[box type=”info” align=”” class=”” width=””]Το βιβλίο των συγγραφέων, Στάθη Καλύβα και Νίκου Μαραντζίδη, με τίτλο «Εμφύλια Πάθη» παρουσιάσθηκε χθες το απόγευμα στην Καπναποθήκη «Π» του Ιδρύματος Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης. Για τα «Εμφύλια Πάθη» μίλησαν ο Αντιπεριφερειάρχης Ξάνθης κ. Κωνσταντίνος Ζαγναφέρης, ο Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου κ. Άγγελος Συρίγος, ο Συνταξιούχος Οδοντίατρος κ. Νικόλαος Ιωσηφίδης καθώς και ο ένας εκ των δύο συγγραφέων, ο κ. Νίκος Μαρατζίδης. Την εκδήλωση συντόνισε ο Δημοσιογράφος Χάρης Διαφωνίδης. Τα Εμφύλια Πάθη προσεγγίζουν τον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο μέσα από 23+2 κρίσιμες ερωτήσεις και απαντήσεις, ξεκινώντας από το τι είναι εμφύλιος πόλεμος και καταλήγοντας στον ρόλο της ιδεολογίας σε αυτόν. Με συνοπτικό τρόπο και άμεση γραφή, ο Στάθης Καλύβας και ο Νίκος Μαραντζίδης επιχειρούν μια συνολική ερμηνεία ενός σύνθετου και πολύμορφου γεγονότος που δίχασε έναν λαό και κατέστρεψε μια χώρα, τραυματίζοντας τη συλλογική τους μνήμη και ταυτότητα. Ο εμφύλιος πόλεμος παρέμεινε για πολλά χρόνια πηγή εντάσεων, διχόνοιας και παθών. Σήμερα όμως έχουμε πια τη δυνατότητα να τον ξανασκεφτούμε με ψύχραιμο και τεκμηριωμένο τρόπο, όχι απαραίτητα για να εντοπίσουμε ποιος είχε δίκιο και ποιος άδικο, και σίγουρα όχι για να αναπαραγάγουμε τη διχόνοια που μοίρασε απλόχερα, όσο για να ανακαλύψουμε τις ποικιλόμορφες πτυχές και διαστάσεις του έτσι όπως αναδύονται μέσα από δεκάδες πρόσφατες έρευνες. Το βιβλίο αποτελεί μια συμβολή στη συλλογική μας αυτογνωσία, στοχεύοντας να αντικαταστήσει τα εμφύλια πάθη με την εμβάθυνση, τη γνώση και τελικά την ωριμότητα. Η συγκεκριμένη εμπλουτισμένη έκδοση είναι καρπός της ανταπόκρισης που βρήκε το βιβλίο. Ενσωματώθηκαν σε αυτό δύο επιπλέον ερωτήματα από τα πολλά που προέκυψαν στη διάρκεια των παρουσιάσεων-συζητήσεων στις οποίες οι συγγραφείς είχαν την ευκαιρία να συμμετάσχουν σ’ ολόκληρη τη χώρα. Συγκεκριμένα: τα δύο επιπλέον ερωτήματα αφορούν το πώς θυμάται το ΚΚΕ τον Εμφύλιο και ποιος ήταν ο ρόλος της ιδεολογίας στον εμφύλιο πόλεμο. [/box]
«ΑΜΕΡΟΛΗΠΤΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ – ΔΕΝ ΑΠΟΔΙΔΟΥΝ ΕΥΘΥΝΕΣ ΣΕ ΚΑΜΙΑ ΜΕΡΙΑ ΟΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ»
[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]Σε δύο μέρη χώρισε την δική του ομιλία ο Αντιπεριφερειάρχης Ξάνθης κ. Κωνσταντίνος Ζαγναφέρης που δεν ήταν άλλα, από το βιωματικό του κομμάτι και μια εκτενή αναφορά στο βιβλίο «Εμφύλια Πάθη». «Αν δίνατε σε κάποιος συγγραφέα να γράψει για εκείνη την περίοδο, τα ερωτήματα που θα θέτατε πιστεύω ότι θα ήταν αυτά τα 25, στα οποία απάντησαν οι συγγραφείς. Διαβάζοντάς τους, αντιλήφθηκα ότι με ορθολογισμό και με στοιχεία, ανέτρεπε παγιωμένες καταστάσεις οι οποίες είχαν γίνει θέσφατα και στις οποίες πιστεύαμε ως γεγονότα και ως ιστορίες οι οποίες δεν αμφισβητούνται. Η ανάλυση του αιτίου για να καταλήξει στο αιτιατό, ήταν σε κάθε γραμμή (και αμφιβάλλω αν οι επικριτές είχαν διαβάσει μια γραμμή). Οι συγγραφείς δεν απέδιδαν ευθύνες, ούτε στην μια ούτε στην άλλη πλευρά και εκεί έγκειται η επιτυχία του βιβλίου. Δεν υπήρχε και δεν υπάρχει μεροληψία, κατά την άποψή μου και αποδίδουν τα του Καίσαρος τω Καίσαρι….» ανέφερε μεταξύ πολλών άλλων ο ίδιος.[/box]
«ΤΑΦΟΠΛΑΚΑ ΣΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ…»
[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]«Εγώ δεν έζησα τον εμφύλιο. Έχω μια ιδέα, που μου την διηγήθηκαν παιδί, στο καμαράκι το τσιμεντένιο. Ήταν η μέρα που βομβάρδιζαν την Ξάνθη. Όμως τα παιχνίδια μου και τα παιχνίδια όλων των συνομηλίκων μου, ήταν παιχνίδια – υπόλοιπα του πολέμου. Κουτιά από γάλα που παίρναμε από τους στρατώνες και κάναμε αυτοσχέδια αυτοκίνητα, πιστόλια με σφαίρες και πολλοί από την δική μου σειρά δεν έχουν χέρια ή δάκτυλα…είχαμε ζήσει αυτήν την εποχή, την μετεμφυλιακή, στην οποία θα έπρεπε να προσέχουμε πολύ το τι λέμε και ήταν πολύ εύκολο να βρεθεί σε μια νύχτα, κάποιος από την Ξάνθη στην Μακρόνησο. Ήταν οι δωσίλογοι της εποχής μας, όπως ακούστηκε και ειπώθηκε και είχα περίεργες εμπειρίες με τον δωσιλογισμό γιατί ένας πολύ μακρινός συγγενής μου (καταγόμενος από το Μελένικο) είδε την οικογένειά του να καταστρέφεται από τους Βούλγαρους, το 1920 βρέθηκε όμηρος στην Βουλγαρία κλπ, κάποια στιγμή βρίσκεται στην Νομική Αθηνών και το ΄35 βρέθηκε στην Ελληνική Βασιλική Χωροφυλακή και το ΄36 είναι υπεύθυνος της λογοκρισίας του Μεταξά, στην οδό Τζαβέλλα 17, εκεί που ήρθε έπειτα η γερμανική Γκεστάπο και παραμένει εκεί, υπο τις εντολές του Άγγελου Έβερτ και όταν έρχεται η μεταπολίτευση το 1945, αυτός δικάζεται ως δωσίλογος, τρώει έξι χρόνια φυλακή και το ’51 φεύγει και μπαίνει κάπου στο Σιδηρόκαστρο. Το 1957 βέβαια, εσείς θα περιμένατε να τον δείτε Νομάρχη ή σε μια δημόσια υπηρεσία, εμείς τον χάσαμε και τον βρήκαμε το 1970 στο Στρατοδικείο Καβάλας με την κατηγορία του κομμουνιστοσυμμορίτη. Αν είναι δυνατόν. Τέτοια ευτράπελα συνέβησαν πολλά και οι μικρές ιστορίες του καθενός μας, συνθέτουν αυτήν την ταραγμένη εποχή, γιατί τελικά μου φαίνεται ότι αν δεν βάλουμε εμείς εδώ σήμερα «ταφόπλακα» στον εμφύλιο πόλεμο, δεν έχει τελειώσει ο εμφύλιος πόλεμος και υπάρχει μέσα μας….Ο εμφύλιος είναι μέσα μας και πρέπει να τον βγάλουμε από μέσα μας» ανέφερε μεταξύ άλλων από την δική του πλευρά κατά την ομιλία του ο κ. Νικόλαος Ιωσηφίδης.[/box]
«Ο ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΕΣΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΝΑ ΖΕΙ ΣΕ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΧΩΡΑ…»
[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]«Είναι τιμή μου να πω δυο πράγματα σήμερα, για το βιβλίο των κ. Καλύβα και Μαραντζίδη που αποτελεί τομή τα τελευταία χρόνια στην ιστοριογραφία για τον εμφύλιο πόλεμο, διότι προσπαθεί με καθαρό πνεύμα και με επιστημονική ματιά να θέσει τα πράγματα όπως είναι. Είναι πολύ πιο εύκολο να καταδικάζεις, να δείχνεις τον ξένο ως εκείνο που σου έχει προκαλέσει το πρόβλημα, παρά να δείχνεις το σπίτι σου, τον αδελφό σου…» επισήμανε μεταξύ άλλων ο Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου κ. Άγγελος Συρίγος, σημειώνοντας ότι «το βιβλίο μας εξηγεί με απλό τρόπο, με συγκεκριμένα πράγματα και χωρίς πάθος (και αυτό είναι πολύ σημαντικό) τι ήταν ο εμφύλιος πόλεμος, πως φτάσαμε στον εμφύλιο πόλεμο, τι ήταν το ΚΚΕ, για ποιο λόγο το ΕΑΜ ΕΛΑΣ ήταν με διαφορά η μεγαλύτερη αντιστασιακή οργάνωση που υπήρχε στην χώρα, τι ήταν οι δωσίλογοι (γιατί δεν μπορείς να έχεις δύο να πολεμάνε και ο ένας να είναι ένα άτομο και οι άλλοι εκατό γιατί αυτό μάθαμε ως κυρίαρχη αντίληψη, ότι οι δωσίλογοι ήταν ελάχιστοι και το ΕΑΜ ΕΛΑΣ ήταν η μαζικότερη οργάνωση. Πως ο ένας πολεμούσε εκατό; Τι ήταν αυτό το πράγμα, πως αυξήθηκε ο δωσιλογισμός, τι εννοούν στην υπόλοιπη Ευρώπη όταν λένε δωσιλογισμό;). Μας εξηγεί πότε ξεκίνησε ο εμφύλιος πόλεμος. Ξεπερνάει τα ταμπού. Ο εμφύλιος ξεκινάει μέσα στην κατοχή. Είναι επίσης εξαιρετικά ενδιαφέρον το κομμάτι για τα Δεκεμβριανά. Για χρόνια με απασχολούσε το ποιος έριξε την πρώτη σφαίρα τον Δεκέμβριο του ΄44. Παντελώς αδιάφορο. Η πρώτη σφαίρα, αν δεν έπεφτε στην πλατεία Συντάγματος, θα έπεφτε την επόμενη ημέρα ή δυο μέρες πιο πριν, αλλά θα έπεφτε. Τα πράγματα ήταν προδιαγεγραμμένα, προετοιμάζονταν για αυτό. Τι έγινε με την συμφωνία της Βάρκιζας. Οι αριστεροί φίλοι λένε πάντοτε για την συμφωνία της Βάρκιζας. Γιατί το ΚΚΕ δεν πήρε μέρος στο δημοψήφισμα του ’46; Γιατί επέλεξε την σύγκρουση; Είναι ερωτήματα που τίθενται μέσα στο βιβλίο και κατά την γνώμη μου απαντώνται με αρτιότητα…» «Η πραγματικότητα είναι ότι δεν υπάρχει άσπρο – μαύρο. Υπάρχουν πολλές αποχρώσεις του γκρίζου. Δεν μπορείς να πεις με σιγουριά από ποια μεριά θα πας και σε ποια μεριά θα καταλήξεις, γιατί είναι αποτέλεσμα πολλών συγκυριών. Υπάρχουν ορισμένες αρχές αλλά υπάρχουν και κοινωνικά δεδομένα, δυναμικές μέσα στην κοινωνία οι οποίες οδηγούν τα πράγματα προς μια κατεύθυνση» συνέχισε ο ίδιος καταλήγοντας στο ότι «ο εμφύλιος εξακολουθεί μέσα μας. Ο εμφύλιος εξακολουθεί να ζει σε αυτήν την χώρα…»[/box]ΟΙ ΚΥΚΛΟΙ ΤΩΝ ΝΙΚΗΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΗΤΤΗΜΕΝΩΝ
[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]Για το πως ξεκίνησε η δημιουργία αυτού του βιβλίου και η γνωριμία με τον έτερο συγγραφέα κ.Στάθη Καλύβα, μίλησε ο ίδιος ο συγγραφέας κ. Νικόλας Μαραντζίδης, ο οποίος μάλιστα, κατά το πέρας των ομιλιών σημείωσε ότι «…εμείς βλέπαμε δύο κύκλους μύθων. Έναν μυθικό κύκλο που ήταν η αφήγηση των νικητών. Η αφήγηση των νικητών του εμφυλίου που ήταν από ’46 και κράτησε ουσιαστικά μέχρι το ’74. Έλεγε ότι δεν υπήρξε στην Ελλάδα αριστερή αντίσταση, ότι στην πραγματικότητα το ΚΚΕ ετοίμαζε τον εμφύλιο ήδη από τον πρώτο γύρο, υπήρχαν σχέδια εξουσίας άμεσα, αυτή ήταν ξενοκίνητη, κυρίως από την Μόσχα και μέσα σε τρεις γύρους έχουμε τις τρεις ανταρσίες του ΚΚΕ. Αυτός ο κύκλος πολλών μυθικών στοιχείων κατέρρευσε με την δικτατορία, μαζί με την κατάρρευση της δικτατορίας. Όχι μόνο γιατί ήταν μύθος αλλά γιατί η δικτατορία βασίστηκε τόσο πολύ επάνω σε αυτόν που τον «χρεοκόπησε» μαζί της. (Είναι ενδιαφέρον ότι η Ελλάδα από τις λίγες χώρες στην Ευρώπη που δεν υπάρχει παράδοση αριστερού αντικομμουνισμού. Ο αντικομμουνισμός στην Ελλάδα ταυτίστηκε με την δεξιά μόνο, πράγμα που στην Ευρώπη δεν ισχύει αυτό). Ο δεύτερος κύκλος, είναι ο μύθος των ηττημένων. Πολύ σχηματικά, ο κύκλος αυτός είναι, από το ’41 ως το ΄44 αντίσταση όλου του λαού και μετά εξαιτίας της επέμβασης των Άγγλων τον Δεκέμβρη οδηγούμαστε από την λευκή τρομοκρατία στον εμφύλιο πόλεμο εξαιτίας των βρετανών οι οποίοι στην συνέχεια έδωσαν την σκυτάλη στους αμερικανούς…»[/box]
