Τα Γλυπτά του Παρθενώνα βρίσκονται στο επίκεντρο μιας πολιτιστικής και πολιτικής συζήτησης εδώ και δεκαετίες. Τα αρχαία γλυπτά, που κάποτε κοσμούσαν τον Παρθενώνα στην Αθήνα, εκτίθενται στο Βρετανικό Μουσείο από τις αρχές του 19ου αιώνα. Καθώς η Ελλάδα συνεχίζει να πιέζει για την επιστροφή τους, η συζήτηση γύρω από την πολιτιστική κληρονομιά, την αποικιοκρατική ιστορία και τη διεθνή συνεργασία παραμένει πιο επίκαιρη από ποτέ. Από την περίοδο της αείμνηστης Μελίνας Μερκούρη, ποτέ τα Μάρμαρα δεν ήταν τόσο κοντά σε μια – έστω και προσωρινή, με μορφή δανεισμού – επιστροφή στο Αττικό φως.
Οι προσπάθειες της κυβέρνησης Μητσοτάκη αλλά και παγκόσμια τάση για επιστροφή των έργων τέχνης στον τόπο καταγωγής του αποτελούν ευκαιρία για την Ελλάδα να πραγματοποιήσει μια μεγάλη πολιτιστική νίκη, σύμβολο για όλο τον κόσμο.
Οι μισοί Βρετανοί είναι υπέρ της επιστροφής των Μαρμάρων
Το κλίμα έχει αλλάξει υπέρ της Ελλάδας, καθώς άνθρωποι και οργανισμοί στην Μεγάλη Βρετανία και στον υπόλοιπο κόσμο θεωρούν δίκαιο το αίτημα να επανενωθούν τα Μάρμαρα στην γεννέτειρα τους, και συγκεκριμένα σε ένα μουσείο στολίδι, αυτό της Ακρόπολης.
Μια πρόσφατη δημοσκόπηση που διεξήχθη αποκάλυψε ότι το 53% των Βρετανών υποστηρίζει την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα.
• Υποστήριξη Επιστροφής: 53% για την επιστροφή
• Αντίθεση: 24% κατά της επιστροφής
• Χωρίς Άποψη: 23%
Η δημοσκόπηση πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 4.280 ενήλικων ατόμων από ολόκληρη τη Βρετανία και του αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στις 2 Δεκεμβρίου 2024.
Η δημοσκόπηση δημοσιεύθηκε ενώ ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, βρισκόταν σε επίσκεψη στο Λονδίνο, προγραμματισμένη με γεωπολιτικό και οικονομικό ενδιαφέρον. Αυτά τα ευρήματα αναδεικνύουν την αυξανόμενη υποστήριξη του κόσμου για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην πατρίδα τους, ενόψει της συνεχιζόμενης πολιτιστικής και ιστορικής τους σημασίας.
Οι ελληνικές προσπάθειες και η Μελίνα Μερκούρη
Οι προσπάθειες της Ελλάδας για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα στη χώρα τους ξεκίνησαν το 1836. Από το 1983, με την πρωτοβουλία της υπουργού Πολιτισμού Μελίνας Μερκούρη, οι προσπάθειες εντάθηκαν.
Η Ελλάδα υποστηρίζεται ενεργά από μια διεθνή επιτροπή και η UNESCO έχει δηλώσει ότι η επιστροφή των γλυπτών είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της ακεραιότητας των παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς μνημείων. Το 2021, η UNESCO αναγνώρισε το ζήτημα ως «διακυβερνητικό».
Το Βρετανικό Μουσείο, με ανακοινώσεις το 2007 και το 2009, δήλωσε ότι δεν προτίθεται να παραχωρήσει τα γλυπτά, αλλά είναι διατεθειμένο να τα δανείσει υπό προϋποθέσεις, τις οποίες η ελληνική κυβέρνηση απέρριψε. Το 2014, η UNESCO πρότεινε διαμεσολάβηση, η οποία απορρίφθηκε από το Ηνωμένο Βασίλειο.
Γλυπτά του Παρθενώνα βρίσκονται και σε άλλες χώρες, όπως η Γερμανία, η Γαλλία (Λούβρο), η Αυστρία και η Δανία, οι οποίες αρνούνται να τα επιστρέψουν.
Η Μελίνα Μερκούρη, το 1986, πραγματοποίησε μια συγκλονιστική ομιλία στην Οξφόρδη, τονίζοντας ότι τα γλυπτά είναι «Γλυπτά του Παρθενώνα» και όχι «Ελγίνεια Μάρμαρα». Η ομιλία της συνδύαζε πάθος, ιστορικές αναφορές και ηθικά επιχειρήματα, προκαλώντας έντονη συγκίνηση. Ανάμεσα στο κοινό ήταν και ο Μπόρις Τζόνσον, που τότε ήταν φοιτητής.Η προσπάθεια της Ελλάδας συνεχίζεται, με στόχο την επιστροφή αυτών των πολιτιστικών θησαυρών στην πατρίδα τους.