Οι εξελίξεις στην Αν. Μεσόγειο, το «διπλό ταμπλό» της Λιβύης και η μπλοκαρισμένη από την ενεργειακή «σκακιέρα» Τουρκία
Έχει ήδη ακυρωθεί το τουρκολιβυκό μνημόνιο, σημειώνει ο γνωστός στρατηγικός αναλυτής αποκλειστικά στη «Θ»
Για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, το «στίγμα» και την θέση της Ελλάδας με φόντο το ενεργειακό γίγνεσθαι και το «διπλό ταμπλό» της Λιβύης, μίλησε αποκλειστικά στην «Θ» ο γνωστός στρατηγικός αναλυτής και ακαδημαϊκός κ. Νίκος Λυγερός, με αφορμή τόσο την επίσκεψη του πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη στην Λιβύη, αλλά και την επίσκεψη του πρωθυπουργού της Λιβύης στην Τουρκία.
ΕΧΕΙ ΗΔΗ ΑΚΥΡΩΘΕΙ ΤΟ ΤΟΥΡΚΟΛΙΒΥΚΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ
Αναλυτικότερα ο κ. Λυγερός, διευκρίνισε αρχικά στην «Θ» ότι:
Το τουρκολιβυκό μνημόνιο έχει ήδη ακυρωθεί από την Βουλή της Λιβύης και το Εφετείο της Λιβύης έχει ακυρώσει οποιαδήποτε συμφωνία έχει γίνει με την Τουρκία. Το γεγονός λοιπόν ότι το «συζητά» ο κ. Μητσοτάκης, για εμένα είναι άσχετο, διότι έχει γίνει ήδη. Επί της ουσίας, επειδή το ξέρουμε ότι είναι άκυρο και νομοθετικά και νομικά, για αυτό συζητάμε πιο πολύ για να κάνουμε μια οριοθέτηση με την Λιβύη. Αυτή είναι η άποψή μου.
Ιστορικά, για να είναι πιο ξεκάθαρο:
Η Λιβύη και η Τουρκία συμφωνούν για ένα μνημόνιο. Το υπογράφουν οι διαπραγματευτικές ομάδες, μετά το κυρώνει η Τουρκία, δεν το κυρώνει η Λιβύη και το ακυρώνει η Βουλή της Λιβύης και στην συνέχεια το Εφετείο της Λιβύης ακυρώνει οποιαδήποτε συμφωνία με την Τουρκία σε στρατιωτικό επίπεδο. Εμείς, αυτό που κάνουμε είναι ότι τώρα συζητάμε με την Λιβύη για την προετοιμασία της γραμμής οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ Λιβύης και Ελλάδος.
ΕΠΑΙΖΕ ΗΔΗ «ΔΙΠΛΟ ΤΑΜΠΛΟ» Η ΛΙΒΥΗ – ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΔΕΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΕ
Σε ο,τι αφορά στην επίσκεψη του πρωθυπουργού και του υπουργικού συμβουλίου της Λιβύης στην Τουρκία και στον «ρόλο» της Λιβύης, ο κ. Λυγερός τονίζει ότι:
Η Λιβύη έπαιζε ήδη ένα «διπλό ταμπλό» αρχικά, διότι πολύ απλά – αν θυμάστε καλά – πριν γίνει αυτή η συμφωνία, στην πραγματικότητα είναι η Τουρκία που είχε εκβιάσει την Λιβύη, λέγοντας ότι «αν μου υπογράψεις αυτό το μνημόνιο, θα σε υποστηρίξω στρατιωτικά» (και είναι αυτό που έγινε) και στο τέλος ακυρώθηκε και αυτό επειδή η Βουλή δεν είναι μαζί με τον πρόεδρο. Άρα το σχέδιο της Τουρκίας, δεν λειτούργησε. Αυτό δεν σημαίνει ότι η Λιβύη δεν θέλει να έχει καλές επαφές γενικά με την Τουρκία, αλλά το μνημόνιο είναι «νεκρό».
ΠΟΛΥ ΚΑΛΟ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΑΝ. ΜΕΣΟΓΕΙΟ ΚΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΑΓΩΓΟ EASTMED KAI ME TO EASTMED GAS FORUM
Αναφορικά με τις εξελίξεις που διαφαίνονται στην Ανατολική Μεσόγειο, ο ίδιος υπογραμμίζει ότι:
Εμείς αυτό που βλέπουμε τώρα σε επίπεδο υψηλής στρατηγικής, είναι ότι αυτό που γίνεται στην Ανατολική Μεσόγειο είναι πάρα πολύ καλό και με τον αγωγό East Med και με το EastMed Gas Forum, όπου είναι μέσα η Ελλάδα και δεν μπόρεσε να μπει η Τουρκία, όπου βέβαια είναι και η Γαλλία (που ζήτησε την συμμετοχή της εκ των υστέρων αλλά τώρα είναι κανονικά κράτος – μέλος) και η Αμερική (ζήτησε να είναι παρατηρητής). Άρα βλέπουμε ότι τώρα δεν έχουμε μόνο τις εταιρείες που συμφωνούν σε ένα κοινό πεδίο δράσης στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά και τα κράτη και είδαμε τώρα ότι έχουμε επεκτάσεις, εφόσον δεν μιλάμε μόνο για Αίγυπτο, Ισραήλ και την Κύπρο με την Ελλάδα, αλλά μιλάμε και για το ότι παίζει έναν ρόλο και η Γαλλία και η Αμερική και μετά και η Ιορδανία. Έχουμε στην «φαρέτρα» μας όλες αυτές τις χώρες, οι οποίες συμφωνούν με την προσέγγιση που έχει η Ελλάδα και στην συνέχεια, είδατε ότι με τον αγωγό East Med ήρθαν και άλλες χώρες από τα Βαλκάνια για να πουν ότι και αυτές θεωρούν ότι είναι ένα πολύ καλό επιχείρημα σε επίπεδο ενεργειακής «ασφάλειας».
Βλέπετε, πως το ότι η Τουρκία ήθελε να μπει στο ενεργειακό παιχνίδι και δεν την αφήνουν, έχει ενισχυθεί από τότε που το είχαμε συζητήσει, διότι όταν το συζητούσαμε δεν υπήρχε ακόμη το EastMed Gas Forum, ενώ τώρα βλέπουμε ότι την απέκλεισαν, διότι πολύ απλά δεν έχει να κάνει τίποτα σε αυτήν την περιοχή επί του πρακτέου. Ουσιαστικά τα κοιτάσματα που αφορούν το θέμα δεν είναι προσβάσιμα από την Τουρκία. Άρα μπορεί να κάνει τις κινήσεις με την Λιβύη, μπορεί να προσπαθεί να κάνει κινήσεις με την Αίγυπτο αλλά στην τελική, η Αίγυπτος πήρε μια ξεκάθαρη θέση και για το θέμα των θαλάσσιων οικοπέδων και για το θέμα και του αγωγού και του forum. Κατά συνέπεια, δυσκολεύεται η Τουρκία να βρει συμμάχους για να μπορεί να μπει σε αυτήν την ενεργειακή «σκακιέρα». Και από την στιγμή που και οι Γάλλοι και οι Αμερικανοί, που θα παίξουν και με την ExxonMobil και με την Total στην περιοχή, έρχονται στο Forum, είναι πολύ δύσκολο για την Τουρκία να κάνει κινήσεις που να παρουσιάζουν κάποιο όφελος για αυτή.
ΕΝΙΣΧΥΘΗΚΕ Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΤΗΚΕ ΤΟ ΚΥΡΟΣ ΚΑΙ Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ – ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ «ΚΟΜΒΟΣ» Η ΧΩΡΑ
Τέλος αναφορικά με την θέση της Ελλάδας στο ενεργειακό γίγνεσθαι ο κ. Λυγερός σημειώνει ότι:
Έχει ενισχυθεί και τώρα περιμένουμε βέβαια και τις νέες έρευνες από την ExxonMobil και την Total στα θαλάσσια οικόπεδα που έχουμε παραχωρήσει, αλλά αυτό που φαίνεται είναι ότι η Ελλάδα λειτουργεί ως χώρα σταθερότητας, είμαστε ένας ενεργειακός «κόμβος» γιατί είμαστε μεταξύ της Ανατολικής Μεσογείου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αυτός ο «άξονας» με την οριοθέτηση με την Ιταλία, με την μερική οριοθέτηση με την Αίγυπτο και με τον αγωγό και το Forum, το κύρος και η αξία της Ελλάδας έχουν αναβαθμιστεί γιατί πολύ απλά έκανε κινήσεις συντονισμένες, ακολουθεί το Δίκαιο της Θάλασσας και έχει μια καλή θέση στην περιοχή, για να παίξει έναν σημαντικό ρόλο.
