευρώ, δηλαδή περίπου 15% του ΑΕΠ…
