Σε συνεργασία του Κ. Παπαζάχου με την ΔΕΥΑΞ και τον πρόεδρο Ιππ. Καμαρίδη…
Αποκλειστικές δηλώσεις του γνωστού καθηγητή στη «Θ»- Σεισμογράφος και στα Άβδηρα
Την Ξάνθη και τον πρόεδρο της ΔΕΥΑΞ κ. Ιπποκράτη Καμαρίδη, επισκέφθηκε προχθές το πρωί, ο γνωστός Καθηγητής Φυσικής της Λιθόσφαιρας, Σεισμολογίας και Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής του ΑΠΘ κ. Κωνσταντίνος Παπαζάχος. Σκοπός της επίσκεψης, ήταν η συνεργασία του με την ΔΕΥΑ και τον Δήμο Ξάνθης με σκοπό την τοποθέτηση ενός σεισμογράφου, προκειμένου να «πυκνώσει» το δίκτυο στην περιοχή. Μια περιοχή, η οποία ναι μεν έχει χαμηλή σεισμικότητα, αλλά ανά πολύ αραιά χρονιά διαστήματα, κάποιοι σεισμοί, δίνουν πολύ μεγάλα μεγέθη, ενώ παράλληλα υπάρχουν περιμετρικά και κάποια ρήγματα που την επηρεάζουν, όπως εξηγεί μιλώντας ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ στην «Θ» ο ίδιος.
«ΧΑΜΗΛΗΣ ΣΕΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑΣ Η ΠΕΡΙΟΧΗ, ΑΛΛΑ ΜΕ ΜΙΑ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΑ»
Αναλυτικότερα, ο κ. Παπαζάχος, επισημαίνει στην «Θ» ότι «γενικά η περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και η περιοχή της Θράκης, είναι περιοχές χαμηλής σεισμικότητας. Έχουν όμως μια ιδιαιτερότητα. Γίνονται σεισμοί ανά πολύ αραιά χρονικά διαστήματα, αλλά κάποιοι από αυτούς έχουν πολύ μεγάλα μεγέθη. Αυτό δημιουργεί ένα πολύ σοβαρό θέμα, γιατί στις τοπικές κοινωνίες δημιουργείται η ψευδαίσθηση της αντισεισμικής ασφάλειας. Αν ρωτήσει δηλαδή κανείς τον πατέρα ή τον παππού του, αν έχει σεισμούς στην περιοχή, θα του απαντήσει αρνητικά. Αυτό όμως δεν είναι αλήθεια. Υπάρχουν σεισμοί στην περιοχή (και μικροακολουθίες και μεγαλύτεροι σεισμοί) αλλά σε αραιά χρονικά διαστήματα. Υπάρχουν και μεγάλοι σεισμοί, πιο συχνά, μακριά (στην τάφρο του Β. Αιγαίου). Ας θυμηθούμε ότι ο σεισμός στην Λήμνο πριν από κάποια χρόνια, «κούνησε» την περιοχή. Μπορεί να ήταν σε αρκετά μεγάλη απόσταση και να μην προκάλεσε βλάβες, αλλά οι σεισμοί κούνησαν την περιοχή, οπότε πολλοί σεισμοί γίνονται αισθητοί ή μπορεί να έχουν επιπτώσεις».
«ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΑ ΒΟΥΝΑ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΚΑΜΠΟ, ΤΑ ΚΥΡΙΟΤΕΡΑ ΡΗΓΜΑΤΑ – ΓΙΑ ΑΥΤΟ ΘΕΛΟΥΜΕ ΝΑ ΠΥΚΝΩΣΟΥΜΕ ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ»
Παράλληλα ο ίδιος, τόνισε πως κάποιοι από τους σεισμούς γίνονται στα ρήγματα που είναι στην περιοχή και τα κυριότερα ρήγματα είναι στο όριο ανάμεσα στα βουνά και στον κάμπο. Εκεί δηλαδή που είναι κτισμένα τα κυριότερα αστικά συγκροτήματα της περιοχής, όπως η Ξάνθη και η Κομοτηνή (είναι στο όριο λίγο πιο κάτω από το βουνό). «Ο σεισμός του 1829, που έγινε λίγο πιο δυτικά, στην περιοχή της Δράμας, είχε μετασεισμός στο ανατολικότερο κομμάτι της περιοχής της Ξάνθης, προκαλώντας πάρα πολύ μεγάλες βλάβες. Κανείς δεν το θυμάται από τους σημερινούς κατοίκους της Ξάνθης, διότι κανείς δεν ζούσε τότε. Ο σεισμός αυτός όμως, είχε μέγεθος 7,3 ρίχτερ, προκάλεσε φοβερές βλάβες στην Ξάνθη και σε όλο τον κάμπο της περιοχής (ρίχνοντας τρούλους και εκκλησίες) και η σεισμικότητα συνεχίστηκε για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Πολύ μεγάλες βλάβες, προκλήθηκαν επίσης και στην Ελευθερούπολη και στην Καβάλα και η μικρή – τότε – πόλη της Δράμας, ισοπεδώθηκε τελείως, έχοντας παράλληλα και μεγάλα φαινόμενα ρευστοποίησης (αναβλύσεις νερών κλπ). Αυτοί οι σεισμοί μεγέθους 7,3 ή 7 ρίχτερ, γίνονται ανά πολύ αραιά χρονικά διαστήματα, με αποτέλεσμα να υπάρχει η ψευδαίσθηση ότι μιλούμε για μια ασφαλή περιοχή. Για αυτό ακριβώς και θέλουμε να πυκνώσουμε το δίκτυο στην ευρύτερη περιοχή της Ξάνθης και γενικά της Θράκης, γιατί ακριβώς επειδή είναι χαμηλή η σεισμικότητα, το σεισμικό δίκτυο στην περιοχή, είναι σχετικά αραιό. Υπάρχουν κάποιοι σεισμογράφοι στην περιοχή, αλλά στον Νομό Ξάνθης, δεν υπάρχει σεισμογράφος».
«ΑΡΩΓΟΣ Η ΔΕΥΑΞ ΚΑΙ Ο ΔΗΜΟΣ ΞΑΝΘΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΜΑΣ – ΣΕΙΣΜΟΓΡΑΦΟΣ ΚΑΙ ΣΤΑ ΑΒΔΗΡΑ»
Συνεχίζοντας ο κ. Παπαζάχος αναφέρθηκε στη συνεργασία του με την ΔΕΥΑΞ και τον Δήμο Ξάνθης, στα πλαίσια εγκατάστασης των σεισμογράφων: «Καταβάλαμε λοιπόν μια προσπάθεια και εδώ βρήκαμε αρωγό τον Δήμο και τον πρόεδρο ΔΕΥΑ Ξάνθης κ. Καμαρίδη, που μας διέθεσε έναν κατάλληλο χώρο, γιατί έχουμε βρει εξοπλισμό ο οποίος μας έχει παραχωρηθεί για κάποιο διάστημα από το εξωτερικό και έτσι θα τοποθετήσουμε έναν σεισμολογικό σταθμό. Είναι μεγάλη υπόθεση ότι μέσα στην πόλη της Ξάνθης, υπάρχει εγκατεστημένο δίκτυο επιταχυνσιογράφων που καταγράφει τους ισχυρούς σεισμούς, αλλά στον βράχο βόρεια της Ξάνθης, δεν υπάρχουν. Μας παραχωρήθηκε λοιπόν ένας ασφαλής χώρος και μας δόθηκε βοήθεια από την ΔΕΥΑΞ για να εγκαταστήσουμε έναν σεισμογράφο, επάνω στον βράχο της Ξάνθης (γιατί οι σεισμολογικοί σταθμοί πρέπει να βρίσκονται σε βραχώδη εδάφη) και παράλληλα με την συνεργασία του Δήμου Αβδήρων, την βοήθεια των τοπικών αρχών και την άδεια της εκκλησίας, εγκαταστήσαμε (με την βοήθεια του π. Νικόλαου Μαυρίδη) και έναν σταθμό σε εκκλησία των Αβδήρων. Παράλληλα θα συμπληρώσουμε την εγκατάσταση με πρόσθετους σταθμούς που θα εγκατασταθούν στην περιοχή της Μαρώνειας, στον Βόρειο Έβρο (στην περιοχή του Σουφλίου) αλλά και πιο ανατολικά, στον Άνω Σταυρό και σε άλλες θέσεις. Στόχος μας είναι να έχουμε ένα πυκνό δίκτυο στην περιοχή, να μπορούμε να καταγράφουμε και τους πολύ μικρούς σεισμούς που γίνονται, αλλά δεν είναι αντιληπτοί αλλά σε εμάς δείχνουν τις θέσεις των κυρίων ρηγμάτων και να μπορούμε και σε περίπτωση ισχυρού σεισμού να ενημερώσουμε τους κατοίκους αξιόπιστα και για τον κύριο σεισμό αλλά και για την εξέλιξη των μετασεισμών. Έχουμε λοιπόν αρωγό την πολιτεία σε αυτήν την προσπάθειά μας και ειδικότερα τον Δήμο Ξάνθης και κυρίως την ΔΕΥΑΞ και τον κ. Καμαρίδη (που μας βοήθησε πάρα πολύ) ώστε να μπορέσουμε να βελτιώσουμε την παρακολούθηση της σεισμικότητας στην περιοχή και να δίνουμε πιο αξιόπιστες πληροφορίες και πριν, αλλά και μετά την γένεση κάποιου σεισμού, στους κατοίκους».
«ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΑ ΡΗΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ – ΤΑ ΔΙΚΤΥΑ ΕΙΝΑΙ ΣΑΝ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ»
Επιπλέον, ο κ. Παπαζάχος επανέλαβε ότι το πρόβλημα στην περιοχή της Θράκης γενικότερα, είναι η αραιή γένεση ισχυρών σεισμών, υπενθυμίζοντας ότι τον σεισμό της 6ης Νοεμβρίου 1784 των 6,5 με 6,7 ρίχτερ, πλησίον της Κομοτηνής, όπου πάνω από 500 σπίτια γκρεμίστηκαν μέχρι τα θεμέλια. Ημέρα κατά την οποία σημειώθηκε παράλληλα και βαριά καταιγίδα στην περιοχή, με αποτέλεσμα την δημιουργία πλημμυρικών φαινομένων που οδήγησε ακόμη και σε πνιγμούς. Ο ίδιος χαρακτήρισε ως «πολύ σπάνιο» το φαινόμενο ταυτόχρονου σεισμού και ισχυρής νεροποντής, ενώ παράλληλα τόνισε ότι «παράλληλα υπάρχουν και άλλες πηγές, μακριά από την Θράκη που την επηρεάζουν. Υπάρχει δηλαδή μια σειρά από ρήγματα στην Νότια Βουλγαρία (Φιλιππούπολη) που προκαλούν βλάβες στην περιοχή της Θράκης, ενώ υπάρχουν και σεισμοί που γίνονται πιο δυτικά (Κρέσνα, Βαλάντοβο) που γίνονται έντονα αισθητοί στην Ξάνθη και στην Θράκη, χωρίς – ευτυχώς – ιδιαίτερες επιπτώσεις, αλλά και σεισμοί στο Βόρειο Αιγαίο (Σαμοθράκη, Λήμνο) που είναι επίσης πολύ μεγάλοι σεισμοί. Έχουμε επίσης πληροφορίες για ιστορικούς σεισμούς στην περιοχή της Ξάνθης, χωρίς όμως να ξέρουμε πολλές λεπτομέρειες. Ξέρουμε δηλαδή ότι υπήρχε ένας σεισμός, πιο παραλιακά, στην περιοχή των Αβδήρων (1864) ο οποίος προκάλεσε σημαντικές βλάβες στον κόλπο του Λάγους και στην ευρύτερη περιοχή. Αυτό, όπως είπα είναι και το πρόβλημα. Έχουμε αποσπασματικές πληροφορίες από παλιούς σεισμούς και δεν έχουμε αρκετά καλά δίκτυα στην περιοχή. Προσπαθούμε λοιπόν με την βοήθεια των αρχών, διότι τα δίκτυα είναι σαν τα μάτια στον άνθρωπο. Αν δεν έχουμε σεισμολογικούς σταθμούς, δεν μπορούμε να παρατηρήσουμε τι σεισμικότητα υπάρχει. Άρα χρειαζόμαστε αυτά τα μηχανήματα και ελπίζουμε με την βοήθεια της πολιτείας, των τοπικών αρχών, να μπορέσουμε να βελτιώσουμε την παρακολούθηση στην ευρύτερη περιοχή της ΑΜΘ».
«ΣΥΓΚΙΝΗΤΙΚΗ Η ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΩΝ ΤΟΠΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ»
Κλείνοντας, ο ίδιος χαρακτήρισε «συγκινητική» την βοήθεια των αιρετών σε αυτήν την προσπάθεια, τονίζοντας ότι «όπου και αν ήρθαμε, βρήκαμε απίστευτη βοήθεια. Και στην Ξάνθη, τόσο ο Δήμαρχος, όσο και – κυρίως – η ΔΕΥΑΞ με τον κ. Καμαρίδη και οι εργαζόμενοι και στην περιοχή των Αβδήρων αλλά και στις υπόλοιπες περιοχές όπου θα κινηθούμε τις επόμενες ημέρες. Είναι πραγματικά συγκινητικό που σε μια περιοχή που δεν έχει τόσο υψηλή σεισμικότητα, που οι τοπικές αρχές και οι φορείς της περιοχής, δείχνουν τέτοιο ενδιαφέρον».
«ΠΡΟΣΟΧΗ: ΤΟ ΟΤΙ ΘΑ ΕΓΚΑΤΑΣΤΗΣΟΥΜΕ ΕΝΑΝ ΣΕΙΣΜΟΓΡΑΦΟ, ΔΕΝ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΣΕΙΣΜΟ»
Παράλληλα, σημείωσε με έμφαση ότι «οι σεισμογράφοι αυτοί, παρόλο που εγκαθίστανται από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ενσωματώνονται στο Εθνικό Δίκτυο Σεισμογράφων. Δεν είναι ιδιοκτησίας κάποιου, άρα η πληροφορία γίνεται κτήμα της ευρύτερης επιστημονικής κοινότητας και του ευρύτερου επιχειρησιακού έργου. Δεύτερον, μερικές φορές όπου πάμε να εγκαταστήσουμε έναν σεισμογράφο, υπάρχει ένας θόρυβος στην τοπική κοινωνία ότι για κάποιο λόγο περιμένουμε σεισμό. Προφανώς και δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Αλίμονο, αν κάθε φορά που βάζουμε ένα μηχάνημα για να γίνει καλύτερα η δουλειά μας, σημαίνει ότι περιμένουμε κάποιο σεισμό. Να διαλυθεί λοιπόν οποιαδήποτε παρεξήγηση. Δεν περιμένουμε κανέναν σεισμό. Προσπαθούμε να κάνουμε καλύτερα την δουλειά μας».