Περισσότερα από 100 επιβεβαιωμένα ή ύποπτα κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων έχουν αναφερθεί σε 12 χώρες και ο πλανήτης θωρακίζεται, επαναφέροντας μάσκα και καραντίνα και εξετάζοντας προγράμματα εμβολιασμού. Διάφορά σενάρια προστασίας φέρεται να εξετάζουν και οι ελληνικές Αρχές.
Παγκόσμια ανησυχία έχει ξεσπάσει για την ευλογιά των πιθήκων μετά την εμφάνιση του πρώτου κρούσματος, με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να εκφράζει ανησυχία ότι η νόσος μπορεί να εξαπλωθεί καθώς οι άνθρωποι συγκεντρώνονται για πάρτι και φεστιβάλ τους καλοκαιρινούς μήνες.
Οι ειδικοί ανησυχούν για την ασυνήθιστη εξάπλωση της νόσου πέρα από την Αφρική όπου είναι ενδημική, ενώ επιστήμονες ανά τον πλανήτη επιχειρούν να λύσουν το γρίφο της εξάπλωσης της νόσου.
Φόβοι από τον Παγκόσμιο Οργανισμός Υγείας
Ο περιφερειακός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την Ευρώπη, Χανς Κλούγκε, δήλωσε παράλληλα σήμερα πως ανησυχεί ότι η εξάπλωση της ευλογιάς των πιθήκων θα μπορούσε να επιταχυνθεί στη Γηραιά Ήπειρο καθώς οι άνθρωποι συγκεντρώνονται για πάρτι και φεστιβάλ μέσα στους καλοκαιρινούς μήνες.
«Καθώς μπαίνουμε στη θερινή περίοδο στην ευρωπαϊκή περιοχή, με μαζικές συγκεντρώσεις, φεστιβάλ και πάρτι, ανησυχώ ότι η μετάδοση θα μπορούσε να επιταχυνθεί, καθώς τα κρούσματα που ανιχνεύονται αυτήν τη στιγμή είναι μεταξύ εκείνων που εμπλέκονται σε σεξουαλική δραστηριότητα και τα συμπτώματα είναι άγνωστα σε πολλούς, τόνισε ο Κλούγκε.
Περισσότερα από 100 κρούσματα της ιογενούς λοίμωξης, η οποία εξαπλώνεται μέσω στενής επαφής και είναι συνήθως ήπιας μορφής, έχουν πρόσφατα αναφερθεί εκτός των χωρών της Αφρικής όπου είναι ενδημική.
Το Βέλγιο επιβάλλει καραντίνα
Το Βέλγιο έγινε η πρώτη χώρα που εισήγαγε υποχρεωτική καραντίνα 21 ημερών για ασθενείς με ευλογιά των πιθήκων, αφού ανέφερε τέσσερα κρούσματα της νόσου την τελευταία εβδομάδα.
Οι βελγικές υγειονομικές αρχές έλαβαν την απόφαση την Παρασκευή, σύμφωνα με βελγικά μέσα ενημέρωσης. Οι περιπτώσεις επαφής με την ευλογιά των πιθήκων δεν απαιτείται να αυτοαπομονώνονται, αλλά θα πρέπει να παραμείνουν σε επαγρύπνηση ιδιαίτερα εάν έρχονται σε επαφή με ευάλωτα άτομα.
Το Βελγικό Ινστιτούτο Τροπικής Ιατρικής δήλωσε ότι ο κίνδυνος μεγαλύτερης επιδημίας στη χώρα είναι χαμηλός, σύμφωνα με τη Saudi Gazette που επικαλείται τη βελγική εφημερίδα Le Soir.
Ο μικροβιολόγος Emmanuel Andre, ο οποίος είναι υπεύθυνος του Εθνικού Εργαστηρίου Αναφοράς για την COVID-19 στο Βέλγιο είπε μέσω ότι το τέταρτο κρούσμα επιβεβαιώθηκε στη χώρα. «Αυτός ο ασθενής νοσηλεύεται στη Βαλονία και συνδέεται με ένα φεστιβάλ στην Αμβέρσα στην οποία μολύνθηκαν άλλα δύο άτομα», έγραψε στο Twitter αναφερόμενος σε φεστιβάλ στην πόλη-λιμάνι που πραγματοποιήθηκε τον Μάιο.
Θωρακίζεται η ΕΕ
Η ΕΕ οργανώνεται για να αντιμετωπίσει τα κρούσματα της ευλογιάς των πιθήκων και καλεί τα κράτη-μέλη της να προετοιμάσουν στρατηγικές για την εξάπλωση της ασθένειας γράφουν οι Financial Times.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) γνωστοποίησε ότι θα προβεί στη σύσταση σε μία έκθεση αξιολόγησης κινδύνου που θα δημοσιευθεί σήμερα Δευτέρα (23/5)
Οποιοδήποτε πλάνο εμβολιασμού θα χρησιμοποιήσει το υπάρχον εμβόλιο ευλογιάς, καθώς δεν υπάρχει εγκεκριμένος εμβολιασμός κατά της ευλογιάς των πιθήκων. Η ανοσία κατά της ευλογιάς έχει αποδειχθεί ότι προσφέρει προστασία έναντι της ευλογιάς των πιθήκων.
Η ευλογιά κηρύχθηκε εξαλειφθείσα το 1980, αλλά διατηρήθηκαν αποθέματα εμβολίων για λόγους προστασίας από μία πιθανή αναζωπύρωση.
Το ECDC σημείωσε ότι, σε αυτό το στάδιο, δεν ήταν «εύκολη απόφαση» να συστήσει τον εμβολιασμό κατά της ευλογιάς σε στενές επαφές ανθρώπων που νόσησαν από την ευλογιά των πιθήκων. Πρόσθεσε ότι θα πρέπει να γίνει ανάλυση κινδύνου-οφέλους για κάθε προσβεβλημένο άτομο.
Συναγερμός στις ΗΠΑ
O Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου, σημειώνοντας ότι είναι κάτι για το οποίο «θα πρέπει να ανησυχούν όλοι». Μιλώντας σε δημοσιογράφους σε αεροπορική βάση στη Νότια Κορέα, πριν αναχωρήσει με το Air Force One για την Ιαπωνία, ο Μπάιντεν ανέφερε ότι οι αξιωματούχοι του τομέα υγείας των ΗΠΑ εξετάζουν πιθανές θεραπείες και εμβόλια.
«Είναι κάτι για το οποίο όλοι πρέπει να ανησυχούν γιατί αν είναι να εξαπλωθεί, θα έχει συνέπειες».», είπε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος των ΗΠΑ. «Εργαζόμαστε σκληρά για να καταλάβουμε τι να κάνουμε, και ποιο εμβόλιο, αν υπάρχει, μπορεί να είναι διαθέσιμο γι’ αυτή» σημείωσε ο Αμερικανός πρόεδρος
Ο Τζέικ Σάλιβαν, σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Μπάιντεν, είπε αργότερα στους δημοσιογράφους ότι οι ΗΠΑ έχουν εμβόλια «διαθέσιμα για ανάπτυξη» και ότι ο Αμερικανός πρόεδρος λαμβάνει τακτικές ενημερώσεις από την ομάδα υγείας του για την εξελισσόμενη κατάσταση.
Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν ήδη εκπονήσει σχέδιο αγοράς 13 εκατομμυρίων δόσεων εμβολίων κατά της ευλογιάς των πιθήκων μετά την επιβεβαίωση του πρώτου κρούσματος της σπάνιας μόλυνσης σε αμερικανικό έδαφος έγραψε ο αμερικανικός Τύπος.
Το CNN ανέφερε προηγουμένως ότι τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ αξιολογούν ήδη εάν ένα εμβόλιο κατά της ευλογιάς θα πρέπει να παρέχεται σε εργαζόμενους στον τομέα της υγείας που θεραπεύουν ασθενείς με ευλογιά των πιθήκων και άλλα άτομα που μπορεί να διατρέχουν «υψηλό κίνδυνο» για έκθεση στην ευλογιά των πιθήκων.
Επιστρέφει η χρήση μάσκας στη Νέα Υόρκη
Συναγερμός σήμανε στις υγειονομικές αρχές της Νέας Υόρκης μετά την εμφάνιση του πρώτου κρούσματος της ευλογιάς των πιθήκων, καθώς άρχισαν ήδη να ενθαρρύνουν ξανά τους πολίτες να φορούν μάσκα στους εσωτερικούς χώρους, μόλις λίγο διάστημα αφότου οι κάτοικοι είχαν αρχίσει να επανέρχονται σε μια κανονικότητα.
«Οι μάσκες μπορούν να προστατεύσουν από την ευλογιά των πιθήκων, καθώς και από άλλους ιούς που κυκλοφορούν στη Νέα Υόρκη, όπως της COVID-19. Το Τμήμα συνεχίζει να προτείνει μάσκες σε δημόσιους εσωτερικούς χώρους. Στο πλαίσιο της προφύλαξης, κάθε Νεοϋορκέζος που εμφανίζει ασθένεια παρόμοια με γρίπη με πρήξιμο των λεμφαδένων και εξανθήματα στο πρόσωπο και το σώμα θα πρέπει να επικοινωνήσει με τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης»,αναφέρει το σχετικό δελτίο Τύπου των τοπικών Αρχών.
Εξαπλώνεται η απειλή
Η ευλογιά των πιθήκων είναι μια ασθένεια της ίδιας οικογένειας με την ευλογιά και τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ένα ευδιάκριτο εξάνθημα, πυρετό, πόνους στους μύες και πονοκέφαλο. Είναι λιγότερο θανατηφόρα από την ευλογιά, με ποσοστό θνησιμότητας κάτω από 4%, αλλά οι ειδικοί ανησυχούν για την ασυνήθιστη εξάπλωση της νόσου πέρα από την Αφρική, όπου συνήθως κυκλοφορεί.
Το Σάββατο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανέφερε ότι υπήρχαν 92 επιβεβαιωμένα κρούσματα σε 12 διαφορετικές χώρες, με 28 ύποπτα κρούσματα υπό διερεύνηση. Περιστατικά ευλογιάς των πιθήκων έχουν επιβεβαιωθεί μεταξύ άλλων στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Πορτογαλία, τη Σουηδία, την Ιταλία, την Ισπανία, τη Γαλλία,την Ολλανδία το Βέλγιο, τη Γερμανία, τις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Αυστραλία.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η Επικεφαλής Ιατρικός Σύμβουλος στην Υπηρεσία Ασφάλειας Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου, Σούζαν Χόπκινς, δήλωσε στο BBC την Κυριακή ότι «εντοπίζουν περισσότερα κρούσματα σε καθημερινή βάση» της ευλογιάς των πιθήκων. Ο υπουργός Παιδείας Nadhim Zahawi είπε ότι η κυβέρνηση το λαμβάνει «πολύ, πολύ σοβαρά».
Τι είναι η ευλογιά των πιθήκων
Η ασθένεια ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το 1958 και το πρώτο κρούσμα στον άνθρωπο αναφέρθηκε το 1970. Τα αρχικά συμπτώματα της ευλογιάς των πιθήκων είναι τυπικά παρόμοια με τη γρίπη, όπως πυρετός, ρίγη, εξάντληση, πονοκέφαλος και μυϊκή αδυναμία, ενώ στη συνέχεια ένα εξάνθημα εξαπλώνεται σε όλο το σώμα.
Το πρόσφατο ξέσπασμα εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Ευρώπη στις 7 Μαΐου, σε ένα άτομο που είχε ταξιδέψει στη Νιγηρία, όπου η ευλογιά των πιθήκων είναι ενδημική. Από τότε, πάνω από 20 κρούσματα έχουν εξαπλωθεί στην Αγγλία, την Πορτογαλία και την Ισπανία. Άλλα πιθανά κρούσματα παρακολουθούνται τώρα σε πολλές χώρες του κόσμου.
Το πρώτο κρούσμα στις ΗΠΑ ανακοινώθηκε την Τετάρτη (18/5) και τουλάχιστον άλλα έξι άτομα βρίσκονται τώρα υπό παρακολούθηση. Η επιδημιολόγος του CDC, Andrea McCollum, δήλωσε στο Fortune ότι δεν ανησυχεί ιδιαίτερα για τα κρούσματα, αλλά ότι είναι πιθανόν να εντοπιστούν επιπλέον κρούσματα.
«Η κατάσταση εξελίσσεται και ο ΠΟΥ αναμένει ότι θα εντοπιστούν περισσότερα κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων καθώς επεκτείνεται η επιτήρηση σε μη ενδημικές χώρες», ανέφερε το δελτίο τύπου του Οργανισμού.
Οι ειδικοί στον τομέα της υγείας λένε ότι απαιτείται στενή επαφή με μολυσμένο άτομο για να διαδοθεί ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων. Η μόλυνση μπορεί να αναπτυχθεί μετά από έκθεση σε «μολυσμένο δέρμα, βλεννογόνους, σταγονίδια του αναπνευστικού, μολυσμένα σωματικά υγρά ή ακόμα και επαφή με μολυσμένο λινό», σύμφωνα με τον Neil Mabbott, πρόεδρο ανοσοπαθολογίας στην κτηνιατρική σχολή του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου στη Σκωτία.
Πώς ξεχωρίζει η ευλογιά απο την ευλογία των πιθήκων
Ο ιός της variola που προκαλεί την ευλογιά και ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων σχετίζονται κάπως, καθώς είναι και οι δύο μέλη του γένους του Orthopoxvirus — που ανήκουν στην επιστημονική οικογένεια των ιών «ευλογιάς». Ως εκ τούτου, ορισμένα από τα ίδια εμβόλια που χορηγούνται για την πρόληψη της ευλογιάς έχει επίσης αποδειχθεί ότι προλαμβάνουν την ευλογιά των πιθήκων.
«Ένα χαρακτηριστικό που διακρίνει τη μόλυνση με την ευλογιά των πιθήκων από αυτή της ευλογιάς είναι η ανάπτυξη διογκωμένων λεμφαδένων», ανέφερε το CDC.
Μετά από αυτό, συνήθως εμφανίζεται ένα εκτεταμένο εξάνθημα στο πρόσωπο και το σώμα — συμπεριλαμβανομένου του εσωτερικού του στόματος, στις παλάμες των χεριών και στα πέλματα των ποδιών. Οι βλάβες τελικά ξεφλουδίζουν και υποχωρούν σε διάστημα δύο έως τριών εβδομάδων, είπε το CDC.
Ιστορικά, περιπτώσεις ευλογιάς των πιθήκων έχουν αναφερθεί τυπικά από τη Δυτική Αφρική ή την Κεντρική Αφρική, δήλωσε η Jennifer McQuiston, αναπληρώτρια διευθύντρια του Τμήματος Παθογόνων Υψηλών Συνεπειών και Παθολογίας στο Εθνικό Κέντρο Αναδυόμενων και Ζωονοσογόνων Λοιμωδών Νοσημάτων του CDC.
Με βάση αναφορές από την Αφρική, ορισμένοι άνθρωποι «διατρέχουν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής νόσου, ιδιαίτερα άτομα με ανοσοκαταστολή ή μικρά παιδιά». Αν και δεν υπάρχει «άμεσο εμβόλιο για την ευλογιά», είπε ο Χόπκινς, «χρησιμοποιούμε μια μορφή εμβολίου κατά της ευλογιάς ή τρίτης γενιάς εμβολίου κατά της ευλογιάς που είναι ασφαλή για άτομα που βρίσκονται σε επαφή με κρούσματα».
Μία από τις θεωρίες που διερευνούν οι Βρετανοί υγειονομικοί είναι εάν η ασθένεια μεταδίδεται μέσω της σεξουαλικής επαφής. Οι υγειονομικοί αξιωματούχοι ζήτησαν από γιατρούς και νοσηλευτές να είναι σε εγρήγορση για πιθανά κρούσματα, αλλά είπαν ότι ο κίνδυνος για τον γενικό πληθυσμό είναι χαμηλός.
Τα κρούσματα στη Νιγηρία, η οποία αναφέρει περίπου 3.000 περιπτώσεις ευλογιάς πιθήκων το χρόνο, είναι συνήθως σε αγροτικές περιοχές, όπου οι άνθρωποι έχουν στενή επαφή με μολυσμένους αρουραίους και σκίουρους. Είπε ότι η ασθένεια δεν μεταδίδεται πολύ εύκολα και ότι πολλές περιπτώσεις είναι πιθανό να χαθούν.
Aνεμοβλογιά δείχνουν οι εξετάσεις του ύποπτου κρούσματος στην Ελλάδα
Η αγωνία σχετικά με την νόσο της «ευλογιάς των πιθήκων» που καταγράφει συνεχώς νέα κρούσματα ανά τον κόσμο κορυφώνεται και στη χώρα μας, μετά το πρώτο ύποπτο κρούσμα που τελικά δεν επιβεβαιώθηκε. Πρόκειται για έναν Άγγλο τουρίστα ο οποίος μαζί με τη συνοδό του, ασυμπτωτική, εισήχθησαν στο Αττικό νοσοκομείο προκειμένου να νοσηλευτούν σε δωμάτια αρνητικής πίεσης.
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ: «Σε εργαστηριακή εξέταση δείγματος από το ύποπτο κρούσμα του άνδρα που νοσηλεύεται στο Νοσοκομείο ΑΤΤΙΚΟΝ δεν ανιχνεύθηκε ιός Ευλογιάς των πιθήκων (monkeypox) ενώ το δείγμα βρέθηκε θετικό σε δύο επαναλαμβανόμενους ελέγχους για τον ιό της Ανεμοβλογιάς (varicella – chickenpox).
Οι εξετάσεις πραγματοποιήθηκαν στο Εργαστήριο Αναφοράς (Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή ΑΠΘ) για Ευλογιά και στο Εργαστήριο Μικροβιολογίας του Νοσοκομείου ΑΤΤΙΚΟΝ. Ο ιός της Ανεμοβλογιάς παρότι περιλαμβάνει το συνθετικό -pox είναι διαφορετικός από τον ιούς που προκαλούν Ευλογιά ή Ευλογιά των πιθήκων. Υπάρχει συνάφεια αναφορικά με τα συμπτώματα και την εμφάνιση δερματικών αλλοιώσεων που προκαλούνται από την Ανεμοβλογιά και την Ευλογιά, Ευλογιά των πιθήκων. Η Ευλογιά έχει εκριζωθεί από τον ανθρώπινο πληθυσμό από το 1980 ενώ η Ανεμοβλογιά αποτελεί μια συχνή νόσο που προκαλεί περίπου 4 εκατομμμύρια λοιμώξεις σε παιδιά. Για την Ανεμοβλογιά υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο και προκαλεί ηπιότερη νόσο από την Ευλογιά».
Σκέψεις από τον ΕΟΔΥ για καραντίνα 21 ημερών
Εν μέσω έντονης ανησυχίας για την μετάδοση της ευλογιάς των πιθήκων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, η Ελλάδα φαίνεται να βαδίζει στα βήματα του Βελγίου, καθώς ο Εθνικός Οργανισμός Υγείας φέρεται να εξετάζει το ενδεχόμενο να ορίσει καραντίνα 21 ημερών για τους ασθενείς με ευλογιά των πιθήκων, καθώς ο χρόνος επώασης του ιού μπορεί να φτάσει μέχρι και τις τρεις εβδομάδες.
«Θα έχουμε πολλά περισσότερα κρούσματα της ευλογιάς των πιθήκων στο άμεσο μέλλον και επιπλέον σε αυτή την ασθένεια έχουμε πολλούς ασυμπτωματικούς ασθενείς» επεσήμανε μιλώντας στην ΕΡΤ ο ομότιμος καθηγητής κοινωνικής και προληπτικής ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιάννης Τούντας.
