Η Κυβέρνηση αδιαφορεί για τα προβλήματα και αγνοεί τις προτάσεις του κλάδου
Ο ΣΗΠΕ εδώ και δύο χρόνια προσπαθεί να συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για μείζονα ζητήματα του Τύπου, της Δημοκρατίας και της βιωσιμότητας του ιστορικού χώρου
Ζητάμε αυτό που όλες σχεδόν οι ευρωπαϊκές χώρες εφαρμόζουν: Προγράμματα Οικονομικής Στήριξης των επιχειρήσεων τύπου και ειδικά της Περιφέρειας
Ο έντυπος περιφερειακός Τύπος εκπέμπει SOS, υπογραμμίζει σε υπόμνημά του προς τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη ο Σύνδεσμος Ημερήσιων Περιφερειακών Εφημερίδων (ΣΗΠΕ). Δυστυχώς, φαίνεται πως μέχρι στιγμής η Κυβέρνηση αδιαφορεί για τα προβλήματα και αγνοεί τις προτάσεις του κλάδου, ακόμη και για όσες δεν έχουν κανένα απολύτως δημοσιονομικό κόστος εφαρμογής.
Σύμφωνα με το υπόμνημα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αρνείται εδώ και δυο χρόνια, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες του κλάδου, να συναντήσει τον Σύνδεσμος Ημερήσιων Περιφερειακών Εφημερίδων, ενώ η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι ήταν το γεγονός ότι ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης ακύρωσε την τελευταία στιγμή συνάντηση με το Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΗΠΕ. Συμπέρασμα είναι ότι η στάση της Κυβέρνησης –που κρίνεται στην πράξη και όχι τις προθέσεις- απαξιώνει και υποτιμά τον περιφερειακό τύπο της χώρας.
Ο ΣΗΠΕ αποφάσισε να αντιδράσει
Με δεδομένα τα παραπάνω, ο ΣΗΠΕ αποφάσισε να αντιδράσει θεσμικά. Πρώτο βήμα ήταν η αποστολή επιστολής διαμαρτυρίας στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και η προετοιμασία αναλυτικού υπομνήματος που εξηγεί και δικαιολογεί την αντίδραση του ΣΗΠΕ. Θα ακολουθήσει ενημέρωση των μελών και του λαού της περιφέρειας και ευρύτερη δημοσιοποίηση της αντίδρασης αυτής.
Ακολουθούν τα βασικά σημεία του υπομνήματος Α. Εισαγωγή
[….] Έχουμε διακηρύξει πολλές φορές ότι δεν είμαστε συνδικαλιστές παλαιάς κοπής. Δεν υποβάλλουμε μαξιμαλιστικά και ατεκμηρίωτα αιτήματα και δεν διαμαρτυρόμαστε χωρίς λόγο. Θέλουμε να είμαστε φερέγγυοι συνομιλητές της Πολιτείας και το έχουμε αποδείξει πολλές φορές. Δεν πρέπει όμως αυτή η υπευθυνότητα να εκλαμβάνεται ως ένδειξη αδυναμίας! Δεν είμαστε δεδομένοι για κανέναν, ούτε αφελείς αλλά ούτε και αδύναμοι να αντιδράσουμε. Εκπροσωπούμε έναν ιστορικό κλάδο που δίνει επί δεκαετίες έναν σκληρό, καθημερινό αγώνα, με χίλιες αντιξοότητες, για την πληροφόρηση και την ενημέρωση των πολιτών της «εκτός των τειχών Ελλάδας» και απαιτούμε αυτή η φωνή των πολιτών της Περιφέρειας να ακούγεται από τα κέντρα λήψης αποφάσεων και να γίνεται σεβαστή!
Ζητάμε εδώ και χρόνια από τον Πρωθυπουργό να μας δει έστω για λίγα λεπτά, για να θέσουμε υπόψη του τα ζητήματα που απασχολούν τον κλάδο. Δεν μας έχει δεχτεί. Μόλις πρόσφατα, στο τελευταίο από τα πολλά αιτήματά μας για συνάντηση, μας παρέπεμψε στον αρμόδιο υφυπουργό κ. Μαρινάκη. Μολονότι στον κ. Υφυπουργό έχουμε θέσει τα ζητήματα αναλυτικά, έγγραφα και προφορικά από τον Ιανουάριο του 2024, χωρίς σχεδόν τίποτα να έχει προχωρήσει, για λόγους θεσμικής τάξης δεχτήκαμε να τον συναντήσουμε για μια ακόμη φορά.
Όμως λίγο πριν τη συνάντηση και ενώ όλα τα μέλη του ΔΣ από την Κομοτηνή μέχρι το Λασίθι είχαν έρθει στην Αθήνα, ο κ. Μαρινάκης επικαλούμενος έκτακτη υποχρέωση μας παρέπεμψε και αυτός με τη σειρά του στον Γενικό Γραμματέα Ενημέρωσης και Επικοινωνίας και στον διευθυντή του γραφείου του! Τελικά στη συνάντηση δεν προσήλθε ούτε καν ο διευθυντής του γραφείου του Υφυπουργού! Διαμαρτυρόμαστε έντονα για τη συμπεριφορά αυτή την οποία θεωρούμε όχι μόνο υποτιμητική αλλά και ευθέως προσβλητική για τον κλάδο που εκπροσωπούμε. Και αφού ο κ. Πρωθυπουργός και ο κ. Υπουργός δεν μας δέχονται, αποφασίσαμε να καταθέσουμε δημόσια τις απόψεις μας με την ελπίδα ότι έστω και με τον τρόπο αυτό, θα φτάσουν στα αυτιά της Κυβέρνησης και θα δοθούν επιτέλους οι λύσεις που θα επιτρέψουν στον κλάδο να ανασάνει!
Β. Γιατί ζητάμε τη συνάντηση με τον Πρωθυπουργό
Δεν το κάναμε για λόγους δημοσίων σχέσεων ούτε από «μικρομεγαλισμό». Ζητήσαμε και εξακολουθούμε να ζητάμε τη συνάντηση για συγκεκριμένους λόγους.
Πρώτον για συμβολικούς λόγους. Εκπροσωπούμε έναν ιστορικό κλάδο με τον οποίο ο Πρωθυπουργός έχει προσωπική και οικογενειακή σχέση και τον ξέρει καλά όπως ξέρει προσωπικά και πολλούς από τους ανθρώπους που τον υπηρετούν […].
Δεύτερον για λόγους ουσίας. Υπάρχουν πολλά θέματα που είναι αρμοδιότητας διαφόρων υπουργείων ή υπάρχει συναρμοδιότητα και μόνο ο Πρωθυπουργός μπορεί να δώσει τις κατάλληλες εντολές. Παράδειγμα ο ΦΠΑ (Υπουργός Οικονομικών), τα πνευματικά δικαιώματα (Υπουργός Πολιτισμού), η φιλαναγνωσία (Υπουργός Παιδείας) κλπ.
Τρίτον επειδή ουσιαστικά όλα τα θέματα που μας αφορούν παραμένουν άλυτα ή σε εκκρεμότητα, όπως θα αποδείξουμε στη συνέχεια.
Τέταρτον επειδή το πρόβλημα της οικονομικής επιβίωσης έχει φτάσει στο μη περαιτέρω. Και χρειάζονται γενναίες αποφάσεις ΣΗΜΕΡΑ ΟΧΙ ΑΥΡΙΟ.
Γ. Σχεδόν κανένα από τα βασικά αιτήματα του κλάδου δεν έχει ικανοποιηθεί!
Στις 29/1/24 στη συνάντησή μας με τον αρμόδιο Υφυπουργό κ. Μαρινάκη θέσαμε υπόψη του και υπόψη της κυβέρνησης το σοβαρότερα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα ο ημερήσιος περιφερειακός τύπος. Τόσο προφορικά όσο και γραπτά. Το σχετικό Σημείωμα Εργασίας είναι στη διάθεση του οποιουδήποτε και μπορεί να το δει κανείς στην ιστοσελίδα του ΣΗΠΕ. Σχεδόν ένα χρόνο μετά, κανένα από τα προβλήματα δεν βρήκε τη λύση του και κανένα αίτημα δεν ικανοποιήθηκε! Ακόμη και αυτά που δεν έχουν δημοσιονομική επίπτωση και αρκεί όπως είπαμε, η πολιτική βούληση για να λυθούν. Πολιτική βούληση που όπως φαίνεται δεν υπάρχει […].
Δ. Γιατί εστιάζουμε στην οικονομική στήριξη
Σήμερα είμαστε υποχρεωμένοι από τα πράγματα να εστιάσουμε στα ζητήματα οικονομικής επιβίωσης. Τι να τα κάνουμε τα θεσμικά μέτρα, τα Μητρώα, τις κρατικές δημοσιεύεις ή τα μέτρα φιλαναγνωσίας, αν αύριο δεν θα υπάρχουμε; Εκπέμπουμε S.O.S και αυτό πρέπει να το καταλάβει η κυβέρνηση!
Όλες οι πηγές εσόδων μας (πωλήσεις φύλλων και διαφήμιση) έχουν πλήρως καταρρεύσει την ίδια ώρα που οι δαπάνες εκτύπωσης (ενέργεια, χαρτί κλπ) αλλά και διακίνησης-διανομής των εφημερίδων μας, έχουν εκτιναχθεί στα ύψη λόγω της συνεχιζόμενης γεωπολιτικής αστάθειας. Και επίσης όλες οι πρόνοιες που δεκαετίες ίσχυαν υπέρ του περιφερειακού ειδικά τύπου (ατέλειες, ασφαλιστικές επιδοτήσεις κλπ) καταργήθηκαν με τα μνημόνια και δεν επανήλθαν με τη λήξη τους.
Πρέπει η κυβέρνηση να καταλάβει ότι οι επιχειρήσεις τύπου δεν είναι όπως όλες οι άλλες επιχειρήσεις αλλά, όπως το ίδιο το πολιτικό σύστημα μας λέει κάθε τόσο, πυλώνες της δημοκρατίας, παράγοντες της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών, αγωγοί της ενημέρωσης και της πληροφόρησης του πολίτη κλπ. Εμείς δε στον περιφερειακό Τύπο είμαστε και κάτι πολύ περισσότερο. Είμαστε η φωνή των πολιτών της Περιφέρειας, Ελπίζουμε ότι η κυβέρνηση δεν θα ήθελε 200 χρόνια ιστορίας «να σκάσουν στα χέρια της».
Και δεν ζητάμε κάτι παράλογο. Ζητάμε αυτό που όλες σχεδόν οι ευρωπαϊκές χώρες εφαρμόζουν: δηλαδή Προγράμματα Οικονομικής Στήριξης των επιχειρήσεων τύπου και ειδικά της Περιφέρειας.
Ε. Η οικονομική στήριξη του έντυπου Περιφερειακού Τύπου
Επαναλαμβάνουμε για μια ακόμη φορά ότι αυτή η στήριξη είναι η «μητέρα των μαχών» και το κορυφαίο αίτημα του κλάδου μας. Απαιτείται η άμεση και ευθεία ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεών έκδοσης ημερήσιων περιφερειακών εφημερίδων προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι πολλές ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις τους.
Τι ζητάμε:
1 . Την υλοποίηση του Προγράμματος έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης.
Για τον ΣΗΠΕ αυτό το Πρόγραμμα αποτελεί το βασικότερο και ουσιαστικότερο μέτρο ενίσχυσης του έντυπου περιφερειακού τύπου! Είναι η απόλυτη προτεραιότητα για τον κλάδο καθώς μόνον έτσι θα αντιμετωπιστεί το οξύ πρόβλημα επιβίωσής του. Θυμίζουμε ότι το Πρόγραμμα εκκρεμεί ήδη από το 2019 και υπάρχουν ψηφισμένοι νόμοι αλλά και ΚΥΑ που επιβάλλουν την υλοποίησή του που όμως μέχρι σήμερα δεν έχουν εφαρμοστεί […].
- Την επέκταση του Προγράμματος Επιδότησης της διακίνησης και του κόστους εκτύπωσης, για μια ακόμη 3ετία ή τουλάχιστον για όσο υπάρχουν οι επιπτώσεις του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία που είναι και ο λόγος που το επέβαλλε.
- Την υλοποίηση του Προγράμματος Ψηφιακά Εργαλεία το οποίο μετατίθεται συνεχώς χρονικά.
- Την άμεση κατάργηση του «χαρατσιού» του 2% υπέρ ΕΔΟΕΑΠ για την οποία κατ’ επανάληψη έχει δεσμευτεί η κυβέρνηση χωρίς να υλοποιεί τις δεσμεύσεις της.
- Τον μηδενισμό του Φ.Π.Α επί των πωλήσεων, των λειτουργικών εξόδων (ενέργεια, χαρτί, έξοδα επικοινωνίας κλπ) και των δαπανών ανανέωσης των υποδομών.
ΣΤ. Τα «επιχειρήματα» της κυβέρνησης
Απέναντι σε όλα αυτά τα αιτήματα, η κυβέρνηση απαντά ότι τα τελευταία χρόνια έχει δώσει πολλά χρήματα στον περιφερειακό τύπου και τα υπολογίζει γύρω στα 20 εκατ. ευρώ! Θα ήμασταν ευτυχείς αν αυτό ήταν αλήθεια! Αλλά δυστυχώς δεν είναι. Γιατί τα χρήματα αυτά είτε δεν έφτασαν καθόλου στον περιφερειακό τύπο και κατέληξαν σε άλλες τσέπες είτε τροφοδοτήθηκε με αυτά ο αθέμιτος ανταγωνισμός στον οποίο αναφερθήκαμε.
Συγκεκριμένα:
Το βασικό χρηματοδοτικό πρόγραμμα στο οποίο αναφέρεται η κυβέρνηση μιλώντας για «ενίσχυση των περιφερειακών ΜΜΕ» (και όχι μόνο των έντυπων) είναι το «Πρόγραμμα χρηματοδότησης για την οικονομική στήριξη επιχειρήσεων έκδοσης εφημερίδων πανελλήνιας κυκλοφορίας και περιφερειακών και τοπικών εφημερίδων, των παρόχων περιεχομένου περιφερειακής εμβέλειας επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης, των ραδιοφωνικών σταθμών και του περιοδικού τύπου», του άρθρου 50 του ν4779/21.
Τι κρύβεται πίσω από τον βαρύγδουπο αλλά και ψευδεπίγραφο αυτό τίτλο; Απλούστατα η ενίσχυση του ΕΔΟΕΑΠ με πολλά εκατ. ευρώ από τον κρατικό κορβανά για την κάλυψη των οφειλών όλων των κατηγοριών ΜΜΕ από το «χαράτσι» του 2% επί των εσόδων υπέρ του ΕΔΟΕΑΠ! Δηλαδή η κυβέρνηση αντί να καταργήσει το χαράτσι όπως έχει δεσμευτεί, καταβάλλει η ίδια στον ΕΔΕΟΑΠ τις οφειλές (που ποτέ δεν θα έπρεπε να μας είχαν επιβληθεί) και αυτό το βαφτίζει «στήριξη των επιχειρήσεων τύπου», θυμίζοντας τη λογική του Χότζα! Φορτώνουμε το υποζύγιο με περιττά βάρη, μετά του αφαιρούμε ένα μικρό μέρος από αυτά και θέλουμε να μας χρωστάει και χάρη από πάνω! Και το «κακό» είναι διπλό αφού βαφτίζοντας το πρόγραμμα αυτό «πρόγραμμα οικονομικής στήριξης επιχειρήσεων τύπου», η κυβέρνηση το υπολογίζει στις «ενισχύσεις» και μας λέει αναιδώς «πήρατε τόσα λεφτά, τι φωνάζετε»!! Και παρεμπιπτόντως οι οφειλές αυτές έχουν καταβληθεί μέχρι το 2022 και κανείς δεν ξέρει τι θα γίνει το 2023 και το 2424!
Το δεύτερο πρόγραμμα στήριξης είναι το «πρόγραμμα ενίσχυσης των επιχειρήσεων περιφερειακού και τοπικού τύπου» του άρθρου 86 του ν4674/20, με βάση το οποίο μοιράστηκαν 4.616.000 ευρώ σε ημερήσιες και εβδομαδιαίες περιφερειακές εφημερίδες. Μοιράστηκαν όντως όμως; Όχι και εδώ πρόκειται για καθαρό εμπαιγμό! Γιατί περί εμπαιγμού πρόκειται όταν σχεδόν το σύνολο του ποσού που προοριζόταν να ενισχύσει την ρευστότητα των χειμαζόμενων επιχειρήσεών μας, κατέληξε δια της πλαγίας πίσω στα δημόσια ταμεία, κάτι ανάλογο δηλαδή με αυτό που έγινε με τον ΕΔΟΕΑΠ! Το μεγαλύτερο μέρος ή και ολόκληρο το ποσό που «κατανεμήθηκε» στις επιχειρήσεις περιφερειακού τύπου, παρακρατήθηκε έναντι οφειλών προς το δημόσιο! Και το εξοργιστικό είναι ότι η παρακράτηση αφορούσε ακόμη και ρυθμισμένες οφειλές, δηλαδή προς εξόφληση του συνόλου της οφειλής. Είχαμε δε ακόμη και περιπτώσεις που η παρακράτηση αφορούσε και μη ληξιπρόθεσμες οφειλές!!! Αλλά και αυτά που μοιράστηκαν πως μοιράστηκαν; Κατά τη γνωστή λογική, αδιακρίτως σε όλους με μια επίφαση εφαρμογής κριτηρίου απασχόλησης που ελάχιστα επηρέασε την κατανομή. Και βρέθηκαν έτσι εφημερίδες ανύπαρκτες όπως πιο πάνω περιγράψαμε, με έναν ή κανέναν εργαζόμενο να «τσεπώνουν» από 23.000 ευρώ εκάστη και εφημερίδες με δεκάδες εργαζόμενους να παίρνουν 40.000 ή 50.000 ευρώ!
Τέλος υπάρχει και το «πρόγραμμα επιδότησης του μεταφορικού κόστους και μέρους του κόστους δημοσιογραφικού χάρτου» του άρθρου 81 του ν4949/22 που είχε σαν στόχο να βοηθήσει τις επιχειρήσεις έντυπου τύπου (και εδώ όχι μόνο του περιφερειακού) από τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία που εκτίναξε στα ύψη τα σχετικά κόστη. Ήταν πρόγραμμα που όντως βοήθησε τις επιχειρήσεις μας. Όμως και εδώ υπήρξε κυβερνητική υπαναχώρηση. Γιατί ενώ ο Υφυπουργός κ. Μαρινάκης στην τελευταία μας συνάντηση, είχε δεσμευτεί ότι το πρόγραμμα θα επαναληφθεί τουλάχιστον για το 2023, αυτό που τελικά συνέβη ήταν να επιδοτηθεί το υπόλοιπο 50% της αύξησης του κόστους προμήθειας του χαρτιού για το 2022, έναντι του αρχικώς επιδοτηθέντος 50%! Και φυσικά η αιτία που επέβαλλε το πρόγραμμα δεν έπαψε να υπάρχει όπως και οι επιπτώσεις της.
Ζ. Η κυβέρνηση μας αγνοεί. Δεν απαντά καν στα αιτήματά μας!
Ως γνωστόν τόσο η κείμενη νομοθεσία (Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας) όσο και οι κανόνες της χρηστής διοίκησης επιβάλλουν την εντός συγκεκριμένης προθεσμίας απάντηση της Διοίκησης στα εγγράφως διατυπωμένα αιτήματα των διοικούμενων, φορέων ή πολιτών, απειλώντας μάλιστα και με χρηματικές και πειθαρχικές ποινές σε περίπτωση παραβίασης.
Δυστυχώς η στοιχειώδης αυτή υποχρέωση παραβιάζεται συνεχώς και στο μέγιστο βαθμό από τις αρμόδιες αρχές στις οποίες απευθυνόμαστε για τα αιτήματά μας. […] Αυτό δεν μπορεί και δεν πρέπει να συνεχιστεί. Κάθε επιστολή που εμπεριέχει κάποιο αίτημα πρέπει να απαντάται εντός εύλογου χρόνου! Το αυτονόητο δεν πρέπει να μεταβάλλεται σε διεκδικούμενο!
Η. Επίλογος
Τα όσα αναφέρονται και περιγράφονται σε αυτό το Υπόμνημα δεν είναι απλώς αιτήματα ούτε ένα παράπονο του ΣΗΠΕ. Είναι η φωνή απόγνωσης και διαμαρτυρίας ενός ολόκληρου κλάδου! Που βλέπει ότι περιθωριοποιείται και δεν λαμβάνεται σοβαρά υπόψη από τα κέντρα λήψης αποφάσεων. Όμως δηλώνουμε ότι θα κάνει σοβαρό λάθος όποιος υποτιμήσει το αγωνιστικό μας φρόνημα, τις δυνατότητες διεκδίκησης που διαθέτουμε και το ρίζωμά μας και την επιρροή μας στις τοπικές κοινωνίες όλης της χώρας! Αισθανόμαστε ότι αυτή την ώρα δίνουμε έναν αγώνα επιβίωσης. Και σε αυτόν τον αγώνα δεν θα διστάσουμε να χρησιμοποιήσουμε κάθε μέσο που έχουμε στη διάθεσή μας!
