Κ. Δαλάτσης: Κανείς δεν δουλεύει… τζάμπα –Επιλέγουν εναλλακτικές απασχολήσεις
Μπορεί η περιοχή μας να ενδείκνυται για τους νέους που διαθέτουν δικά τους χωράφια από τους γονείς ή τους παππούδες τους, για να μπουν στο επάγγελμα, ωστόσο οι περισσότεροι ναι μεν εντάσσονται στα προγράμματα νέων αγροτών αλλά στην συνέχεια τα παρατούν, αφήνοντας κάποιους λίγους συνομιλήκους τους (που δεν έχουν εναλλακτική απασχόληση) να συνεχίσουν.
Ο λόγος; Το χαμηλό κέρδος που αφήνουν οι περισσότερες καλλιέργειες και ειδικά εκείνες που αφορούν σε στάρι, καλαμπόκι, ρύζι (και που ήδη… εκλείπουν, όπως αποδεικνύει η περίοδος επισιτιστικής κρίσης που διανύουμε).
Αυτά είναι τα βασικά συμπεράσματα που ανακύπτουν από το ρεπορτάζ της «Θ», στο οποίο μιλά ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Τοπείρου κ. Κώστας Δαλάτσης, ο οποίος επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι «κανείς δεν δουλεύει τζάμπα» και επιβεβαιώνοντας ότι είναι όντως λίγοι οι νέοι αγρότες.
ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΔΟΥΛΕΥΕΙ…ΤΖΑΜΠΑ – ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΑΓΡΟΤΕΣ – ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΟΤΑΝ ΔΕΝ ΕΧΕΙΣ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΚΕΡΔΟΥΣ;
Αναλυτικότερα ο κ. Δαλάτσης απαντώντας σε σχετική ερώτηση της «Θ», ανέφερε χαρακτηριστικά:
Κανείς δεν δουλεύει τζάμπα. Θέλω να πω ότι βλέπουμε να μπαίνουν στα προγράμματα νέων αγροτών, νέα παιδιά (αγόρια και κορίτσια) με την πλειοψηφία να το κάνει πιο πολύ για το πριμ της πρώτης εγκατάστασης (έδιναν από 17.000 έως 20.000 ευρώ, ανάλογα με την εγκατάσταση και είχαν μια δέσμευση για πέντε χρόνια). Τώρα, αυτό το ποσό θα διπλασιαστεί (θα ανέλθει περίπου στις 40.000 ευρώ), θα μπουν πάλι κάποια παιδιά. Βέβαια έχουν αλλάξει οι προϋποθέσεις και θα είναι λίγο πιο αυστηρές. Για αυτόν τον λόγο μπήκε η πλειοψηφία των νέων. Είναι λίγοι αυτοί που έχουν μείνει στα χωράφια για να τα δουλέψουν και ο λόγος είναι ότι δεν έχει κέρδος. Έχουμε να κάνουμε με τον καιρό, που είναι αστάθμητος παράγοντας, ενώ οι τιμές που πουλούσαμε ήταν πάρα πολύ χαμηλές και το κόστος πάντα σχετικά μεγάλο (σε σχέση με το τι αγοράζαμε και τι πουλούσαμε) και έρχονταν οι επιδοτήσεις για να «απαλύνουν» την όλη κατάσταση. Με τα σημερινά δεδομένα, θα δούμε πάλι προγράμματα για νέους αγρότες, θα ενταχθούν νέα παιδιά, αλλά λίγοι είναι αυτοί που θα παραμείνουν. Οποιοσδήποτε έχει μια άλλη διέξοδο για να βρει μια δουλειά και να ζήσει την οικογένειά του με αξιοπρέπεια, θα κάνει την άλλη δουλειά. Ίσως να έχει επικουρικά τα χωράφια για να συμπληρώνει το εισόδημά του σε κάποιες περιπτώσεις, αλλά από την άλλη, βλέπουμε ανθρώπους που έχουν άλλη δουλειά και καλλιεργούν και κάποια χωράφια των παππούδων ότι κακώς ασχολούνται γιατί δίνουν χρήματα από την βασική τους δουλειά στα χωράφια και «μπαίνουν μέσα», οπότε κάποια στιγμή εγκαταλείπουν και αυτοί.
Αυτή είναι η βασική εικόνα όσον αφορά εκτατικές καλλιέργειες. Στις δενδρώδεις είναι διαφορετικά τα πράγματα (κυρίως στα ακτινίδια που δίνουν για την ώρα ένα καλό εισόδημα) αλλά και εκεί πάλι για να γίνει η εγκατάσταση, το κόστος είναι υψηλό. Σε 7-8 χρόνια θα δούμε εικόνες μεγάλων εκμεταλλεύσεων (όπως βλέπουμε σε άλλα μεγάλα ευρωπαϊκά κράτη και όχι μόνον). Δεν πιστεύω ότι η γη θα μείνει ακαλλιέργητη. Αλλά και πάλι εκεί τα πράγματα θα είναι δύσκολα. Οι αγρότες, σε όλα τα ανεπτυγμένα κράτη έχουν προβλήματα, για αυτό κατά καιρούς βλέπουμε και διαδηλώσεις αγροτών και κτηνοτρόφων.
Το πρόβλημα είναι το κέρδος (σαφώς και η εργασία είναι δύσκολη). Όταν δεν έχεις περιθώριο κέρδους, για ποιο λόγο να ξεκινήσεις μια δουλειά και να κάνεις μια επένδυση. Τα μηχανήματα είναι πανάκριβα. Για να ξεκινήσει ένας άνθρωπος και να πάρει ένα τρακτέρ για να κάνει όλες τις δουλειές του, χρειάζεται γύρω στις 80.000 ευρώ + ΦΠΑ . Για να πάρει και όλα τα άλλα, αυτό το ποσό θα αγγίξει τις 200.000. Τα μισά μπορεί να τα πάρει σαν ενίσχυση – επιδότηση αλλά τα υπόλοιπα θα πρέπει να τα βάλει από την τσέπη του.
ΛΙΓΟΙ ΣΤΗΝ ΚΥΡΙΟΛΕΞΙΑ ΟΙ ΝΕΟΙ ΑΓΡΟΤΕΣ, ΑΛΛΑ ΑΣ ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΜΕ ΤΙ ΓΙΝΟΝΤΑΝ ΠΡΙΝ 2-3 ΧΡΟΝΙΑ
Επίσης ο ίδιος τόνισε ότι:
Οι νέοι αγρότες είναι λίγοι στην κυριολεξία και καλλιεργούν ανάλογα με την περιοχή, καλαμπόκια, σιτάρια, βαμβάκια, ηλίανθο ενώ άλλοι έχουν δένδρα. Στην δική μας περιοχή, ευτυχώς, τα τελευταία χρόνια έχουν μπει και οι δενδρώδεις καλλιέργειες που εκτιμώ ότι αφήνουν ένα καλύτερο εισόδημα από τις εκτατικές. Ας μην ξεχνάμε όμως και τι γίνονταν πριν 2-3 χρόνια. Η καλλιέργεια του σιταριού ήταν ασύμφορη. Μπορεί δηλαδή να έκανες 70-80 έξοδα για να καλλιεργήσεις 1 στρέμμα στάρι και όταν έρχονταν η ώρα να το αλωνίσεις, έπαιρνες την παραγωγή σου και το εισόδημα ήταν 50-60 ευρώ. Πως λοιπόν αυτός ο νέος να έρθει; Και πολλές φορές έρχονταν η επιδότηση για να «αντισταθμίσει» αυτό το χάσιμο. Και αυτήν την περίοδο που θα πουλήσουμε λίγο ακριβότερα τα προϊόντα μας (ελπίζουμε δηλαδή), πάλι θα είμαστε ίσα βάρκα – ίσα νερά, γιατί έχουν αυξηθεί τα κόστη (λιπάσματα, σπόροι, φυτοφάρμακα, πετρέλαιο, ρεύμα κ.ο.κ.)
ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΕΙΧΕ ΑΝΤΙΛΗΦΘΕΙ ΤΗΝ ΣΟΒΑΡΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΣΙΤΑΡΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΛΑΜΠΟΚΙΟΥ
Σε ερώτηση της «Θ» για το αν η επισιτιστική κρίση «μεθοδεύει» ενδεχομένως και μια στροφή σε παραδοσιακές καλλιέργειες, ο κ. Δαλάτσης απαντά:
Η κρίση αυτή έχει να κάνει κυρίως με το μαλακό σιτάρι, με το καλαμπόκι και με το ρύζι σε κάποιες περιπτώσεις. Αν γυρίσουμε πριν 4 – 5 χρόνια σε ρωτούσαν «τι καλλιεργείς» και αν έλεγες καλαμπόκι ή στάρι σου έλεγαν «που θα πας με αυτά; Άλλαξε καλλιέργειες». Κανείς δεν είχε αντιληφθεί την σοβαρότητα αυτών των καλλιεργειών. Όταν ξέρουμε τουλάχιστον ότι υπάρχουν παγκόσμιες τράπεζες αποθεμάτων για το μαλακό στάρι, αντιλαμβάνεται κανείς πόσο σοβαρή είναι η καλλιέργεια. Αλλά δυστυχώς, οι πολιτικές που ασκήθηκαν από ΕΕ αλλά και από την χώρα μας, ήταν όλες λανθασμένες. Μην ξεχνάμε ότι η Ευρώπη μας υποχρέωνε να έχουμε χωράφια σε αγρανάπαυση και τώρα μας λένε να μην τα αφήνουμε και να τα καλλιεργούμε. Το κακό είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν ακούν. Γράφουν, σχεδιάζουν, χωρίς όμως να έχουν επαφή με την πραγματική παραγωγή και κατανάλωση. Βλέπουν μόνον νούμερα. Αν δούμε τις πολιτικές τους, μόνο λάθη θα δούμε. Για ποιο λόγο να πωλούμε σε τόσο εξευτελιστικές τιμές τα προϊόντα μας και να μην καλύπτουμε το κόστος παραγωγής; Ναι, να πουλήσουμε και 0.10€ το στάρι (για να έχει πρόσβαση ο κόσμος ειδικά στο ψωμί) αλλά αυτά που θα αγοράσουμε για να το καλλιεργήσουμε αυτό το στάρι, να είναι αντιστοίχως φθηνότερα.
