Αναστάτωση και στην Ελλάδα προκαλούν οι εξαγγελίες δασμών από τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, που ανακοίνωσε συλλήβδην αύξηση 20% για τις εισαγωγές από την Ευρωπαίκή Ένωση.
Προϊόντα, όπως τα ελληνικά κρασιά, το ελαιόλαδο, η φέτα, οι ελιές Καλαμών, αλλά και επώνυμα αρτοσκευάσματα και έτοιμα παραδοσιακά γεύματα ή κομπόστες φρούτων υπάρχει κίνδυνος να χάσουν έδαφος, από την επικείμενη αύξηση του κόστους για τους Αμερικανούς εισαγωγείς.
Παρότι η Ελλάδα δεν κατονομάστηκε ρητά στις σχετικές ανακοινώσεις, η στοχοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι βέβαιο πως θα επιφέρει πλήγμα και στις ελληνικές εξαγωγές στις ΗΠΑ.
Απεικόνιση του ΙΟΒΕ με στοιχεία για τις ελληνικές εξαγωγές, που δημοσίευσε η «Καθημερινή»
Την τετραετία 2020 έως το 2024, η αξία των ελληνικών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ κατέγραψε μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 20,4% και το μερίδιό τους στο σύνολο των ελληνικών εξαγωγών ανέβηκε από 3,75% το 2020 σε 4,89% το 2024.
Τα κύρια προϊόντα που εξάγει η Ελλάδα στις ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια είναι:
- Προϊόντα διύλισης πετρελαίου
- Επεξεργασμένα φρούτα και λαχανικά
- Αλουμίνιο
- Τσιμέντο
- Εξοπλισμός αεροσκαφών
- Έλαια και λίπη
- Γαλακτοκομικά προϊόντα
- Άλλα είδη διατροφής
- Ηλεκτρικός εξοπλισμός
- Πλαστικές πλάκες και πλαστικά φύλλα
Οι νέοι δασμοί, που ανακοίνωσε ο Αμερικανός πρόεδρος θα τα καταστήσουν ακριβότερα αν και αναμένεται οι ελληνικές επιχειρήσεις και οι τοπικοί διανομείς να απορροφήσουν μέρος της δασμολογικής επιβάρυνσης, στο βαθμό που μπορούν.
Τα ελληνικά προϊόντα που κινδυνεύουν από τους δασμούς
Τα στοιχεία του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων δείχνουν ότι η αξία των ελληνικών εξαγωγών στην Αμερική ανήλθε σε 2,411 δισ. ευρώ το προηγούμενο έτος, καθιστώντας τις ΗΠΑ τον 5ο σημαντικότερο εξαγωγικό προορισμό για την Ελλάδα. Η φέτα, το ελαιόλαδο, οι ελιές, το αλουμίνιο, οι κομπόστες είναι μεταξύ των προϊόντων που εκτιμάται ότι θα πληγούν περισσότερο από τους νέους δασμούς.
Αγωνία υπάρχει και για το ελληνικό κρασί, όπου οι πωλήσεις το 2024 έφτασαν τα 19 εκατ. ευρω προς τις ΗΠΑ.
Επιτραπέζιες Ελιές
Την πιο ισχυρή παρουσία στα αμερικάνικα ράφια έχουν οι ελληνικές επιτραπέζιες ελιές, καθώς η Ελλάδα αποτελεί την κύρια χώρα προέλευσης των εισαγόμενων ελιών στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Πανελλήνιας Ένωσης Μεταποιητών Τυποποιητών Εξαγωγέων Επιτραπέζιων Ελιών (ΠΕΜΕΤΕ) το 2024 η αξία των εξαγωγών ανήλθε σε 214 εκατ. ευρώ .
Ελαιόλαδο
Στο ελαιόλαδο σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τυποποιήσεως Ελαιολάδου το 2024 διατέθηκαν 45 χιλιάδες τόνοι ελαιολάδου στην αμερικάνικη αγορά. Ωστόσο ένα σημαντικό μέρος από αυτή τη ποσότητα αφορά σε χύμα ελαιόλαδο. Σε όρους αξίας εξαγωγών, δεδομένης της διακύμανσης στις τιμές ελαιολάδου εκτιμάται ότι κυμαίνεται στο εύρος των 80-100 εκατ. ευρώ.
Κομπόστα ροδάκινου
Οι Η.Π.Α. είναι πλέον ο σημαντικότερος προορισμός για την κομπόστα ροδάκινου και σύμφωνα με τα στοιχεία της Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδας το 2023 εμφάνισε δυναμική αξίας εξαγωγών περί τα 80 εκατ. ευρώ. Ο όγκος των εξαγωγών στις ΗΠΑ κατέχει περί το 23% των 244 χιλ τόνων κομπόστας που εξάγονται συνολικά.
Φέτα
Στον κλάδο τον γαλακτοκομικών, πρώτη σε εξαγωγές στις ΗΠΑ από τα ελληνικά προϊόντα έρχεται η φέτα με αξία εξαγωγών φέτας στις ΗΠΑ που ξεπερνά τα 53,6 εκατ. ευρώ και σε όγκο στους 5,5 χιλ τόνους. Οι ΗΠΑ αποτελούν την πέμπτη πιο ισχυρή αγορά για την ελληνική φέτα.
Κρασί
Για το ελληνικό κρασί η αγορά των ΗΠΑ αποτελεί την δεύτερη σημαντικότερη εξαγωγική αγορά, με τις πωλήσεις ελληνικών κρασιών το 2024 να φθάνουν τα 19 εκατ. ευρώ, με μέση τιμή εξαγωγής, για πρώτη φορά, να ξεπερνάει τα 7 ευρώ ανά κιλό.
Δείτε μερικές από τις μεγάλες Ελληνικές εταιρείες με εξαγωγές στις ΗΠΑ:
Κρι Κρι
Με «όχημα» το greek frozen yogurt η ΚΡΙ ΚΡΙ μέσα στο προηγούμενο καλοκαίρι πέρασε στην άλλη μεριά του Ατλαντικού, εντάσσοντας την αγορά των ΗΠΑ στις χώρες που εξάγει τα προϊόντα της. Το Greek frozen yogurt έχει ήδη μπει σε ορισμένα σούπερ μάρκετ στο Τέξας.
ΜΕΒΓΑΛ
Η ΜΕΒΓΑΛ έχει αναπτύξει εξαγωγική δραστηριότητα στις ΗΠΑ, με τις εξαγωγές της να ανέρχονται πλέον στο 38% του συνολικού κύκλου εργασιών της.
ΗΛΙΟΣ
Η ΗΛΙΟΣ, παραγωγός ζυμαρικών, έχει την αμερικανική αγορά ως βασική αγορά για τις εξαγωγές της. Από τις χώρες που εξάγει οι ΗΠΑ αποτελούν το 4% από το συνολικό 20% του τζίρου της εταιρείας που πραγματοποιείται εκτός Ελλάδας.
Παλίρροια
Τα προϊόντα της οικογένειας Σουλιώτη, όπως τα παραδοσιακά ντολμαδάκια, ταξιδεύουν ελληνικές παραδοσιακές γεύσεις και στην αμερικανική αγορά.
Μέλισσα Κίκιζας
Η εξαγωγική δραστηριότητα της Μέλισσα Κίκιζας ξεκίνησε τη δεκαετία του ’70 και σήμερα εξάγει σημαντικό μερίδιο των προϊόντων της και στις ΗΠΑ ενώ παράλληλα είναι ο βασικός Ευρωπαίος προμηθευτής της Walmart σε ζυμαρικά από τις αρχές του 2023
Κύκνος
Με διεθνή παρουσία σε πάνω από 30 χώρες, τα προϊόντα Κύκνος είναι διαθέσιμα και στις ΗΠΑ, με σημαντική θέση στα ράφια.
Οι ελληνικές εταιρείς που ωφελούνται
Πάντως, στους αλώβητους του εμπορικού πολέμου από τις ΗΠΑ περιλαμβάνονται οι λιγοστές ελληνικές βιομηχανίες, που διαθετουν και αυτόνομο δίκτυο παραγωγής ή διανομής στις ΗΠΑ. Πρόκειται ουσιαστικά για βιομηχανίες από τον κλάδο των τροφίμων, όπως η ΦΑΓΕ και η ΥΦΑΝΤΗΣ που θα ωφεληθούν από τις ανακοινώσεις Τραμπ, που προβλέπουν μείωση φορολογικών συντελεστών για όσες επιχειρήσεις παράγουν εντός αμερικάνικων συνόρων.
