Ευλογημένη περίοδος για την οινοποιία και… καταστροφική για ελαιουργία
Μιλούν στην «Θ» οι Γ. Βουρβουκέλης και Θ. Τσαουσέλης
Του ύψους και του βάθους, αποδεικνύεται τελικά η φετινή σοδειά για τους αμπελώνες στα Άβδηρα και τους ελαιώνες στον Τόπειρο, αντίστοιχα, αφού στην πρώτη περίπτωση οι αποδώσεις θύμισαν εποχές προ οκτώ ετών, ενώ στην δεύτερη περίπτωση, οι ποσότητες λαδιού, για τους περισσότερους, δεν ξεπέρασαν ούτε τα 500 κιλά, έναντι των περσινών 5000 λίτρων περίπου.
Επίσης, στην πρώτη περίπτωση οι καιρικές συνθήκες ευνόησαν τα ήδη ευλογημένα αμπέλια, παρά την παρατεταμένη ξηρασία, ενώ στην δεύτερη, το χαλάζι σε μέγεθος μπάλας του γκολφ, όχι μόνο κατέστρεψε τον ευλογημένο (επίσης) καρπό της ελιάς, αλλά δεν αποτέλεσε καν «αιτία» για αποζημιώσεις, παρά τα φωτογραφικά ντοκουμέντα, που αποδείκνυαν την τεράστια ζημιά.
Αυτά είναι τα βασικά συμπεράσματα που ανακύπτουν από το ρεπορτάζ της «Θ» στο οποίο μιλούν, ο υπεύθυνος παραγωγής και γεωπόνος του «Κτήματος Βουρβουκέλη» κ. Γιώργος Βουρβουκέλης, καθώς και ο ελαιοπαραγωγός κ. Θανάσης Τσαουσέλης.
ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ΚΑΛΗ Η ΣΟΔΕΙΑ ΤΟΥ 2021 – ΕΥΝΟΗΣΑΝ ΟΙ ΚΑΙΡΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ, ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΤΕΤΑΜΕΝΗ ΞΗΡΑΣΙΑ – ΕΙΜΑΣΤΕ ΑΡΚΕΤΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΜΕΝΟΙ
Αναλυτικότερα ο κ. Βουρβουκέλης, εξήγησε στην «Θ» ότι:
Η σοδειά του 2021, ήταν πάρα πολύ καλή για την Ελλάδα. Γενικότερα οι καιρικές συνθήκες ευνόησαν, παρόλο που είχαμε παρατεταμένη ξηρασία. Εδώ, στην περιοχή των Αβδήρων, πήγαμε καταπληκτικά. Αναφορικά με τις αποδώσεις, πιάσαμε επίπεδα προ οκταετίας. Είμαστε αρκετά ευχαριστημένοι. Από εκεί και πέρα, γενικότερα εμφανίσθηκαν προβλήματα. Έπρεπε να είσαι πολύ προσεκτικός – λόγω κλιματολογικών συνθηκών που πλέον έχουν αλλάξει – με το υδατικό στρές του αμπελιού και φυσικά με τις ασθένειες που πλέον ό,τι και να λέμε, έχουν γίνει ανθεκτικές. Αυτό είναι το μεγάλο «αγκάθι» σε όλη την παραγωγική διαδικασία και όχι μόνο στο αμπέλι αλλά σε όλες τις καλλιέργειες πλέον, για αυτό και προσπαθούμε να εξελίξουμε κάποια πράγματα. Ήδη δηλαδή, η ΕΕ έχει πάρει κάποιες αποφάσεις, με τις οποίες εν μέρει η Ελλάδα δεν συμφωνεί (όπως και εγώ σαν γεωπόνος είμαι λίγο επιφυλακτικός επ΄αυτού) στο να μπουν πλέον και υβριδικές ποικιλίες αμπέλου. Κάτι από το οποίο μπορεί να φέρει και καλό και κακό στον κλάδο, διότι σε χώρες με πιο ψυχρό κλίμα (π.χ. Ελβετία) – για παράδειγμα – ή με ηπειρωτικό κλίμα (γιατί εμείς έχουμε καθαρά μεσογειακό κλίμα) ήδη τις δουλεύουν. Και η Γαλλία είναι πολύ επιφυλακτική. Αυτό φυσικά θα δημιουργήσει πολύ μεγαλύτερα θέματα στον ανταγωνισμό, διότι πλέον και χώρες που παραδοσιακά δεν μπορούσαν να παράξουν κρασί ή δεν μπορούσαν να παράξουν καλής ποιότητας κρασί, θα μπουν στην λογική να μπορούν να είναι «αυτόνομες» και να παράγουν κρασί χωρίς να έχουν ανάγκη από εισαγόμενα κρασιά.
ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΑΡΑΞΕΝΗ ΕΠΟΧΗ ΓΙΑ ΤΟ ΧΑΛΑΖΙ – ΕΙΝΑΙ ΑΠΩΤΕΡΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΚΟ ΝΑ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ
Αναφορικά με το χαλάζι και τα έντονα καιρικά φαινόμενα σε μια – για πολλούς – παράξενη εποχή, ο ίδιος τόνισε ότι:
Δεν υπάρχει παράξενη εποχή για το χαλάζι. Όλα αυτά είναι φαινόμενα που εμφανίζονται σε παγκόσμιο επίπεδο. Θα πρέπει να ζούμε με αυτά πλέον και πρέπει όλοι να έχουμε υπόψη μας, τι θα γίνει.
Είναι πολύ λυπηρό, γιατί πολλές περιοχές (και εδώ στην Βόρεια Ελλάδα) έπαθαν πολύ μεγάλη ζημιά, αλλά αυτό είναι απώτερο αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής και γενικότερα των απότομων καυσώνων που έχουμε. Αλλάζει η ατμοσφαιρική πίεση και δημιουργεί αυτά τα φαινόμενα. Είναι λογικό να συμβαίνει αυτό.
Στα Άβδηρα, είμαστε πολύ ικανοποιημένοι από την σοδειά. Δεν είχαμε καταστροφικές συνθήκες σε σχέση με άλλες περιοχές. Κύλησε όψιμος ο τρύγος γενικότερα (τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται αυτό το φαινόμενο) και τα κρασιά βγήκαν αρκετά καλά αρωματικά. Ήθελε αγώνα και προσπάθεια στην οινοποίηση βέβαια, αλλά έχουμε αποκτήσει εμπειρία και προσπαθούμε να μαθαίνουνε τον τόπο μας πλέον. Δεν είναι και εύκολο να αναδείξεις από το «μηδέν» έναν τόπο όπως τα Άβδηρα, που ναι μεν είχαν μια παράδοση στην αρχαιότητα, αλλά τώρα μιλάμε για το παρόν και είμαστε στον 21ο αιώνα. Δεν είμαστε πριν τόσα χρόνια όταν έκαναν με άλλες συνθήκες το κρασί και δεν υπήρχαν και ασθένειες τότε.
ΠΑΝΤΑ ΥΠΗΡΧΕ ΚΑΙ ΠΑΝΤΑ ΘΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΚΡΑΣΙ – ΑΥΞΗΤΙΚΕΣ ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΤΟΥ ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟΥ ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΑΥΞΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΞΩΓΕΝΩΝ ΥΛΙΚΩΝ – ΤΟ ΚΑΛΟ ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ Ο ΕΛΛΗΝΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ ΕΜΠΙΣΤΕΥΕΤΑΙ ΤΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΤΟΥ
Τέλος αναφορικά με τον ανταγωνισμό αλλά και τις τιμές, ο κ. Βουρβουκέλης σημείωσε ότι:
Ανταγωνισμός στο κρασί, πάντα υπήρχε και πάντα θα υπάρχει. Είναι ένα προϊόν το οποίο στην μεσογειακή λεκάνη μπορεί πλέον ο καθένας μπορεί να παράξει και στο σπίτι του. Βέβαια, όταν μιλάμε για εμφιαλωμένο κρασί, αν μη τι άλλο – όπως στο δικό μας κτήμα όπου έχουμε μπει εδώ και πολλά χρόνια – 100% – σε αυτήν την λογική του εμφιαλωμένου και δεν φτιάχνουμε τίποτα σε τύπου «χύμα» κρασί – οι τιμές είναι αυξητικές, όπως όλες οι τιμές γενικότερα αυτήν την εποχή του covid, λόγω του ότι ανεβαίνουν τα εξωγενή υλικά, πέρα από το κρασί (πετρέλαιο, καύσιμη ύλη, γυαλί, φελός κ.α)
Όλα αυτά τα απορροφούσαμε τόσα χρόνια, αλλά πλέον δεν μπορεί να απορροφηθεί μια αύξηση της τάξης του 40% και 50% σε ένα υλικό όπως το γυαλί. Αυτό μετακυλύει στο προϊόν. Ο ανταγωνισμός είναι τεράστιος, ποικίλει, αλλά δεν μας φοβίζει. Το καλό είναι ότι πλέον ο Έλληνας καταναλωτής γενικότερα, εμπιστεύεται τα προϊόντα του. Το ελληνικό κρασί – όπως και το ελαιόλαδο – είναι από τα προϊόντα που εκτιμά ο Έλληνας και επειδή η ποιότητά του είναι εξαιρετική και έχει ανέβει τρομερά, πλέον είναι και περήφανος για αυτό. Και σε τοπικό επίπεδο, εμείς είμαστε πολύ ευχαριστημένοι και ευχαριστούμε τους Ξανθιώτες που μας στηρίζουν τόσα χρόνια και τους κάνουμε υπερήφανους και εμείς με την σειρά μας, γιατί είναι ένα από τα μοναδικά προϊόντα που παράγει το τόπος αυτήν την στιγμή. Τα Άβδηρα είναι μοναδικά και εμείς αυτό προσπαθούμε να το κάνουμε ξακουστό σε όλο τον κόσμο με τους διαγωνισμούς όπου συμμετάσχουμε και πηγαίνουμε παντού. Δεν είναι τυχαίο ότι αυτήν την στιγμή που μιλάμε, πολλά από τα κρασιά μας είναι από τα «νούμερο 1» σε πωλήσεις, σε περιοχές όπως η Καλιφόρνια των ΗΠΑ και μπορούν και μπαίνουν στα καλύτερα εστιατόρια και σε τραπέζια μεγάλων προσωπικοτήτων.
ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΗ Η ΧΡΟΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΙΑ – ΚΟΝΤΑ ΣΤΟ 100% Η ΖΗΜΙΑ – ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΑ ΚΑΙ ΣΕ…ΕΛΑΧΙΣΤΟΥΣ ΟΙ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ, ΠΑΡΑ ΤΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ
Στον αντίποδα, ο κ. Τσαουσέλης επισήμανε ότι:
Η χρονιά ήταν καταστροφική. Ειδικά για εμάς, στον Δήμο Τοπείρου (στους ελαιώνες μας) η ζημιά είναι κοντά στο 100%. Για να μιλήσουμε με νούμερα, πέρυσι είχαμε 5000 λίτρα περίπου και φέτος είχαμε 500 κιλά. Το χειρότερο είναι ότι δεν ξέρω πως μοιράστηκαν οι αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ. Μου είπαν ότι δεν δικαιούμαι καμία αποζημίωση, ότι είναι ζημιά μη καλυπτόμενη από την ασφάλεια (όχι μόνον σε εμένα αλλα σε όλους τους ελαιοκαλλιεργητές της περιοχής μας), ενώ – σε περίπτωση που δεν το γνωρίζεται – πληρώνουμε εισφορές υποχρεωτικά. Δεν ζητιανεύουμε χρήματα από δημόσιο ταμείο. Πληρώνουμε εισφορές για αυτό τον λόγο, δηλαδή για να αποζημιωθούμε σε περίπτωση ζημιάς. Δεν αποζημιώθηκε σχεδόν κανείς μας. Αποζημιώθηκαν 5-6 προνομιακά, από τον Δεκέμβριο. Οι υπόλοιποι περιμέναμε μέχρι τις 26 Γενάρη, για να μας πουν ότι δεν δικαιούμαστε τίποτα, ενώ έχουμε ντοκουμέντα ότι το χαλάζι ήταν σαν μπάλες του γκόλφ (σαν παγάκια). Έχουμε φωτογραφίες και διάφορα βίντεο, από το χαλάζι που έπεσε επάνω στις ελιές στην ευρύτερη περιοχή (του Αγίου Αθανασίου όπου έχουμε πολλούς ελαιώνες). Έχουμε ντοκουμέντα που αποδεικνύουν το μέγεθος της ζημιάς και δεν μας αποζημίωσαν παρά μόνο τους έξι πρώτους (δεν ξέρω ποιοι είναι και πόσα πήραν).
Ήρθαν γεωπόνοι και είπαν ότι η ζημιά είναι κάτω απο 25% και είναι «μη καλυπτόμενη», ενώ η ζημιά ήταν κοντά στο 100% σε πολλά κτήματα. Δεν βγάλαμε ούτε τα έξοδά μας, ούτε αυτά της επόμενης χρονιάς. Τίποτα. Υπάρχουν και άλλοι. Βέβαια, το χαλάζι χτυπά κατά τόπους (γενικότερα σαν καιρικό φαινόμενο). Για παράδειγμα, μπορεί να πιάσει στο μισό χωριό και στο άλλο μισό χωριό, να μην πιάσει. Ήμασταν άτυχοι και έπεσε σε μέρος όπου είναι όλοι οι ελαιώνες.
ΕΥΤΥΧΩΣ Η ΕΛΙΑ ΕΙΝΑΙ ΑΝΘΕΚΤΙΚΗ, ΑΛΛΑ…ΘΑ ΜΑΣ ΠΑΕΙ ΣΙΓΟΥΡΑ ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ ΠΙΣΩ
Αναφορικά με το γεγονός ότι θα έπρεπε να είναι αφενός αντικειμενική η καταγραφή των ζημιών και αφετέρου δίκαιες οι αποζημιώσεις, ο κ. Τσαουσέλης σημείωσε ότι:
Είναι σαφές ότι δεν ισχύει τίποτα από τα δύο. Λέμε «χρονιά είναι, θα περάσει». Ευτυχώς, η ελιά είναι πολύ ανθεκτική, απλώς δεν παίρνεις παραγωγή. Θα πας σίγουρα έναν χρόνο πίσω, μέχρι να ξαναπάρεις παραγωγή. Υπάρχουν άλλες καλλιέργειες – όπως τα ακτινίδια για παράδειγμα – που μπορούν να πάθουν μεγαλύτερη ζημιά, όπως το να καταστραφεί και ο κορμός και το φυτό και να πάνε ακόμη πιο πίσω.
Εμείς, θα δουλέψουμε σκληρά, θα ρίξουμε ο,τι βιολογικά λιπάσματα μπορούμε, με τα ήδη λιγοστά κεφάλαια που διαθέτουμε και θα κάνουμε υπομονή.
