Το Παλιό Επισκοπείο στην Παλιά Ξάνθη, η ΕΑΠΑΞ, ο πρώην και ο σημερινός ιδιοκτήτης
Τι λέει ο Μητροπολίτης-Τι «δείχνει» η έρευνα της «Θ»
Για “σημάδια και ενδείξεις διάρρηξης σε ένα εμβληματικό κτήριο του Παραδοσιακού Οικισμού της Ξάνθης,το παλιό Επισκοπείο”, έκανε λόγο – με σχετική ανάρτησή του – ο γνωστός συμπολίτης μας κ. Κώστας Μαυρομάτης, ο οποίος περιέγραψε τα όσα εντόπισε (αναρτώντας και σχετικές φωτογραφίες).
Συγκεκριμένα, ο ίδιος ανέφερε μεταξύ άλλων ότι “η κεντρική είσοδος του κτίσματος είναι ανοιχτή και στον προαύλιο χώρο, υπάρχουν πεταμένα αντικείμενα, προφανώς μέσα από το σπίτι. Η πλαϊνή δε ξύλινη μικρή πόρτα,δίπλα στην αυλόπορτα, είναι επίσης ανοιχτή και μέσα στο δωμάτιο έχουν τοποθετηθεί ξερά κλαδιά και αποτελεί άμεσο κίνδυνο εστίας φωτιάς! Παρακαλώ, οι αρμόδιοι ας επιληφθούν του θέματος, πριν είναι πολύ αργά γι’αυτό το εμβληματικό κτήριο “
Που βρίσκεται όμως σήμερα το εν λόγω κτίριο; Ποιος είναι υπεύθυνος για την προστασία και την συντήρησή του; Ποιος πρέπει να αναλάβει την πρωτοβουλία για την αξιοποίησή του; Έχει μέλλον; Μπορεί να ζωντανέψει ξανά;
Σε όλα τα παραπάνω επιχειρεί να απαντήσει η “Θ”, η οποία προχώρησε σε μια μικρή έρευνα, σκαλίζοντας παλιά… “κιτάπια” και αρχεία, αφού πρωτίστως επικοινώνησε με τον Μητροπολίτη Ξάνθης κ. Παντελεήμονα ο οποίος αφενός ξεκαθάρισε ότι το ακίνητο δεν ανήκει στην Ιερά Μητρόπολη και αφετέρου τόνισε την αναγκαιότητα της αξιοποίησης και ανάδειξής του, αφού εκεί στεγάζονταν το Επισκοπείο, πριν ο Μακαριστός Μητροπολίτης Ιωακείμ Σγουρός, αναγείρει το υπάρχον.
“ΣΤΟ ΚΤΙΡΙΟ ΑΥΤΟ ΣΤΕΓΑΣΤΗΚΕ ΤΟ ΕΠΙΣΚΟΠΕΙΟ, ΠΡΙΝ ΑΝΕΓΕΡΘΕΙ ΤΟ ΥΠΑΡΧΟΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΩΑΚΕΙΜ ΣΓΟΥΡΟ”
Πιο αναλυτικά, ο Μητροπολίτης μας επισήμανε στην “Θ” ότι “Το παλιό Επισκοπείο, ήταν το γωνιακό κτίριο, ανεβαίνοντας για τον Ιερό Ναό “Ακαθίστου Ύμνο”. Είχε στεγαστεί το Επισκοπείο, πριν γίνει από τον Ιωακείμ Σγουρό, το υπάρχον Επισκοπείο, το οποίο έγινε το 1890 (όταν ήρθε ο Ιωακείμ Σγουρός ως Μητροπολίτης Ξάνθης). Αυτό το κτίριο δεν ανήκει στη Μητρόπολη. Το είχε πάρει ο Δήμος (σ.σ. ΕΑΠΑΞ). Έχω την αίσθηση όμως ότι το έχει πάρει πλέον η τράπεζα. Δεν έχω δει τις φωτογραφίες. Γνωρίζω όμως ότι στεγάστηκε για ένα χρονικό διάστημα η μητρόπολη εκεί, πριν από το 1890. Ήταν ιδιοκτησία και κάποια περίοδο στεγάστηκε εκεί η Μητρόπολη. Έκτοτε πέρασε στην ΕΑΠΑΞ. Το ζήτημα είναι ότι πρόκειται για ένα ιστορικό κτίριο και ο δήμος θα έπρεπε να το αξιοποιήσει. Είναι μία ευκαιρία να απευθυνθείτε και στον δήμο με την προοπτική να αναδειχθεί. Είναι όντως ένα νεοκλασικό πού θα πρέπει να αναδειχθεί. Είναι κρίμα να παραμείνει αναξιοποίητο. Σήμερα υπάρχουν προγράμματα”.
ΕΤΣΙ “ΕΦΤΑΣΕ” ΤΟ ΑΚΙΝΗΤΟ ΣΤΗΝ ΕΑΠΑΞ
Προχωρώντας ένα βήμα παρακάτω, η “Θ” επικοινώνησε και με τον πρώην Διευθύνοντα Σύμβουλο της ΕΑΠΑΞ κ. Θεολόγο Καλαϊτζή, ο οποίος επιβεβαίωσε ότι εκεί στεγάστηκε προσωρινά το επισκοπείο, μέχρι να κατασκευαστεί το Μητροπολιτικό Μέγαρο. Ήταν ιδιόκτητο και μεταβιβάστηκε στην ΕΑΠΑΞ.
Ο ίδιος εξήγησε ότι το συγκεκριμένο κτίριο ανήκει σήμερα στην Τράπεζα Πειραιώς (μετά από πλειστηριασμό) από το έτος 2017, καθώς το 2012 σταμάτησε να πληρώνεται το δάνειο, του οποίου ο ίδιος ήταν εγγυητής του δανείου ως Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας (ΕΑΠΑΞ).
Παρά το γεγονός ότι υπήρξαν προτάσεις προκειμένου να παρέμβει ο Δήμος Ξάνθης, να συνεχίσει την πληρωμή του δανείου και να περάσει το ακίνητο στην ιδιοκτησία του, εντούτοις δεν ελήφθη τελικά (από το τότε Δημοτικό Συμβούλιο) αντίστοιχη απόφαση. Μάλιστα, σε παλαιότερο χρόνο τότε, είχε εκδηλωθεί ενδιαφέρον να αγοραστεί το ακίνητο από εξωκινούμενους και εξωθεσμικούς παράγοντες από γείτονα χώρα. Τελικά αποφασίστηκε – με κοινή συμφωνία με τον τότε δήμαρχο, ο οποίος ήταν και μέλος του ΔΣ της εταιρίας, όπως και με τον Μητροπολίτη Ξάνθης – να το αγοράσει και να το επισκευάσει η ΕΑΠΑΞ, ενώ με την πάροδο του χρόνου είχε ξεκινήσει και η μελέτη προκειμένου να ενταχθεί σε πρόγραμμα αναστήλωσης διατηρητέων κτιρίων. Η οποία μελέτη δεν συνεχίσθηκε και σταμάτησε αφού δεν πληρώθηκε ούτε ο μελετητής, αλλά δεν υπήρχε πλέον και ενδιαφέρον εκ μέρους του Δήμου Ξάνθης.
ΠΡΟΘΥΜΟΣ ΝΑ… ΞΑΝΑΠΑΡΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΕΙ ΤΟ ΚΤΙΡΙΟ Ο ΔΗΜΟΣ ΞΑΝΘΗΣ (;)
Ποιοι είναι όμως αυτοί πού θα πρέπει να ενδιαφερθούν για το συγκεκριμένο εμβληματικό και συνάμα ιστορικό ακίνητο; Θα μπορούσε με κάποιο τρόπο το συγκεκριμένο κτίριο να επιστραφεί στον δήμο και να αξιοποιηθεί;
Η εύλογη απάντηση, είναι “Η Τράπεζα Πειραιώς”. Ωστόσο στο θέμα μπορεί να εμπλακεί και η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων, καθώς έχει το δικαίωμα να παρέμβει, αφού είναι χαρακτηρισμένο από το Υπουργείο Πολιτισμού καθώς επίσης και να υποχρεώσει τον ιδιοκτήτη να το συντηρήσει και να το επισκευάσει. Σύμφωνα με τον κ. Καλαϊτζή μάλιστα, πριν ακόμη σταματήσει να αποπληρώνεται το δάνειο και να επέλθει ο πλειστηριασμός, βρέθηκαν κάποια προγράμματα μέχρι το 2009. Ωστόσο όταν ο ίδιος αποχώρησε από την ΕΑΠΑΞ, αφέθηκε και το ακίνητο στην τύχη του. Έτσι, τόσο ο “πάγος ” στην αποπληρωμή του δανείου (περίπου 2.500 ευρώ το μήνα καθώς επρόκειτο για δάνειο 15ετίας) και οι τόκοι που έτρεχαν, εκτόξευσαν το ποσό.
Παρά το γεγονός όμως ότι σήμερα ανήκει στην “Πειραιώς”, εάν κάποιος λάβει πρωτοβουλία μπορεί να του αγοράσει και μάλιστα ενδεχομένως και σε χαμηλότερη τιμή από αυτή που αγοράστηκε, πού ήταν επίσης χαμηλή.
Β. ΚΑΡΑΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΗΣ: “ΑΝ ΧΑΘΕΙ ΤΟ ΚΤΙΡΙΟ, ΚΑΠΟΙΟΙ ΘΑ ΕΧΟΥΝ ΤΟ ΣΤΙΓΜΑ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ ΑΥΤΟΥΡΓΙΑΣ…”
Αξίζει να σημειωθεί, ότι με αφορμή την ανάρτηση των φωτογραφιών από τον κ. Μαυρομάτη, ο οποίος ανέφερε “ενδείξεις διάρρηξης”, η “Θ” εντόπισε το σχόλιο του ιδιοκτήτη του κτιρίου κ. Βασίλη Καραπαναγιωτίδη, που αναφέρεται στο πατρικό του (όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε) αλλά και στο story πίσω από αυτό.
Πιο συγκεκριμένα, ο ίδιος ανέφερε τα εξής:
“Αυτό το εμβληματικό κτήριο όπως το λέτε, είναι το πατρικό μου σπίτι όπου γεννήθηκα και μεγάλωσα, γι’αυτό το πονάω περισσότερο από όλους τους Ξανθιώτες…
Με απόφαση του Υπ.Πολιτισμού, έχει χαρακτηριστεί Διατηρητέο Έργο Τέχνης της Μακεδονικής Αρχιτεκτονικής καί Ιστορικό Κτήριο που χρήζει κρατικής προστασίας το ίδιο και ο περιβάλλον χώρος!!! Γιατί λειτούργησε τον 19ο Αιώνα σαν Επισκοπείο Ξάνθης (Δεσποτικό) μέχρι το 1897, που Ανεγέρθηκε το Επισκοπείο Ξάνθης στην Πλατεία Μητροπόλεως, Αρχιερατεύοντος του Μεγάλου Ιεράρχη Ιωακείμ Σγουρού, μετέπειτα Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης!
Το μεταβίβασα με πώληση το 2004 στην Δημοτική Επιχείρηση ΕΑΠΑΞ με την προϋπόθεση να ενταχτεί σε κάποιο πρόγραμμα και να Αναπαλαιωθεί από τη Δημοτική Αρχή… Δυστυχώς οι μετέπειτα Δήμαρχοι και Δημοτικοί σύμβουλοι έδειξαν Αναλγησία και πλήρη Αδιαφορία εκτός από ορισμένες εξαιρέσεις και τους ευχαριστώ! Μετά την περιπέτεια που είχε η ΕΑΠΑΞ, σταμάτησε ο Δήμος να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του στο Δάνειο στην τράπεζα Πειραιώς και η τράπεζα προχώρησε σε κατάσχεση και σε άγονο πλειστηριασμό.
Ενημέρωσα τον τότε Δήμαρχο και συνάδελφο κ. Δημαρχόπουλο Χαράλαμπο και επακολούθησε Δημοτικό Συμβούλιο. Παρά τις εκκλήσεις αρκετών Δημοτικών συμβούλων για την αγορά του κτηρίου από τον Δήμο, αυτές έπεσαν στο κενό από Ασχετους και Ανημέρωτους Δημοτικούς συμβούλους σχετικά με το κτήριο και την ιστορία της πόλης μας. Δυστυχώς η Αγνοια δικαιολογείται γιατί οι Άνθρωποι μετοίκησαν από τα χωριά τους στην πόλη και οι Ξανθιωτες τους Αναδείξαμε σε Δημοτικά Αξιώματα ΚΡΙΜΑ…
Ο Μόνος που έδειξε πραγματικό ενδιαφέρον ήταν ο Άξιος Μητροπολίτης μας κ.κ.Παντελεήμων και τον ευχαριστώ για αυτό!!! Εάν το κτήριο χαθεί και δεν βρεθεί κάποια λύση τώρα από τον Δήμο και την Τράπεζα Πειραιώς πριν είναι αργά… τότε κάποιοι θα έχουν το Στίγμα της Ηθικής Αυτουργίας.. στο Έγκλημα αυτό! “
Η ΕΠΕΙΣΟΔΙΑΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΟΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟ ΤΟΥ 2017 ΜΕΤΑ ΑΠΟ… ΥΠΟΓΡΑΦΕΣ 20 ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ
Να σημειώσουμε πάντως ότι σε μια επεισοδιακή συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, τον Σεπτέμβριο του 2017, η “Θ” είχε μεταφέρει όλη την εικόνα που επικράτησε κατά την διάρκεια της συζήτησης για το επίμαχο θέμα, τιτλοφορώντας χαρακτηριστικά το ρεπορτάζ “ο κακός χαμός για το ακίνητο της ΕΑΠΑΞ”. Μάλιστα το επίμαχο θέμα συζητήθηκε κατόπιν είκοσι δημοτικών συμβούλων (με υπογραφές όλων των συμβούλων της τότε αντιπολίτευσης, αλλά και από τότε μέλη της συμπολίτευσης) του Δήμου Ξάνθης, προκειμένου να εισαχθεί στην ημερήσια διάταξη και να απαντήσει η (τότε) δημοτική αρχή γιατί δεν πήρε μέρος στο πλειστηριασμό.
