Δηλώσεις της αρχαιολόγου Κ. Χατζηπροκοπίου στην «Θ»
Αρχαιολογικά ευρήματα έφερε η σκαπάνη του Διαδριατικού Αγωγού Φυσικού Αερίου (TAP) στην Περιφερειακή Ενότητα Ξάνθης τα οποία παρουσιάστηκαν την Πέμπτη 8 Μαρτίου 2018 στη Θεσσαλονίκη, στην ανακοίνωση των αρχαιολόγων της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ξάνθης, κ. Κ. Καλλιντζή, Μ. Χρυσάφη, Κ. Χατζηπροκοπίου, Δ. Σκουλαρίκη με τίτλο «Διαχρονικό ταξίδι με τον Διαδριατικό Αγωγό Φυσικού Αερίου στην Π.Ε. Ξάνθης».
Κατά τις έρευνες αυτές σε όλο το μήκος της τάφρου εντοπίστηκαν σε διάφορα επίπεδα από τη σημερινή επιφάνεια του εδάφους αρχαιολογικά κατάλοιπα που χρονολογούνται από την Νεολιθική έως τη Μεταβυζαντινή Περίοδο.
ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΧΙΛΙΟΜΕΤΡΑ ΤΟΥ TAP ΣΤΟΝ ΝΟΜΟ ΞΑΝΘΗΣ, ΕΝΤΟΠΙΖΟΝΤΑΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΕΣ
«Ήδη από τα πρώτα χιλιόμετρα μέσα στον νομό άρχισαν να εντοπίζονται αρχαιότητες, σε ορισμένα σημεία πολύ κοντά στην επιφάνεια του εδάφους» επισημαίνουν στην ανακοίνωσή τους οι αρχαιολόγοι Κ. Καλλιντζή, Μ. Χρυσάφη, Κ. Χατζηπροκοπίου, Δ. Σκουλαρίκη και από αυτές αναφέρουν ενδεικτικά:
«Κατάλοιπα οικισμού Πρώιμης Εποχής του Χαλκού (3200-2000 π.Χ.), αγγεία και ταφές Εποχής του Σιδήρου (των Θρακών 8ος αι. π.Χ.), φρούριο του 4ου αι. π.Χ. (Ανασκάφηκαν δύο πύργοι και τμήμα του τείχους ενός τετράπλευρου φρουρίου. Το φρούριο σχετίζεται με τη δραστηριότητα του Φιλίππου Β΄ στην περιοχή της Αιγαιακής Θράκης).
Οικισμός 3ου- 4ου αι. μ.Χ. (Διατηρούνται κατάλοιπα στο επίπεδο της θεμελίωσης από κτήρια με εργαστηριακούς χώρους από τους οποίους εστιάζουμε σε έναν κεραμικό κλίβανο) και ένας χώρος απόκρυψης νομισμάτων και μεταλλικών αντικειμένων. (Η επιλογή της θέσης αναμφίβολα σχετίζεται με την διέλευση της Εγνατίας οδού από την περιοχή).
Κατάλοιπα μεταλλουργικής δραστηριότητας ρωμαϊκών χρόνων, Νεκροταφείο Βυζαντινών Χρόνων (10ος-12ος μ.Χ.). (Ανασκάφηκαν πυκνοί λακκοειδείς και κιβωτιόσχημοι τάφοι ενηλίκων και παιδιών, κάποιοι από τους οποίους ήταν κτερισμένοι με γυάλινα και χάλκινα κοσμήματα. Ο χώρος αυτός είχε και άλλη χρήση, καθώς υπήρχαν πολλοί λάκκοι και εργαστηριακές κατασκευές)
Υδραγωγεία Μεταβυζαντινών Χρόνων. (Πήλινοι σωλήνες που προσαρμόζονται μεταξύ τους και σε μία περίπτωση προστατεύονται με λίθους).
Όλες αυτές οι αρχαιολογικές θέσεις ανασκάφηκαν αποσπασματικά διότι η ανασκαφή γινόταν αποκλειστικά μέσα στην τάφρο διέλευσης του αγωγού που είχε πλάτος 5 μ. Επομένως η γνώση μας γι’ αυτές είναι περιορισμένη. Είναι βέβαια ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός της ανακάλυψης άγνωστων θέσεων και του εμπλουτισμού της αρχαιολογικής τοπογραφίας διαχρονικά».
«ΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΔΕΝ ΜΑΣ ΗΤΑΝ ΓΝΩΣΤΑ…»
Αξίζει να σημειωθεί ότι καμία από αυτές τις αρχαιολογικές θέσεις δεν ήταν γνωστή στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Ξάνθης.
Κάτι που επιβεβαιώνει και η Αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ξάνθης κ. Κ. Χατζηπροκοπίου, η οποία αναφέρει επακριβώς στην «Θ» ότι «τα σημεία δεν μας ήταν γνωστά. Ήταν άγνωστες οι θέσεις αυτές. Αν ήταν γνωστές, εννοείται ότι δεν θα επιτρέπαμε σε καμία περίπτωση να «περάσει» από εκεί η τάφρος του αγωγού. Θα είχαν πραγματοποιηθεί οι ενέργειες ώστε να αλλάξει κατεύθυνση».
«Η ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΣΚΑΦΗ ΕΧΕΙ ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΕΙ ΣΧΕΔΟΝ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΘΕΣΕΙΣ…»
Αναφορικά με το αν έχουν σταματήσει οι εργασίες του ΤΑΡ στην Ξάνθη, λόγω των ευρημάτων, η κ. Χατζηπροκοπίου τονίζει ότι «όταν κατά τη διάρκεια της εκσκαφής για την διάνοιξη της τάφρου του αγωγού, βρεθούν αρχαιότητες, (καθώς πάντα υπάρχει ένας αρχαιολόγος και εργάτες οι οποίοι επιβλέπουν όλες τις εργασίες) οι εργασίες διακόπτονται και η αρχαιολογική υπηρεσία αναλαμβάνει από εκεί και πέρα να εκτιμήσει τα ευρήματα, να ακολουθηθούν όλες οι απαραίτητες διαδικασίες και φυσικά να διεξαχθεί η ανασκαφή εφόσον αυτό απαιτείται. Οι ανασκαφές έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί, τουλάχιστον στις θέσεις που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα. Αν προκύψουν καινούρια ευρήματα στο μέλλον, φυσικά και θα ακολουθηθεί και πάλι η ίδια διαδικασία. Στις περισσότερες θέσεις όπου έχει ολοκληρωθεί η ανασκαφική διαδικασία, έχουν προχωρήσει οι εργασίες του ΤΑΡ. Εμείς, αυτήν την στιγμή στην Ξάνθη, πέραν μιας θέσης όπου βρίσκεται σε εξέλιξη η ανασκαφή, δεν έχουμε άλλο σημείο όπου να υπάρχει «καθυστέρηση» στην εξέλιξη των διεργασιών του αγωγού, λόγω αρχαιολογικών ανασκαφών».
ΣΤΗΝ ΕΦΟΡΕΙΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΞΑΝΘΗΣ ΤΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι όλα τα ευρήματα βρίσκονται στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Ξάνθης, ενώ θα ακολουθήσει μια σειρά από άλλες ενέργειες (όπως η συντήρηση, η καταγραφή, η φωτογραφική τεκμηρίωση, η σχεδίαση κλπ) πριν αυτά εκτεθούν.
Ωστόσο είναι πολύ νωρίς ακόμη να γνωρίζουμε αν θα εκτεθούν στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αβδήρων, καθώς ακόμη και η έκθεση ενός νέου ευρήματος απαιτεί μια σειρά διαδικασιών (π.χ μουσειολογική μελέτη) αφού η έκθεση ενός Μουσείου, δεν αλλάζει τόσο απλά, όπως εξήγησε η κ. Χατζηπροκοπίου.