Μηνύματα και δηλώσεις ιεραρχών και του μουφτή Κομοτηνής
Δυστυχώς οι εξελίξεις στο θέμα μετατροπής της Αγιά Σοφιάς σε τζαμί δικαιώνουν απόλυτα την «Θ» και το ρεπορτάζ της 4ης Ιουλίου 2020 με φιλοξενούμενο τον καθηγητή Διεθνούς Δικαίου Άγγελο Συρίγο, όπου μεταξύ άλλων διατυπώθηκε με τον πλέον καταφατικό τρόπο ότι «τελικά ο Ερντογάν θα μετατρέψει την Αγιά Σοφιά σε τζαμί»!
Η απόφασή του ωστόσο αναμένεται να υλοποιηθεί πολύ πιο σύντομα απ’ ότι υπολόγιζε ο καθηγητής και γι’ αυτό ξεσηκώθηκαν εύλογες αντιδράσεις από πολλούς θρησκευτικούς –και όχι μόνο- παράγοντες διεθνώς.
Η «Θ» φιλοξενεί σήμερα δηλώσεις και μηνύματα ιεραρχών μας, αλλά και του τοποτητηρή μουφτείας Κομοτηνής, για το συγκεκριμένο θέμα
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ: ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΚΑΙ ΥΒΡΙΣ ΓΙΑ ΟΛΗ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΕΝΗ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ
Μετά την απόφαση του Προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος προέβη, μέσω του ΑΠΕ-ΜΠΕ, στην ακόλουθη δήλωση:
«Η εργαλειοποίηση της θρησκείας για την επιδίωξη κομματικών, γεωπολιτικών και γεωστρατηγικών σκοπιμοτήτων χαρακτηρίζει αυτόν που την επιχειρεί.
Η προσβολή και η ύβρις δεν αφορούν μόνο στην Ορθοδοξία και στη Χριστιανοσύνη γενικότερα, αλλά και σε όλη την πολιτισμένη ανθρωπότητα, σε κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο, ανεξαρτήτως θρησκεύματος. Είναι σκληρόν προς κέντρα λακτίζειν».
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΞΑΝΘΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΘΕΩΡΙΟΥ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ
Ο Μητροπολίτης Ξάνθης και Περιθεωρίου κ. Παντελεήμων δήλωσε στο Διεθνές Πρακτορείο Ορθοδοξία:
«Η απόφαση Ερντογάν είναι μέγιστη προσβολή για όλο τον πολιτισμένο κόσμο και την ανθρωπότητα.
Νιώθουν ανασφάλειες μετά από τόσους αιώνες», αναρωτιέται ο Σεβασμιώτατος.
«Βεβηλώνεται η μεγάλη Εκκλησία της Ορθοδοξίας, αυτή που συνδέεται με τα οράματα όλων των ορθοδόξων», τονίζει ο Σεβασμιώτατος και μεταξύ άλλων ζητά «να ξεσηκωθεί όλος ο πολιτισμένος κόσμος»
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ
Θλίψη, πικρία καὶ ἀπογοήτευση προκαλεῖ σὲ ὅλους τοὺς Ἕλληνες, σὲ ὅλους τοὺς Ὀρθοδόξους, σὲ ὅλους τοὺς Χριστιανοὺς ἀλλὰ καὶ σὲ κάθε πολιτισμένο ἄνθρωπο ἡ χθεσινὴ εἴδηση τῆς μετατροπῆς τῆς Ἁγίας Σοφίας σὲ μουσουλμανικὸ τζαμί. Ἡ πράξη αὐτὴ ἀποτελεῖ πρόκληση γιὰ τὴν πίστη μας καὶ γιὰ τὸν πολιτισμό μας, εἶναι μιὰ πράξη ποὺ στοχεύει στὴ διαγραφὴ τῆς μνήμης, μιὰ πρόκληση, ὅπως καὶ πολλὲς ἄλλες στὴ Μέση Ἀνατολή, ποὺ στοχεύει στὴν διαστρέβλωση τῆς ἱστορίας, στὴν διαστροφὴ τῆς πολιτιστικῆς ἱστορίας τῶν Ἑλλήνων.
Γιὰ έμᾶς, τὸ Γένος τῶν Ἐλλήνων Ὀρθοδόξων, ἡ Ἁγία Σοφία εἶναι ἡ Μεγάλη Ἐκκλησία, εἶναι τὸ κέντρο τῆς πίστεώς μας. Εἶναι ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ, ὁ Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, ὁ κυριάρχης τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων, ὁ κυριάρχης τοῦ Γένους τῶν Χριστιανῶν, ὁ προστάτης καὶ λυτρωτής μας.
Ἡ Ἁγία Σοφία, ἠ Μεγάλη Ἐκκλησία, εἶναι ἕνα οἰκουμενικό, ἕνα ἐμβληματικὸ μνημεῖο, ἕνα μεγάλο ἀρχιτεκτονικὸ καὶ αἰσθητικὸ ἐπίτευγμα, ἕνα μνημεῖο παγκόσμιας πολιτιστικῆς κληρονομιᾶς, γιὰ τὸ ὁποῖο εἴμαστε πραγματικὰ ὑπερήφανοι γιὰ τὰ ἐπιτεύγματα τῶν πατέρων μας, εἶναι ἕνα μνημεῖο ποὺ διασώζει τὴν μνήμη μας, τὴν κρατᾶ ζωντανή, γιατὶ οἱ καμπάνες τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας κτυποῦν καθημερινὰ στὴν ψυχή μας, παρὰ τοὺς ἕξι αἰῶνες τῆς αἰχμαλωσίας της.
Αὐτὴ ἡ θρησκευτικὴ καὶ πολιτιστικὴ βεβήλωση τοῦ οἰκουμενικοῦ μνημείου, προκαλεῖ τὴν παγκόσμια κοινότητα καὶ ταυτόχρονα καλεῖ ὅλους τοὺς χριστιανούς, ὅλους τοὺς Ὀρθοδόξους, ὅλους τοὺς Ἕλληνες σὲ ἐγρήγορση. Μας καλεί νὰ ἀναλογισθοῦμε τὶς εὐθύνες μας ἀπέναντι στὴν πίστη μας καὶ στὸν πολιτισμό μας.
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΑΝΘΙΜΟΣ
«Ενώ περιμέναμε η νέα Τουρκία και το νέο Ισλάμ που επαγγέλλεται ο πρόεδρος Ερντογάν ότι από το 2023 θα ήταν κάτι διαφορετικό, τώρα με αυτή του την πράξη αποδεικνύει ότι παραμένει ο ίδιος και το Ισλάμ ενοικιαστές του πολιτισμού μας για όσα εμείς δημιουργήσαμε. Όχι ιδιοκτήτες, αφού δεν είναι δημιουργοί αυτών των πνευματικών πραγμάτων. Δεν περίμενα ηχηρές παρεμβάσεις. Ο πόνος είναι των Ελλήνων. Και μπορώ να πω ότι αυτή η απόφαση ικανοποίησε τη Δύση. Και τις μονοθεϊστικές θρησκείες και τον υπόλοιπο χριστιανισμό κι ένα μέρος του ορθόδοξου κόσμου. Να μην έχουμε αυταπάτες. Διάβασα όλες τις δηλώσεις που ειπώθηκαν. Από τον πόνο του Ποντίφικα μέχρι και την πρόταση της Αγγλίας να συνεχίσει η Αγία Σοφία να είναι προσβάσιμη στο κοινό. Δεν πιστεύω ότι το θέμα είναι διεθνές. Δεν πιστεύω τα κροκοδείλια δάκρυα. Το ότι ανοίγει την Αγία Σοφία ως τζαμί στις 24 Ιουλίου δεν είναι τυχαίο. Το εντάσσει μέσα σε όλη του την αγωνία για το 2023 για τη συνθήκη της Λωζάνης. Είναι καθαρά ένα θέμα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων το ισχυρό μας χαρτί να μην είναι το τζαμί στον Βοτανικό που δεν έχει μιναρέ και να αισθανόμαστε άβολα. Εκείνοι πρέπει να απολογηθούν για το πώς κατέστρεψαν ένα τέτοιο μνημείο. Αυτός είναι χριστιανικός ναός που αν ο Ερντογάν θέλει να είναι κύριος στη Μεσόγειο και να έχει ένα λόγο, πρέπει να αναγνωρίσει ότι στα γονίδια όλης αυτής της περιοχής και γεωγραφικά και πολιτιστικά ήταν οι Ορθόδοξοι Έλληνες. Να επιστραφεί στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και να μπορεί ο Οικουμενικός Πατριάρχης να λειτουργεί μέσα στην Αγία Σοφία».
Η ΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΤΟΠΟΤΗΡΗΤΗ ΜΟΥΦΤΕΙΑΣ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ
«Όλοι να έχουμε το σεβασμό προς τους λατρευτικούς ναούς. Όπως φαίνεται και από το όνομα, Αγιά Σοφιά, είναι ένας χριστιανικός ναός. Βέβαια, υπήρχαν οι ορθόδοξοι χριστιανοί και όταν μετατράπηκε σε τζαμί στην εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μέχρι τάδε ημερομηνία, αυτό ήταν. Και από κει και πέρα, όταν μετατράπηκε σε μουσείο εκείνη την εποχή, οι πολιτικές Αρχές αποφάσισαν αυτό και έτσι. Αλλά εγώ, σαν θρησκευτικός, θα ήταν καλό δηλαδή, να έχουμε τον σεβασμό.
Αρκεί αυτή η ονομασία Αγιά Σοφιά, φαίνεται από την ονομασία της ότι είναι ένα χριστιανικός ναός, ιερός ναός για τους χριστιανούς. Και βλέπω ότι δεν χρειάζεται αυτή η επέμβαση τώρα να γίνεται, δηλαδή. Να μείνει σε αυτό το επίπεδο αυτή η κατάσταση, να μείνει μουσείο σε αυτές τις ημέρες. Δηλαδή, γιατί χρειάζεται αυτό»;