Ενίστανται για τις δηλώσεις του Αποστ. Σουλιώτη σε ρεπορτάζ προς ενός μηνός…
Απάντηση σε ρεπορτάζ της «Θ» και του thraki.com.gr με τίτλο «Η δημόσια υγεία πάσχει (και) στην Ξάνθη», θέλησε να δώσει ο Σύλλογος Γενικών/ Οικογενειακών Γιατρών Ν. Ξάνθης… ένα μήνα μετά την δημοσίευση του ρεπορτάζ, αιτιολογώντας την καθυστέρηση στην «τυχαία ανεύρεσή του στο διαδίκτυο»…
Σύμφωνα με τον πρόλογο της απαντητικής επιστολής, οι Γενικοί Γιατροί θεωρούν προσβλητικές για την ειδικότητά τους τις αναφορές του φιλοξενούμενου στο ρεπορτάζ Οφθαλμίατρου Απόστολου Σουλιώτη, μέλος της διοίκησης του Ιατρικού Συλλόγου Ξάνθης.
Στην πολυσέλιδη επιστολή τους οι συγκεκριμένοι γιατροί καταθέτουν τις ενστάσεις τους έναντι του συναδέλφου τους, καταλογίζοντας στις δηλώσεις του ανακρίβειες, υπερβολές και απαξιωτικά σχόλια για την ειδικότητά τους σε ότι αφορά τις δημόσιες δομές του Δήμου Ξάνθης και ειδικά τις ΤΟΜΥ!
Η «Θ» δημοσιεύει αυτούσιο το κείμενο της απάντησης, ενώ θα πρέπει να τονισθεί το γεγονός ότι απευθυνθήκαμε συγχρόνως και στον κο Σουλιώτη δίνοντάς του την δυνατότητα δευτερολογίας, πλην όμως ο ίδιος δεν θέλησε να κάνει κάποιο σχόλιο, εκφράζοντας απλά την δυσαρέσκειά του.
Η «ΠΟΛΥΣΕΛΙΔΗ» ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΓΙΑΤΡΩΝ ΣΤΗ «Θ»
Η επιστολή λοιπόν των Γενικών Γιατρών της Ξάνθης προς την «Θ» και το thraki.com.gr έχει ως εξής:
Στο εν λόγω δημοσίευμα ο κ. Σουλιώτης, στρατιωτικός οφθαλμίατρος ιδιώτης και μέλος του Δ.Σ του Ιατρικού Συλλόγου Ξάνθης με παροιμίες, ανακρίβειες, υπερβολές και απαξιωτικά σχόλια για τους Γενικούς Ιατρούς που υπηρετούν σε δημόσιες δομές του δήμου Ξάνθης, και ειδικά στις ΤΟΜΥ, περιγράφει με μελανά χρώματα την κατάσταση της δημόσιας υγείας στη Ξάνθη.
Χωρίς καμία πρόθεση εξωραϊσμού της υπάρχουσας κατάστασης και έχοντας πλήρη επίγνωση των παρεχόμενων υπηρεσιών καθώς και της ποιότητας αυτών σε επίπεδο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ), όχι μόνο στην πόλη της Ξάνθης, αλλά και σε ολόκληρο το νομό, θα θέλαμε να εκφράσουμε τις απόψεις μας σχολιάζοντας, ένα προς ένα, τα σημεία στα οποία διαφωνούμε ως Σύλλογος Γενικών/Οικογενειακών Ιατρών Ν. Ξάνθης προς ενημέρωση των πολιτών.
Ενώ θα περίμενε κανείς, βάση τον τίτλου του δημοσιεύματος, ο σχολιασμός να αφορά το σύνολο των δημόσιων δομών της Ξάνθης, ο συνάδελφος επικεντρώνεται κυρίως στις νεοσύστατες Τοπικές Μονάδες Υγείας (ΤΟΜΥ) και μάλιστα αντί να τονίζει ξεκάθαρα το, όντως υπαρκτό, πρόβλημα της σοβαρής υποστελέχωσής τους αυτός επιλέγει να παρουσιάσει με άκομψο, αντισυναδελφικό και άκρως προσβλητικό τρόπο το πρόβλημα εστιάζοντας κυρίως στην ειδικότητα της Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής. Συγκεκριμένα αναφέρει : «το να εγγραφείς στην ΤΟΜΥ είναι απλό. Το δύσκολο είναι πρώτον το να εξεταστείς και δεύτερον από έναν γιατρό ο οποίος να έχει την εμπειρία και την απαραίτητη γνώση, γιατί δεν γίνεται πάντα αυτό. Μπορεί να σε δει ένας Γενικός Ιατρός και εσύ να χρειάζεσαι κάτι πιο ιδιαίτερο».
Ας ξεκινήσουμε πιάνοντας μία προς μία τις φράσεις του, να τις αποκωδικοποιήσουμε, καθώς όσο απλοϊκή κι αν είναι η γραφή του, τόσο ασαφή και με υπονοούμενα είναι τα μηνύματα που περνάει. Ειδικότερα: Αν και θα συμφωνήσουμε σε γενικές γραμμές με τη πρώτη τοποθέτησή του, ότι η εγγραφή στην ΤΟΜΥ είναι απλή, ωστόσο δεν διευκρινίζει τι εννοεί ως απλή. Γνωρίζει ποια είναι η διαδικασία εγγραφής; Τι έγγραφα πρέπει να προσκομίσει κάποιος για να επιλέξει οικογενειακό ιατρό; Για να μην το πλατειάζουμε όμως το ζήτημα, που δεν είναι άλλωστε και το ζουμί της όλης τοποθέτησης, θα λέγαμε πολύ απλά ότι είναι μία διαδικασία που απαιτεί την προσκόμιση κάποιων δικαιολογητικών αλλά με την κατάλληλη ενημέρωση και καθοδήγηση των υπαλλήλων απλοποιείται η όλη διαδικασία. Το σίγουρο είναι ότι είναι πιο απλή η πρόσβαση στο Κέντρο Υγείας Ξάνθης (όπου δεν απαιτείται η προσκόμισή κανενός εγγράφου) ή στα επείγοντα του νοσοκομείου ή ακόμη και στους ιδιώτες ιατρούς. Άρα υπάρχουν πολύ πιο απλοί τρόποι πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας από την εγγραφή στις ΤΟΜΥ.
Συνεχίζουμε όμως με το επόμενο που αναφέρει – και ποιος ξέρει τι εννοεί άραγε- λέγοντας ότι «το δύσκολο είναι να εξεταστείς» Αναφέρεται στη δυσκολία εύρεσης ραντεβού; στον τρόπο κλεισίματος του ραντεβού; ; ή μήπως αφήνει αιχμές στην αδυναμία εξέτασης των ασθενών από τους γιατρούς; Αν εννοεί τα πρώτα δύο , θα του απαντούσαμε ότι με όλες του τις αδυναμίες , το κλείσιμο των ραντεβού είναι πολύ πιο εύκολο από τις άλλες υπάρχουσες δομές ( Νοσοκομείο –ΚΥ Ξάνθης) και μάλιστα γίνεται μέσω τηλεφώνου για να διευκολύνονται και οι πολίτες που δεν είναι εξοικειωμένοι με την τεχνολογία και αδυνατούν να κλείσουν ηλεκτρονικά τα ραντεβού τους (τακτική που χρησιμοποιεί το νοσοκομείο). Όσον αφορά στην τρίτη μας απορία, περί εξέτασης, μόνο ως προσβλητική και αντισυναδελφική μπορούμε να την εκλάβουμε ως σύλλογος Γενικών /Οικογενειακών Ιατρών.
Το δεύτερο που αναφέρει ο συνάδελφος «από έναν γιατρό που να έχει την εμπειρία και την απαραίτητη γνώση» είναι αφενός, ασαφές και αφετέρου ανάξιο σχολιασμού. Καταρχήν να τονίσουμε ότι η εμπειρία όσο χρήσιμη κι αν είναι (συνήθως για τον γιατρό καθώς διεκπεραιώνει ευκολότερα τα περιστατικά) δεν εγγυάται καλύτερη ποιότητα υπηρεσιών υγείας. Τώρα από πού προκύπτει ότι δε διαθέτει ο Γενικός/Οικογενειακός Ιατρός τις απαραίτητες γνώσεις αυτό ειλικρινά μας προσπερνάει. Δυσκολευόμαστε να αποδείξουμε ότι δεν είμαστε ελέφαντες.
Ιδιαίτερο ωστόσο ενδιαφέρον έχει να μείνουμε στην τελευταία πρόταση του αρχικού του συλλογισμού όπου αναφέρει :«μπορεί να σε δει ένας Γενικός Ιατρός και συ να χρειάζεσαι κάτι πιο ιδιαίτερο». Από αυτή τη φράση καταλαβαίνει κανείς ότι δυστυχώς ο κ. Σουλιώτης ή δεν έχει καταλάβει τι σημαίνει ΠΦΥ και Γενικός Ιατρός ( που θα όφειλε να γνωρίζει και ως μέλος του ΔΣ του Ιατρικού Συλλόγου Ξάνθης) ή εσκεμμένα χρησιμοποιεί απαξιωτικές εκφράσεις παρουσιάζοντας το Γενικό Ιατρό ως «κάτι από γιατρό» ή στην καλύτερη περίπτωση ως μία υποδεέστερη ειδικότητα. Συνεχίζει και παρουσιάζει το ρόλο του Γενικού Ιατρού λέγοντας:« Η δουλειά του Γενικού Ιατρού είναι να κατευθύνει τον ασθενή για τον γιατρό που πρέπει να επισκεφθεί. Αυτή είναι η βασική του δουλειά ή να αντιμετωπίσει απλά πράγματα, τα οποία η εμπειρία του και η γνώση του, του επιτρέπουν να τα αντιμετωπίσει». Να θυμίσουμε επομένως στο συνάδελφο ότι ο ρόλος της Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής, που θεωρεί υποδεέστερο, είναι θεσπισμένος με παγκόσμιες αναφορές και έχει καθολική αποδοχή σε πανευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. O Γενικός Ιατρός δεν είναι ένας ανειδίκευτος ιατρός, όπως αφήνει να εννοηθεί, αλλά ένας κατάλληλα και επαρκώς εκπαιδευμένος ιατρός, στην άσκηση της Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής, της ειδικότητας που διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο σε επίπεδο ΠΦΥ. Σε όλο το Δυτικό Κόσμο, εδώ και δεκαετίες, τα συστήματα υγείας τους στηρίζονται στον Γενικό/Οικογενειακό Ιατρό, κάτι που ο συνάδελφος το παρουσιάζει ως «μη ιδιαίτερο». Να τον ενημερώσουμε λοιπόν τι σημαίνει ΠΦΥ και ποιος είναι ο ρόλος του Γενικού Ιατρού για να κατανοήσουν και οι πολίτες , αποδέκτες των μηνυμάτων του, αν είναι ιδιαίτερος ή όχι ο ρόλος του. Κατ΄αρχήν ως Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (Π.Φ.Υ.) νοείται το σύνολο των ολοκληρωμένων υπηρεσιών οι οποίες έχουν σκοπό την παρακολούθηση, διατήρηση και βελτίωση της υγείας του ανθρώπου. Οι υπηρεσίες περιλαμβάνουν την προαγωγή της υγείας, την πρόληψη της νόσου, τη διάγνωση, τη θεραπεία, την ολοκληρωμένη φροντίδα και τη συνέχεια αυτής (Νόμος 4486,ΦΕΚ Α 115/07/08/2017). Κατά δεύτερον η σύγχρονη Γενική Ιατρική, καλείται να παίξει έναν πολυδιάστατο και συνάμα απαιτητικό ρόλο στο Σύστημα Υγείας. Ο ρόλος αυτός περιλαμβάνει τη διάγνωση ενός ευρέος φάσματος αδιαφοροποίητων προβλημάτων υγείας, τη θεραπεία χρόνιων και οξέων νοσημάτων, τη φροντίδα της οικογένεια, την κατ’ οίκον φροντίδα, το συντονισμό της φροντίδας με γιατρούς άλλων ειδικοτήτων και επαγγελματιών υγείας, τοπικά, κοντά στο σπίτι του ασθενούς, καθώς και τη φροντίδα της κοινότητας. Έχει σημαντικό στόχο την παρακολούθηση και διαχείριση των συχνών χρόνιων νοσημάτων, προβλημάτων υγείας και συνηθισμένων καταστάσεων που συναντούνται στις υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (Υπουργική Απόφαση Αριθμ. Γ5α/ΓΠ.οικ. 45856/2019 ΦΕΚ 2661/Β/1-7-2019).
Άλλωστε σύμφωνα με το Μνημόνιο Κατανόησης (Memorandom of Understanding), που υπέγραψε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Οικογενειακών Ιατρών (WONCA) στις 28 Ιανουαρίου 2019 στη Γενεύη, αντικατοπτρίζεται ο κεντρικός ρόλος που διαδραματίζουν οι Οικογενειακοί Ιατροί και οι Γενικοί Ιατροί στην επίτευξη του παγκόσμιου στόχου για Καθολική Κάλυψη Υγείας (Universal Health Coverage-UHC) του πληθυσμού μέσω μιας περιεκτικής, ανθρωποκεντρικής και επαγγελματικής πρωτοβάθμιας φροντίδας.
Στη συνέχεια της τοποθέτησής του ο συνάδελφος εστιάζει στο οικονομικό, χρησιμοποιώντας μάλιστα μια παροιμία «έλλειψη χρημάτων-στάση εμπορίου». Με αυτή τη φράση επιχειρεί να προσεγγίσει το θέμα του brain drain και της απροθυμίας των ιατρών να συμβληθούν στο σύστημα υγείας, με χαμηλές απολαβές και μάλιστα αναφέρεται και σε χρηματικά ποσά αποζημίωσης των ιατρών. Θα συμφωνήσουμε στο ότι το οικονομικό είναι ένα σημαντικό θέμα, αλλά δεν είναι ο μοναδικός λόγος που νέοι γιατροί φεύγουν στο εξωτερικό. Ίσως ένας λόγος να είναι και η απαξίωση και η αντιμετώπισή τους στην Ελλάδα ως κάτι «όχι και τόσο ιδιαίτερο». Αν και άκομψο να αναφέρεται κανείς σε συγκεκριμένα χρηματικά ποσά, όπως, για παράδειγμα, αναφέρει το ποσό των 1000 ευρώ που λαμβάνουν οι γιατροί, καθώς στην Ελλάδα της κρίσης υπάρχουν και άνθρωποι που τα βγάζουν πέρα με δυσκολία και μπορεί και αυτό το ποσό να ακουστεί προκλητικό, εννοείται ότι συμφωνούμε ότι οι αμοιβές των δημόσιων λειτουργών είναι πολύ χαμηλές. Πάντως ακόμη και σε αυτό το κομμάτι φαίνεται να αγνοεί τις απολαβές των ιατρών που είναι διαφορετικές από αυτές που αναφέρει , αλλά δε θα θέλαμε δημόσια να ανοίξουμε αυτόν τον διάλογο, καθώς δεν ενδιαφέρει τον πολίτη.
Και επειδή θέλουμε να προσεγγίσουμε με πολυεστιακό και όχι μονοεστιακό τρόπο το θέμα της ΠΦΥ εννοείται ότι συμφωνούμε με την συμμετοχή και των ιδιωτών ιατρών που υπηρετούν την ΠΦΥ καθώς είναι απαραίτητη η συμβολή τους για τη καθολική κάλυψη των αναγκών Υγείας του πληθυσμού.
Αλήθεια όμως διερωτόμαστε: που ήταν ο συγκεκριμένος συνάδελφος τον Οκτώβριο του 2015, να παραθέσει τις απόψεις του ως Γενικός Γραμματέας του τότε ΔΣ του Ιατρικού Συλλόγου Ξάνθης, όταν υπήρχε σοβαρότατο πρόβλημα με τη λειτουργία του παθολογικού τμήματος του Νοσοκομείου μας και προκειμένου να «μπαλωθούν» οι τρύπες του συστήματος μετακινήθηκε παράνομα το σύνολο σχεδόν των Γενικών Ιατρών του Νομού Ξάνθης προκειμένου να στηριχτεί η εύρυθμη λειτουργία του Νοσοκομείου; Εφόσον ο συνάδελφος θεωρεί ότι η βασική δουλειά του Γενικού Ιατρού είναι να κατευθύνει τον ασθενή προς τον γιατρό που χρειάζεται και να αντιμετωπίζει μόνο απλά πράγματα τότε γιατί δεν υπερασπίστηκε τους συναδέλφους του Γενικούς Ιατρούς, μέλη του συλλόγου, ως όφειλε και ως μέλος του ΔΣ, αντιστεκόμενος στην παράνομη μετακίνησή τους; Μία σιωπή διέκρινε τον Ιατρικό Σύλλογο Ξάνθης την εποχή που υπήρχε η ανάγκη να βαφτιστεί το «κρέας ψάρι» προκειμένου να καλυφθούν οι τρύπες στη Δημόσια Δευτεροβάθμια περίθαλψη. Αλλά δυστυχώς έτσι έμαθαν να συμπεριφέρονται κάποιοι παλαιοί, έμπειροι με ιδιαίτερες γνώσεις Ιατροί, απέναντι στους νεότερους συναδέλφους τους που αγωνίζονται καθημερινά βάζοντας πλάτη στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, εις βάρος πολλές φορές της δικής τους οργανικής και ψυχικής υγείας, καθώς βρίσκονται οι περισσότεροι στα όρια εργασιακής εξουθένωσης (σύνδρομο burnout).
Συνοψίζοντας, η εμμονή του συναδέλφου να σχολιάσει μόνο την ειδικότητα της Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής, χρησιμοποιώντας απαξιωτικό ύφος και ανακρίβειες για το ρόλο της στο σύστημα Υγείας, είναι που μας κάνει να διαφωνήσουμε, καθώς διαφαίνεται δολιότητα, προσπάθεια υποβιβασμού της ειδικότητάς μας και τάση παραπλάνησης του κοινού.
Τελειώνουμε με το θέμα παραθέτοντας την άποψη του καθηγητού Παθολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Μουντοκαλάκη σύμφωνα με τον οποίο: «Η Γενική Ιατρική είναι ιδιαίτερη ιατρική ειδικότητα, η οποία δεν προσδιορίζεται τόσο από το είδος των νοσημάτων που καλύπτει, αλλά από τον τελείως διαφορετικό, σε σύγκριση με τις άλλες ιατρικές ειδικότητες, τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει τα προβλήματα υγείας. Αποτελεί τη βάση κάθε οργανωμένου συστήματος υγείας, αφού είναι η μόνη που μπορεί να παίξει συντονιστικό ρόλο, απαραίτητο για τη λειτουργία του συστήματος. Ο γενικός γιατρός νοιώθει αμήχανος και ανικανοποίητος όταν είναι υποχρεωμένος να προσφέρει υπηρεσίες έξω από ένα ολοκληρωμένο σύστημα πρωτοβάθμιας περίθαλψης, αλλά και το πρόγραμμα εκπαίδευσης στη Γενική Ιατρική δεν μπορεί να σχεδιαστεί με ακρίβεια όταν δεν είναι γνωστό το ποιες ακριβώς ανάγκες του συστήματος αναμένεται να καλύψει ο μελλοντικός Γενικός Γιατρός»
Δεν μπορούμε να οραματιζόμαστε Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας χωρίς να γνωρίζουμε απ′ ότι φαίνεται πλήρως το γνωστικό αντικείμενο της ειδικότητας που κατ′ εξοχήν την στελεχώνει.
Τελικά, μήπως η δημόσια υγεία στην Ξάνθη «πάσχει» επειδή κάποιοι θεωρούν ότι χρειάζονται κάτι «πιο ιδιαίτερο»;
Με εκτίμηση
Εκ μέρους του ΔΣ του Συλλόγου Γενικών/Οικογενειακών Ιατρών Νομού Ξάνθης
