Η δημοσκόπηση της GPO είναι η πρώτη που ολοκληρώθηκε μετά την επανεκλογή Ανδρουλάκη στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και την απόρριψη της υποψηφιότητας Κασσελάκη από την Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ.
Τα αποτελέσματά της έχουν ως εξής:
• Νέα Δημοκρατία 26,5% (από 27,2% στη μέτρηση του Σεπτεμβρίου)
• ΠΑΣΟΚ 14,3% (από 11,8% τον Σεπτέμβρη)
• ΚΚΕ 8,3% (από 8,3%)
• Ελληνική Λύση 8,1% (από 8,1%)
• ΣΥΡΙΖΑ 7,6% (από 9,3%)
• Φωνή Λογικής 4,4% (από 4,1%)
• Πλεύση Ελευθερίας 3,6% (από 3,5%)
• ΝΙΚΗ 3% (από 2,7%)
• Νέα Αριστερά 2% (από 2%)
• ΜέΡΑ25 1,5% (από 1,5%).
Η αδιευκρίνιστη ψήφος είναι στο 15,7%. Να σημειωθεί ότι η GPO δεν δίνει εκτίμηση ψήφου.
Τα σημεία
Σε μια περίοδο μεγάλης πολιτικής ρευστότητας και αποστασιοποίησης της κοινωνίας από την πολιτική, δοκιμάζονται τα όρια των δημοσκοπήσεων ως επιστημονικά εργαλεία. Γι’ αυτό άλλωστε πολλές φορές χάνουν σημαντικές παραμέτρους των εκλογικών αποτελεσμάτων. Επιπλέον, η εσωκομματική κρίση στον ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει ολοκληρωθεί και το κόμμα παραμένει χωρίς πρόεδρο. Οπότε, το πλαίσιο του πολιτικού παιχνιδιού δεν έχει αποσαφηνιστεί πλήρως.
Ωστόσο, τα ευρήματα της GPO συμπίπτουν με βασικά στοιχεία πολιτικών αναλύσεων στις οποίες έχουμε αναφερθεί αρκετές φορές. Συγκεκριμένα:
- Η φθορά της Νέας Δημοκρατίας συνεχίζεται. Παρότι τον περασμένο μήνα τα δύο κόμματα της κεντροαριστερής αντιπολίτευσης ήταν αφοσιωμένα στα εσωκομματικά τους και δεν πίεσαν σχεδόν καθόλου την κυβέρνηση, η ΝΔ έχασε άλλο ένα 0,7%. Παραμένει βέβαια το αδιαφιλονίκητο πρώτο κόμμα χωρίς να έχει προς το παρόν ανταγωνιστή για την εξουσία. Αλλά το ποσοστό των ευρωεκλογών μετατρέπεται σταδιακά σε εκλογικό ορίζοντα για το κυβερνών κόμμα. Η δημοσκόπηση της GPO επιβεβαιώνει ότι η αυτοδυναμία είναι πλέον άπιαστο όνειρο, κάτι που οδηγεί αναπόδραστα στην αλλαγή του εκλογικού νόμου και ανοίγει το ενδεχόμενο των (ακρο)δεξιών κυβερνητικών συμμαχιών.
- Το ΠΑΣΟΚ ανεβαίνει αλλά η άνοδός του δεν είναι ορμητική. Το ΠΑΣΟΚ είναι ο μεγάλος κερδισμένος στη δημοσκόπηση αφού ανεβάζει το ποσοστό του κατά 2,5 μονάδες και πετυχαίνει σχεδόν double score με τον ΣΥΡΙΖΑ. Η επανεκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη και το ενδιαφέρον που προκάλεσε η εκλογική διαδικασία δίνουν σημαντική ώθηση στο ΠΑΣΟΚ. Ωστόσο, η άνοδός του δεν είναι τέτοια που να αλλάζει τη μεγάλη εικόνα των πολιτικών συσχετισμών. Είναι χαρακτηριστικό ότι το άθροισμα ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ παραμένει στο ίδιο επίπεδο: 21,9% έναντι 21,1%. Έχοντας πετύχει σε αυτή τη φάση να κάνει την ανατροπή στην Κεντροαριστερά, το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται πλέον αντιμέτωπο με το ερώτημα πώς θα εξελιχθεί από μεσαίο κόμμα σε κόμμα εξουσίας.
- Η πτώση του ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζεται και είναι ταχεία. Ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει άλλο ένα 1,7% και κατρακυλάει στην πέμπτη θέση. Το ερώτημα είναι μέχρι που μπορεί να φτάσει η πτώση του, δεδομένου ότι οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν με σχετική καθυστέρηση τις αλλαγές στις εκλογικές συμπεριφορές όταν αυτές είναι ραγδαίες. Το σίγουρο είναι ότι η (για πόσο ακόμα;) αξιωματική αντιπολίτευση βρίσκεται αντιμέτωπη με το φάσμα της παγίωσης της συρρίκνωσής της σε μονοψήφια ποσοστά. Όσο διαρκεί η εκκρεμότητα της εκλογής της νέας ηγεσίας, τόσο θα συνεχίζεται η πτώση. Αν υπάρχει μια χαραμάδα ελπίδας για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος των ψηφοφόρων που τον εγκαταλείπουν, προς το παρόν στρέφονται προς την αδιευκρίνιστη ψήφο.
- Η άνοδος της Ακροδεξιάς έχει αντοχή. Τα τρία ακροδεξιά κόμματα αθροίζουν 15,5% έναντι 14,9% στην προηγούμενη μέτρηση της GPO. H Ακροδεξιά πέτυχε ιστορικά υψηλά στις βουλευτικές εκλογές τους 2023 και τις πρόσφατες ευρωεκλογές, με 12,89% και 16,71% αντίστοιχα. Σε όλες τις δημοσκοπήσεις σημειώνει νέα άνοδο από το ποσοστό των ευρωεκλογών, κερδίζοντας από τις απώλειες της ΝΔ. Είναι προφανές ότι η διαφαινόμενη σταθεροποίηση της Ακροδεξιάς σε ποσοστά άνω του 15% δεν είναι απλώς μια «αλλαγή του πολιτικού χάρτη», αλλά συνιστά σοβαρή απειλή για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες όλων μας. Πρέπει να επισημανθεί επίσης η συνεχιζόμενη άνοδος της Λατινοπούλου η οποία πήρε στις ευρωεκλογές 3,04% και τώρα τη βρίσκουμε στην πρόθεση στο 4,4%. Η Λατινοπούλου φαίνεται να είναι το νέο big thing της Ακροδεξιάς. Η άνοδος της πρέπει να διαβάζεται μέσα από την απώλεια της προοπτικής αυτοδυναμίας της ΝΔ και το ενδεχόμενο μελλοντικών συμμαχικών κυβερνήσεων.
Συνολικά, η αλλαγή του πολιτικού χάρτη που είδαμε στις ευρωεκλογές βρίσκεται ακόμα εν εξελίξει.
